Sau cuộc họp tại London về vấn đề Ukraine hồi đầu tháng này, Bộ trưởng Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ Hakan Fidan đã gửi một số thông điệp tới các đối tác châu Âu.
Trong một cuộc phỏng vấn với tờ Financial Times (Anh) được công bố hôm 6/3, nhà ngoại giao hàng đầu của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdoğan cảnh báo châu Âu nên chuẩn bị cho kỷ nguyên hậu NATO.
Ông Fidan nói với châu Âu rằng, các động thái của Tổng thống Mỹ Donald Trump nên được coi là "lời cảnh tỉnh" để châu lục này tạo ra một khuôn khổ an ninh độc lập với Washington và NATO.
Trong bối cảnh Mỹ dưới thời chính quyền Trump đang gây sức ép tìm cách chấm dứt xung đột Nga-Ukraine và đe dọa rút lui khỏi an ninh châu Âu, ông Fidan nói với Financial Times rằng Ankara sẵn sàng tham gia bất kỳ cấu trúc an ninh châu Âu mới nào nếu NATO sụp đổ.
Bộ trưởng Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ Hakan Fidan (hàng trên cùng, ngoài cùng, bên phải) tại một hội nghị của châu Âu về Ukraine, ở London, Vương quốc Anh, ngày 2/3/2025. Ảnh: Getty Images
"Thần đèn đã thoát khỏi chiếc bình và không có cách nào để đưa nó trở lại", tờ báo Anh trích lời Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ cho biết.
"Ngay cả khi Tổng thống Trump quyết định không rút khỏi châu Âu vào thời điểm này, thì có khả năng trong tương lai, một người nào đó có cùng quan điểm và ý tưởng chính trị có thể cân nhắc việc giảm đóng góp của Mỹ cho an ninh châu Âu", nhà ngoại giao hàng đầu của quốc gia liên lục địa Á-Âu nói.
Ông Fidan, người trước đây từng là người đứng đầu ngành tình báo của Thổ Nhĩ Kỳ, nhấn mạnh rằng châu Âu phải đoàn kết và "thiết kế trọng tâm của riêng chúng ta".
Trong khuôn khổ NATO, Thổ Nhĩ Kỳ là quốc gia duy trì lực lượng quân sự lớn thứ hai sau Mỹ, khiến Ankara trở thành một yếu tố chủ chốt trong bất kỳ thỏa thuận an ninh nào trong tương lai ở châu Âu.
Với sức mạnh quân sự đáng gờm, Thổ Nhĩ Kỳ được cho là đã để ngỏ khả năng đóng góp vào một sứ mệnh gìn giữ hòa bình tiềm năng ở Ukraine, một nguồn tin của Bộ Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ nói với Reuters hôm 5/3.
"Vấn đề đóng góp vào một nhiệm vụ sẽ được xem xét nếu được coi là cần thiết để thiết lập sự ổn định và hòa bình trong khu vực, và sẽ được đánh giá chung với tất cả các bên liên quan", nguồn tin nói với các phóng viên tại Ankara.
Tuy nhiên nguồn tin này nhấn mạnh rằng các cuộc thảo luận về động thái triển khai nói trên vẫn chỉ là khái niệm và chưa có quyết định cụ thể nào được đưa ra.
Tổng thống Erdoğan đã thảo luận về khả năng triển khai quân với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và Bộ trưởng Ngoại giao Nga Sergey Lavrov trong các cuộc họp riêng tại Ankara vào tháng trước, truyền thông Thổ Nhĩ Kỳ đưa tin gần đây.
Thổ Nhĩ Kỳ đã duy trì mối quan hệ thân thiện với cả Nga và Ukraine trong suốt hơn 3 năm của cuộc xung đột.
Quốc gia liên lục địa Á-Âu đã kiềm chế không tham gia các lệnh trừng phạt của phương Tây đối với Nga và đã làm trung gian cho các thỏa thuận trước đây giữa Kiev và Moscow, chẳng hạn như thỏa thuận cho phép Ukraine xuất khẩu ngũ cốc qua Biển Đen.
Minh Đức (Theo Turkish Minute, Reuters)
