Tiến triển này đã diễn ra sau khi lực lượng Israel tấn công Rafah, thành phố cực Nam Gaza, trên không, trên bộ và ra lệnh yêu cầu người dân tại đây rời khỏi thành phố nơi hơn một triệu người Palestine sơ tán ép buộc đang trú ẩn.
Trong một tuyên bố ngắn, Hamas đã cho biết lãnh đạo tổ chức này, Ismail Haniyeh, đã thông báo tới Qatar và Ai Cập về việc tổ chức này chấp nhận đề xuất ngừng bắn của các nhà trung gian.
Văn phòng Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu sau đó đã cho biết đề xuất ngừng bắn mới nhất từ Hamas không thỏa mãn yêu cầu của Israel nhưng cũng cho biết, Israel sẽ gửi phái đoàn tới gặp mặt các nhà trung gian để có thể thương lượng, hướng tới đề ra thỏa thuận ngừng bắn.
Trong tuyên bố, văn phòng của ông Netanyahu cho biết, ủy ban chiến tranh của ông đã thông qua quyết định tổ chức chiến dịch tại Rafah.
“Ủy ban chiến tranh đã nhất trí quyết định Israel sẽ tiếp tục thực hiện chiến dịch tại Rafah để đặt áp lực quân sự lên Hamas nhằm đẩy nhanh tiến độ giải phóng con tin cũng như các mục tiêu khác trong cuộc chiến”.
Tổng Thư ký LHQ Antonio Guterres đã hối thúc Israel và Hamas “nỗ lực hết sức để đặt ra thỏa thuận ngừng bắn”.
Một quan chức Israel yêu cầu giữ kín danh tính cho biết, đề xuất mà Hamas chấp thuận là một phiên bản đơn giản hóa của một đề xuất từ Ai Cập, bao gồm nhiều yếu tố mà Israel không thể chấp nhận.
“Đây có vẻ là một chiêu trò để khiến Israel trông có vẻ như là phe đã từ chối thỏa thuận”.
Tuy nhiên, một quan chức khác có thông tin về các thảo luận cùng có yêu cầu giữ kín danh tính cho biết, đề xuất mà Hamas chấp thuận về thực tế là tương đồng với đề xuất mà Israel đã chấp thuận vào cuối tháng 4.
Một quan chức Mỹ có thông tin về các thảo luận chia sẻ với Reuters, ông Netanyahu và ủy ban chiến tranh “có vẻ đã không bước vào phiên đàm phán thương lượng mới nhất với dụng ý tốt”.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Matthew Miller cho biết, Washington sẽ thảo luận về phản hồi của Hamas với các đồng minh trong những giờ tới và “hoàn toàn có tiềm năng đạt được” một thỏa thuận.
Phát ngôn viên an ninh quốc gia của Nhà Trắng John Kirby phát biểu: “Chúng tôi muốn giải phóng các con tin, chúng tôi muốn đề ra ngừng bắn trong vòng sáu tuần, và chúng tôi muốn đẩy mạnh hoạt động cứu trợ nhân đạo”, và cho biết thêm việc có thể ký kết một thỏa thuận ngừng bắn sẽ “nhất định là kết quả tốt nhất”.
Hơn 34.600 người Palestine đã thiệt mạng trong cuộc xung đột. LHQ khẳng định nạn đói đang sắp xảy ra trên khu nội phận này.
Ảnh: REUTERS/Doaa Al Baz.
Cuộc chiến đã nổ ra sau khi Hamas tấn công miền Nam Israel vào ngày 7/10, khiến 1.200 người thiệt mạng và bắt giữ 252 người làm con tin, trong số đó 133 người được cho là vẫn đang bị giam giữ tại Gaza.
Rafah chịu công kích
Một thỏa thuận ngừng bắn nếu được ký kết sẽ là khoảng thời gian đình chiến đầu tiên được đề ra kể từ đợt ngừng bắn dài một tuần trong tháng 11/2023, và vào thời điểm đó, Hamas đã trả tự do cho một nửa số con tin.
Kể từ thời điểm đó tới nay, mọi nỗ lực đạt được thỏa thuận ngừng bắn mới đều đã sụp đổ do Hamas từ chối trả tự do cho con tin nếu không có cam kết kết thúc chiến tranh, và Israel giữ vững quan điểm sẽ chỉ thỏa thuận nhằm đề ra ngừng bắn tạm thời.
Taher Al-Nono, một quan chức Hamas và cố vấn của Haniyeh, chia sẻ với Reuters đề xuất lần này thỏa mãn yêu cầu của tổ chức về tái kiến thiết Gaza, đưa người Palestine sơ tán bắt buộc về quê hương và trao đổi con tin người Israel lấy tù nhân người Palestine tại các nhà tù của Israel.
Phó lãnh đạo Hamas tại Gaza, ông Khalil Al-Hayya, chia sẻ với kênh truyền hình Al Jazeera đề xuất bao gồm ba giai đoạn, mỗi giai đoạn dài sáu tuần, và Israel sẽ rút quân khỏi Gaza trong giai đoạn thứ hai.
Trước đó, trong ngày thứ Hai, Israel đã ra lệnh sơ tán một số khu vực tại Rafah, thành phố áp sát biên giới Ai Cập và là nơi trú ẩn của khoảng một nửa dân số 2,3 triệu người tại Gaza.
Mỹ, đồng minh thân cận nhất của Israel, đã kêu gọi quốc gia này không thực hiện tấn công Rafah, khẳng định Israel không được phép thực hiện chiến dịch này mà không có kế hoạch đầy đủ, rõ ràng để bảo vệ thường dân và những kế hoạch này vẫn chưa được đề cập tới. Một quan chức Mỹ cho biết, Washington cam kết sẽ ngăn chặn cuộc tấn công của Israel tại Rafah.
Trong ngày thứ Hai, Israel đã tuyên bố bắt đầu thực hiện một số chiến dịch có giới hạn tại khu vực Đông Rafah. Người dân Palestine sinh sống tại đây cho biết những hoạt động này đi kèm với các cuộc không kích có quy mô khổng lồ.
Jaber Abu Nazly, một người đàn ông 40 tuổi với hai con nhỏ cho biết: “Họ đã nổ súng suốt từ tối qua cho tới ngày hôm nay sau khi đưa ra lệnh sơ tán, và các vụ đánh bom ngày càng khốc liệt vì họ muốn đe dọa để buộc chúng tôi phải bỏ chạy”.
“Những người khác đều đang tự hỏi liệu còn nơi nào an toàn tại Gaza”.
Một số gia đình Palestine đã đội mưa di chuyển tới một khu vực mà quân đội Israel mô tả là “khu vực nhân đạo mở rộng” cách Rafah khoảng 20km sau khi nhận được hướng dẫn bằng tiếng Ả Rập qua tin nhắn điện thoại.
Một số người phải chất tư trang và trẻ nhỏ lên xe thồ, một số người khác bắt xe bán tải hoặc đi bộ.
Trong khi các gia đình tháo dỡ lều, Abdullah Al-Najar cho biết, đây là lần thứ tư ông đã bị bắt buộc phải sơ tán kể từ khi cuộc chiến nổ ra bảy tháng trước.
“Có Chúa mới biết chúng tôi phải đi về đâu. Chúng tôi vẫn chưa quyết định được”.
Nguyễn Quang Minh (theo Reuters)
