Ở đó, người ta có thể tùy chọn một thứ cá quỷ (frankensfish) hay một thứ gạo ghép gen người, một loại bắp ghép gen vi khuẩn…!
Thực phẩm biến đổi gen
Sự tiến bộ của khoa học gần đây thật đáng kinh ngạc. Một loại sữa dê ghép gen nhện đã tạo ra… áo giáp siêu nhẹ súng bắn không thủng, một loại gen sứa phát sáng ghép vào heo để heo… phát sáng, một loại gen tạo chất độc trên da ếch ghép vào cà chua để cà chua chống được sâu bọ, và phổ biến hơn, gen vi khuẩn Bacillus thuringiensis ghép váo bắp (gọi là Bt corn) có khả năng chống sâu bọ… và sẵn đó diệt cả loài bướm!
Hiện người ta đã cấy gen người vào chuột (chưa biết sẽ thành… con gì!) để nghiên cứu hành vi và cấy gen người vào heo để hy vọng cung cấp tạng ghép cho người (về di truyền, chuột và heo rất… giống người!).
Đặc biệt mới đây công ty công nghệ sinh học Ventrina của Mỹ vừa cho ra đời giống lúa ghép gen người, có khả năng tạo ra các protein giống sữa mẹ và nước bọt…
Tiêm thuốc biến đổi gen vào cà chua
Tại Kansas người ta đã gieo trồng hàng ngàn hecta loại lúa này hy vọng nay mai gạo ghép gen người sẽ nhanh chóng bán ra trên thị trường và đồng thời sản xuất thành sữa chua, bánh kẹo và các loại thức uống… Nhiều người đã phản ứng mạnh với loại gạo này và gọi nó là thứ gạo quỷ (Frankenstein Rice). Thế nhưng những người ủng hộ bảo nó cần thiết vì có thể chữa bệnh tiêu chảy cho trẻ con và dĩ nhiên, làm ra… nhiều lợi nhuận cho công ty!
Cuối năm 2007, Craig Venter sau khi tự giải mã bộ gen của chính mình đã dự kiến sẽ tiếp tục hoàn thành sơ đồ bộ gen của khoảng 1 ngàn người. Cùng lúc, các nhà khoa học các quốc gia khác cũng dự tính nhanh chóng giải mã cho chừng một vạn người. Đến nay đã có 4 bộ gen người được giải mã xong, gồm 2 người châu Âu (có tên tuổi hẳn hòi), một châu Á (người Trung quốc, gốc Hàn) và một người châu Phi.
Gạo biến đổi gen
Đã có lúc người ta hào hứng nghĩ từ nay mình đã có thể tạo ra những mẫu người “tùy chọn”, có màu mắt, màu tóc, chiều cao, nhan sắc, trí thông minh, tính tình… theo ý muốn. Nhưng thật bất ngờ, bộ gen con người không giống nhau đến 99,9% như đã tưởng trước đây mà có đến 44% có sự dị biệt - dù trên đại thể là giống nhau - trên từng nucleotide hết sức đa dạng. Có lẽ vì vậy mà không ai giống ai, từ cái vân tay đến cái mống mắt cho thấy có sự biến dị di truyền rất lớn ở con người…
Công nghệ sinh học hứa hẹn nhiều lợi ích lớn như tạo các loại thuốc chủng ngừa mới (như ngừa sốt rét), sản xuất ra những thứ thuốc mới (như gắn gen người vào dê tạo ra alpha-chymotrypsine, antithrombine…) hoặc tạo ra những thực phẩm mới như loại cá có sức kháng lạnh, rất to lớn và sanh sản nhanh chòng, được gọi là cá…quỷ!
Những người phản đối nêu lên những ý kiến không thể không quan tâm. GS John Fagan bảo nó nguy hiểm hơn ta tưởng. Người ta đã từng trích một amino acid từ vi khuẩn chuyển gen không ngờ lại gây nên bệnh EMS (eosinophilia myalgia syndrome) chết người!
Một ruộng lúa biển đổi gen ở Hồ Bắc, Trung Quốc. Ảnh: Bee.net.vn
Bò, dê, cừu, heo… được chuyển gen tạo ra thuốc này thuốc nọ liệu có an toàn? Thịt và sữa của chúng rồi sẽ ra sao? Ông nói sự đột biến (mutation) gen là không thể lường trước được, ngoài vòng kiểm soát, và có khả năng làm rối loạn hệ sinh thái.
Tổ chức GeneWatch của Anh nêu vấn đề đạo đức của việc cấy gen người vào thực phẩm. Âu châu buộc phải dán nhãn kỹ trên các mẫu sản phẩm bày bán ghi rõ GMF để người ta “tùy chọn” khi bước vào siêu thị mua thức ăn. Còn những người đang ăn chay thì lo sau này ăn cơm nấu với gạo ghép gen người liệu có cảm thấy rờn rợn như mình đang ăn… người không!
Cho nên nếu một ngày có lỡ nằm mộng thấy mình hóa bướm thì đừng có nhởn nhơ bay lượn, kẻo bướm cũng không còn mà mình cũng không có dịp giật mình tỉnh dậy để bàng hoàng không biết mình là bướm hay bướm là mình!
Bác sỹ Đỗ Hồng Ngọc
