Thông tin chưa tiết lộ quanh vụ phụ nữ mang thai... ở gan

Bất ngờ phát hiện mang thai ở gan

Theo thông tin từ bệnh viện Phụ sản Trung ương Hà Nội, sản phụ P.H.H., sinh năm 1988, quê ở Hà Nội vừa được ra viện sau hơn 10 ngày phẫu thuật và điều trị. Hiện, tình trạng của sản phụ H. đang dần bình phục. Các bác sỹ chuyên khoa nhận định, đây là ca bệnh hy hữu ở Việt Nam cũng như trong y văn thế giới đã từng ghi nhận.

Trao đổi với PV, TS.BS Vũ Bá Quyết - phó giám đốc bệnh viện Phụ sản Trung ương cho biết, sản phụ có khối thai nằm ở mặt sau gan. Bệnh nhân H. bị chậm kinh một tháng và biết có thai, tuy nhiên do chưa đi khám nên không biết mang thai ngoài tử cung. Trong thời gian đầu mang thai, H. hoàn toàn khỏe mạnh, không có biểu hiện bất thường. Tuy nhiên, cách đây vài tuần bệnh nhân bỗng thấy đau bụng dữ dội nên người nhà vội vàng đưa đi cấp cứu tại bệnh viện Phụ sản Trung ương. Bệnh nhân nhập viện trong tình trạng choáng, mạch huyết áp tụt.

Theo TS.BS Vũ Bá Quyết, ca mổ cho bệnh nhân H. kéo dài khoảng hơn 2 giờ. Tổn thương nằm ở mặt sau của gan, sát tĩnh mạch chủ dưới, sát cơ hoành. Các bác sỹ đã lấy được khối thai bị vỡ, khâu lại tổn thương, đặt ống dẫn lưu ổ bụng, truyền tới 13 đơn vị máu. "Bệnh nhân H. có tiền sử chửa ngoài tử cung, một lần thai chết lưu, một lần mổ nội soi để gỡ dính vòi tử cung hai bên. Gần đây, cô có thực hiện bơm tinh trùng", TS. Quyết cho hay.

Bệnh nhân H. may mắn được cứu sống sau khi phẫu thuật lấy bào thai ở trong gan

Cũng theo TS. Quyết, thai trong ổ bụng có thể là ở gan, mật, ruột... Khi mang thai trong ổ bụng, thai phụ dễ chảy máu và có thể choáng do mất máu. Khối thai nằm ở gần túi mật và ruột sẽ gây nên các triệu chứng về đường mật và dạ dày ruột. Thai phụ dễ gặp tình trạng chảy máu, nhiễm trùng, nhiễm độc máu, thiếu máu, đông máu rải rác trong lòng mạch, tắc mạch phổi, hoặc do sự hình thành đường dò giữa túi ối và ruột do xương thai nhi đâm thủng... Riêng đối với trường hợp bệnh nhân P.H.H. khi nhập viện ở trong tình trạng nguy kịch, bệnh nhân được chỉ định mổ nội soi vì phát hiện thấy trong bụng có khoảng 2 lít máu (túi thai bị vỡ, chảy máu - PV), kiểm tra phần phụ không có thai nhưng ở trên mặt gan thì có rất nhiều máu cục do vậy các bác sỹ bệnh viện Phụ sản Trung ương và bác sỹ bệnh viện Việt Đức đã phối hợp hội chẩn. Do ca bệnh phức tạp không thể phẫu thuật nội soi được nên phải thực hiện mổ mở, lấy bào thai trong gan ra để cứu sống sản phụ.

TS. Quyết cũng cho biết thêm, gan là nơi có nhiều mạch máu, là môi trường tốt để nuôi thai. Trái ngược với chửa trong buồng tử cung, chửa gan dễ bị sảy trong 3 tháng đầu do không có màng rụng bao bọc thai và tế bào nuôi xâm nhập đâm thủng vị trí rau bám tại gan. Do đó, những trường hợp mang thai ở gan sẽ rất nguy hiểm bởi máu chảy nhiều. Với những trường hợp chửa ở ổ bụng, đặc biệt là chửa ở gan cần được phát hiện kịp thời. Đặc biệt trong quá trình cấp cứu cần phải gây mê và phối hợp chuyên khoa tốt trong việc hội ý, chẩn đoán bệnh. Nếu không có chỉ định kịp thời sẽ rất khó khăn trong việc bảo toàn tính mạng người bệnh. Cách đây không lâu, tại TP.HCM đã từng có một trường hợp bệnh nhân mang thai ở gan nhưng không kịp cấp cứu nên đã bị tử vong.

Theo thông tin PV tổng hợp, năm 2007, bệnh nhân L.T.L. (27 tuổi, ở Rạch Giá - Kiên Giang) phải nhập viện Từ Dũ vì mang thai ở dưới gan. Chị L. sinh con đầu lòng vào năm 2001, bằng phương pháp sinh thường. Lần tiếp theo, chị L. mang thai ngoài tử cung. Thông qua kết quả siêu âm và CT scan, các bác sỹ tại bệnh viện Từ Dũ đã phát hiện một thai sống khoảng 22 tuần trong ổ bụng dưới gan phải. Bánh nhau dày 47mm, xâm lấn gan phải và có mạch máu nuôi xuất phát từ động mạch gan phải. Chị L. được các bác sỹ bệnh viện Từ Dũ phẫu thuật mở túi thai ở gan lấy ra một em bé gái nặng 600g đã chết. Sau đó, do nhau thai bong ra khỏi gan, gây xuất huyết ồ ạt, nên người mẹ cũng tử vong.

Trước đó, năm 2002, một ca thai trong gan đã được ghi nhận tại BV Hùng Vương - TP.HCM. Tuổi thai được 2 tháng và cũng đã được xử lý thành công. Hai năm sau đó,  bệnh viện Trung ương Huế công bố một trường hợp thai 4 tuần tuổi nằm trong gan. Ban đầu, thai bị chẩn đoán sai thành một áp -xe gan nhỏ. Sau khi phát hiện một thai nhi trong gan, các bác sỹ đã tiêm thuốc để thai tự teo nhỏ đi.

 Những cái chết rình rập do... trứng đi lạc chỗ

Trao đổi với PV, BS. Nguyễn Duy Ánh- giám đốc bệnh viện Phụ sản Hà Nội nhấn mạnh, thai trong ổ bụng cũng có cơ hội sống sót nhưng về nguyên tắc là phải bóc bỏ thai đi nếu không sẽ gây nguy hiểm chết người. Theo ông Ánh, trong y văn thế giới đã từng ghi nhận trường hợp thai nhi sống sót do được mang thai trong ổ bụng. Tuy nhiên, đó chỉ là trường hợp hy hữu. Mang thai ngoài tử cung có nhiều trường hợp mang thai ở thành ruột, thành xương chậu hông, ở gan… Tại bệnh viện Phụ sản Hà Nội đã từng tiếp nhận và xử lý thành công cho hai trường hợp mang thai ở gan. BS. Ánh cũng cho biết, khi chẩn đoán thai ổ bụng, các bác sỹ thường phải kiểm tra kỹ lưỡng và liên tục hơn các trường hợp mang thai khác. Nếu cần thiết, chỉ định phẫu thuật được thực hiện để tránh nguy cơ cho mẹ do thai nhi không thể phát triển một cách bình thường. Thai trong ổ bụng về mặt học có thể sống sót nhưng trẻ sinh ra và sống sẽ bị dị dạng (biến dạng chi, đầu dẹt, và dị dạng lồng ngực...). 

Theo BS. Ánh, mang thai ngoài tử cung là một hiện tượng thai nghén bất thường. Trứng đã thụ tinh không làm tổ ở tử cung mà ở bất kỳ vị trí nào trên đường di chuyển đến tử cung, dẫn đến mang thai ngoài tử cung. Khối thai có thể gặp ở nhiều vị trí khác nhau như: Vòi trứng (phổ biến nhất, chiếm 90%) hoặc trong buồng trứng, cổ tử cung, thậm chí ngay trong ổ bụng (nằm tại gan) như trường hợp của bệnh nhân H. Nguyên nhân chủ yếu gây nên hiện tượng mang thai ngoài tử cung là viêm vùng chậu do chlamydia trachomatis; tổn thương ống dẫn trứng và gây thai ngoài tử cung; có tiền căn thai ngoài tử cung; phẫu thuật trên ống dẫn trứng trước đây; vô sinh; lạc nội mạc tử cung; nạo phá thai; hút thuốc lá... Vì thế, BS. Ánh khuyến cáo, để phòng bệnh, chị em nên hạn chế nạo phá thai, giữ gìn vệ sinh tốt, nhất là trong thời gian sau sinh và cho con bú. Khi có viêm nhiễm bộ phận sinh dục nên đi khám, tránh biến chứng viêm dính tắc vòi trứng, ảnh hưởng đến khả năng sinh sản về sau. Đặc biệt khi có hiện tượng chậm kinh, đau bụng dưới ra máu, chị em cần đi khám ngay.  

Được biết, ca bệnh được báo cáo tại Hội nghị sản phụ khoa Việt Pháp do bệnh viện Phụ sản Trung ương tổ chức gần đây tại Hà Nội. Mới đầu, chị P.H.H. đến khám tại một bệnh viện sản ở Hà Nội, được chẩn đoán nhân choiro ở gan - một dạng ung thư nhau, nên chuyển đến bệnh viện Phụ sản Trung ương. Kết quả siêu âm doppler cho thấy dưới gan phải có hình ảnh một túi ối 35mm, chiều dài phôi 22mm. 

Lan Anh