Ốc vú nàng có hình chóp lệch, trên đỉnh có một cái núm nhỏ, vỏ ngoài màu đen xám, mặt trong lấp lánh xà cừ. Kích thước của ốc vú nàng thông thường chỉ khoảng 3 ngón tay. Nếu dùng cát xát vào vỏ ốc thì con ốc ánh lên một màu hồng sáng và lấp lánh. Từ kết cấu, kích thước, màu sắc, ốc đều gợi hình dáng đôi gò bồng đảo thiếu nữ nên chúng được đặt tên là ốc vú nàng, cũng có nơi gọi là ốc nón vì nó cũng giống như chiếc chóp nón.
Loại ốc này chỉ sinh sống trên các ghềnh đá tại một số nơi như biển Côn Đảo, Cù Lao Chàm (Quảng Nam), Khánh Hòa, Lý Sơn (Quảng Ngãi)… Song, theo một số nhà nghiên cứu đa dạng sinh học, biển Côn Đảo đặc biệt thích hợp với sự phát triển và tồn tại của loài ốc này. Thông thường mỗi con ốc vú nàng chỉ to bằng ba ngón tay người lớn, nhưng ốc vú nàng Côn Đảo có con to gần bằng bàn tay. Con ốc vú nàng càng lớn, vỏ có màu hồng càng đậm.
Loài ốc này bám chặt vào ghềnh đá nên việc khai thác vô cùng khó khăn. Người bắt ốc phải ngâm mình dưới nước, có khi phải dùng đèn soi vào tận kẽ đá, hốc đá sâu trong hang để bắt. Đồ nghề để bắt ốc là một chiếc dao cứng, mũi nhọn tách miệng chúng ra khỏi chỗ bám và phải thật khéo léo để vỏ ốc không bị vỡ.
Ốc vú nàng có thịt chứa nhiều dưỡng chất, bao gồm các axit amin, các nguyên tố vi lượng, DHA, các axit béo không no. Đặc biệt, ốc vú nàng được mệnh danh là "thần dược tình yêu", "viagra của biển cả"... bởi có thể giúp gắn kết tình cảm, phục hồi sức khỏe nhanh, tăng cường sinh lực và là một phương thuốc giã rượu vô cùng hữu hiệu.
Ngày trước, các món chế biến từ ốc vú nàng chỉ có vua chúa mới được thưởng thức. Sau này, ốc vú nàng trở thành món ăn thường ngày của người dân đi biển. Ở Côn Đảo, ốc vú nàng được bán với giá khoảng 100.000 đồng/kg.
Ốc vú nàng có thể làm thành các món: hấp, luộc, nướng hoặc làm món trộn, làm gỏi. Trong đó, món ốc vú nàng luộc được coi là món thông dụng nhất vì dễ làm và giữ được độ ngọt, thơm.
Với món này, ốc sau khi được rửa sạch, xếp vào nồi có ít nước hoặc chẳng cần cho nước rồi đặt lên bếp luộc chín. Theo người sành ăn, luộc ốc vú nàng không cần cho một chút nước nào bởi bản thân chúng đã có khá nhiều nước. Trong khi luộc, đôi khi phải mở nồi, dùng đũa đảo ốc để cho thịt chín đều, sau đó vớt ra để nguội. Sau khi luộc chín, dùng mũi dao nhỏ nạy nhẹ lấy được thịt ốc ra khỏi vỏ, rửa sạch ốc rồi tưới thêm một lần nước sôi. Thịt ốc từ màu trắng ngà chuyển sang màu vàng là ăn được.
Món này chỉ cần chấm với muối, hạt tiêu và chanh, ăn giòn giòn, ngọt ngọt. Điều độc đáo của món ốc luộc là không quá béo như thịt, không quá dai như sò, ngao, không nhỏ như hàu. Nếu được thưởng thức những con ốc vú nàng mới ngậm sữa thì sẽ cảm nhận vị thơm ngậy, không lẫn với bất cứ món ăn đặc sản nào. Nước ốc cũng hấp dẫn vì vừa mặn lại vừa ngọt đậm.
Làm món ốc trộn cũng hết sức đơn giản, thịt ốc được thái mỏng theo chiều dọc sau khi đã luộc chín rồi trộn đều với chanh, ớt. Thịt ốc vú nàng khi ấy sẽ săn giòn và thơm. Theo dân “ghiền” đặc sản biển, món ốc vú nàng ngon nhất vẫn là ốc vú nàng chín khi được nướng trên lò thanh đước.
Anh An (chủ một cửa hàng hải sản ở Vũng Tàu) cho biết: "Ốc vú nàng có quanh năm, nhưng chúng xuất hiện nhiều nhất là vào những ngày trăng tròn. Trước đây loại ốc này ít người biết tới, nhưng chục năm gần đây, khi du lịch phát triển, loài hải sản này được nhiều người tìm để thưởng thức. Vì thế, nhiều ngư dân chuyên đi "săn" ốc vú nàng để bán, kiếm thêm thu nhập.
Vào mùa, 1kg ốc vú nàng của cửa hàng tôi bán ra với giá khoảng 100.000 đồng/kg, lúc khan hiếm giá có thể lên cao hơn. Loài này có tên lạ nên nhiều người tò mò, thịt ốc săn chắc và thơm ngọt. Ngoài bán ốc tươi, tôi cũng chế biến theo đơn đặt hàng của khách".
Minh Hoa (t/h)
