Mới đây tại Thanh Hóa xảy ra chuyện thật mà như đùa: hợp tác xã Dịch vụ Minh Anh yêu cầu người dân phải nộp phí đồng cỏ khi chăn thả trâu bò. Theo đó, người dân có trâu bò phải nộp 100.000 đồng/con/năm và 300.000 đồng tiền thế chấp, trường hợp phát hiện sai phạm sẽ bị xử lý nghiêm.
Điều đáng nói là khi báo chí phản ánh, cơ quan chức năng vào cuộc xác minh, khẳng định sự việc có thật và hướng xử lý sẽ là xin lỗi, trả lại tiền cho người dân và vụ việc coi như... xong!
Trớ trêu thay tại Thanh Hóa, người nông dân phải nộp cả phí cho trâu bò ăn cỏ. (ảnh minh họa)
Người nông dân là những người hiện còn khó khăn, vất vả, một nắng hai sương làm ra được đồng tiền. Năm nào được mùa thì mới có chút ấm no, mất mùa là đói kém, đôi khi được mùa mà rớt giá thì vẫn đói kém. Chính bởi vậy, Nhà nước đã đưa ra nhiều chính sách hỗ trợ, miễn giảm thuế, phí hỗ trợ nông nghiệp, nông dân..
Vậy nhưng chủ trương ở trên thì tốt mà xuống đến địa phương thì vấp phải không ít “giấy phép con” kiểu thu phí cỏ cho bò ăn như ở Thanh Hóa. Nhiều địa phương, đặc biệt là cấp xã, thôn lại “đẻ” ra hàng chục loại phí và biến tướng thành các khoản “đóng góp tự nguyện” nhưng người dân không đóng... không xong. Việc gánh quá nhiều khoản đóng góp đã làm cho đời sống người dân nông thôn vốn đã khó khăn lại càng thêm khốn khó.
Thuế, phí, lệ phí là nguồn thu không thể thiếu của bất cứ quốc gia nào để chi cho hoạt động của bộ máy nhà nước, cho phát triển đất nước và là công cụ để điều tiết thu nhập của các tầng lớp dân cư... Tuy vậy, các khoản thuế, phí, lệ phí cùng với các khoản đóng góp khác hiện nay quá nhiều, vượt quá sức chịu đựng của người dân, nhất là người nghèo.
TS Lê Đăng Doanh mới đây trả lời phỏng vấn trên báo Công Luận cho biết, với một nền kinh tế có thu nhập vào khoảng 2.200 USD/người như ở Việt Nam, ngân hàng Thế giới đã khuyến cáo chỉ nên thu thuế khoảng 18% GDP, không nên thu thuế cao hơn để khoan sức dân, để người dân có lợi nhuận tái đầu tư. Song hiện nay chúng ta đã thu thuế lên đến khoảng 32% GDP rồi, tức là rất cao so với khuyến nghị của Ngân hàng Thế giới.
Vấn đề đặt ra là tình trạng lạm thu đã xảy ra trong thời gian dài nhưng lại không được giải quyết triệt để, dứt điểm? Việc lạm thu, tùy tiện áp đặt các loại “phí”, “lệ phí” vô lý vẫn diễn ra ở nhiều địa phương.
Thông thường thì khi phát hiện các vụ sai phạm, lạm thu, cơ quan chức năng vào cuộc xác minh, nếu có thì yêu cầu rút kinh nghiệm, khiển trách và các cá nhân, tổ chức liên quan... xin lỗi, trả lại tiền!
Và như thế một thời gian sau lại xảy ra lạm thu, lại vào cuộc, xác minh yêu cầu... Điệp khúc “rút kinh nghiệm”, “xin lỗi” trả lại tiền luôn được vận dụng để che đậy, lấp liếm sai trái, vi phạm pháp luật. Đây là nguyên nhân chính làm cho cán bộ “nhờn” luật, coi thường pháp luật.
Do đó, cơ quan chức năng phải xử lý nghiêm các cá nhân, tổ chức tự ý đặt ra các loại thuế, phí trái quy định. Không để xảy ra tình trạng thu phí sai: Xin lỗi, trả lại tiền... lặp đi, lặp lại như hiện nay. Điều này không những lấy lại niềm tin của người dân đối với cơ quan nhà nước mà còn xử lý triệt để, dứt điểm những “con sâu làm rầu nồi canh” và nhằm răn đe, phòng ngừa về sau.
Vĩnh Linh
