Cận cảnh giống nho mới NH01-125, khi chín trái mang màu đẹp mắt.
Ninh Thuận là tỉnh ở cực Nam Trung bộ, có điều kiện đất đai và khí hậu khô nóng, thích hợp cho cây nho sinh trưởng và phát triển, cho năng suất cao. Tuy nhiên, thực trạng sản xuất nho hiện nay còn đang gặp nhiều khó khăn, bên cạnh các loại dịch hại sâu bệnh, kỹ thuật sản xuất còn yếu của nông dân, các vấn đề về chọn gốc ghép và mắt ghép… thì khó khăn lớn nhất vẫn là công đoạn chọn giống.
Hiện nay, tại Ninh Thuận sản xuất chủ yếu là 2 giống nho NH01-48 (được viện Nghiên cứu Bông chọn tạo và được công nhận năm 2002) và Red Cardinal. Cơ cấu giống nghèo nàn sẽ bất lợi cho việc canh tranh với các sản phẩm nho nhập nội. Trên cơ sở đó, Viện nghiên cứu bông và phát triển nông nghiệp Nha Hố, tỉnh Ninh Thuận đã nghiên cứu và chọn tạo giống nho mới có tên NH01-152, với mục tiêu là đưa giống nho mới vào cơ cấu giống cây trồng của tỉnh nhằm đa dạng hóa sản phẩm, nâng cao hiệu quả sản xuất, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng trong tương lai.
Ông Phan Công Kiên, Phó Viện trưởng viện Nghiên cứu Bông và Phát triển nông nghiệp Nha Hố cho biết, giống nho NH01–152 là kết quả nghiên cứu của đề tài khoa học “Nghiên cứu chọn tạo giống nho ăn tươi của tỉnh Ninh Thuận”. Theo kết quả nghiên cứu, giống nho NH01–152 có chùm thon dài, quả hình bầu dục, vỏ quả dày, thịt chắc, giòn, độ ngọt vừa phải, có hương vị nhẹ rất đặc trưng. Giống nho này được lai tạo thành công từ trồng trên gốc ghép của giống nho dại.
Một trong những hộ tiên phong trồng giống nho mới theo mô hình VietGap, gia đình anh Trão Văn Cát ở xã Thành Hải, TP. Phan Rang - Tháp Chàm đã đầu tư 3.000m2 đất để trồng giống nho mới NH01-125. Hiện tại gia đình anh Cát đang chuẩn bị thu hoạch với năng suất ước tính khoảng 2 tấn/1.000m2.
Đoàn công tác gồm có lãnh đạo tỉnh và địa phương khảo sát vườn nho 5.000m2 đang chuẩn bị thu hoạch của hộ ông Nguyễn Khắc Phòng ở xã Vĩnh Hải, huyện Ninh Hải.
“Giống nho mới này có đặc điểm quả có hình bầu dục, vỏ dày, có màu đỏ tươi ở phần cuối của quả và quả nho lớn hơn rất nhiều so với quả nho đỏ quả tròn giống Cardinall và giống nho xanh NH01-48 mà nông dân Ninh Thuận đang trồng nhiều năm qua. Trọng lượng từ 1,5 đến 1,8kg/chùm. Hiện nay, giống nho ăn tươi NH01-152 được thương lái thu mua tại vườn với giá trên 70 ngàn đồng/kg, cao gấp 3 lần giá nho đỏ quả tròn. Với năng suất nêu trên và thương lái thu mua tại vườn với giá 100 nghìn đồng/kg, sau khi trừ các chi phí sản xuất, tôi lãi hơn 200 triệu đồng”, anh Trão Văn Cát cho biết.
Anh Cát cho biết thêm, mùa đầu tiên nho NH01-152 cho trái rất to nên khi được bán ra thị trường bị người tiêu dùng ngại không dám mua vì tưởng là nho Trung Quốc. Tuy nhiên, ngay sau đó, tỉnh Ninh Thuận đã có phương hướng cũng như chỉ đạo các đơn vị hỗ trợ về phần đầu ra, đồng thời đẩy mạnh quảng bá giới thiệu về giống mới nên sản phẩm dần dần được người tiêu dùng trong và ngoài tỉnh biết đến.
Chia sẻ với PV, ông Nguyễn Khắc Phòng ở xã Vĩnh Hải, huyện Ninh Hải, tỉnh Ninh Thuận cho biết, vườn nho của gia đình ông đã được 14 tháng tuổi, vốn đầu tư ban đầu cho 5.000m2 khoảng 250 triệu đồng, giống nho được tỉnh và viện Nghiên cứu Bông và Phát triển Nông nghiệp Nha Hố hỗ trợ triển khai trồng thí điểm và chuyển giao.
Giống nho ăn tươi NH01–152 có thể trồng được trên nhiều chất đất khác nhau, có khả năng thích nghi rất tốt với điều kiện khí hậu nắng nóng của địa phương, khả năng kháng sâu bệnh tốt.
Thời gian sinh trưởng từ khi cắt cành đến thu hoạch khoảng 110 đến 120 ngày; tỷ lệ đậu quả cao, tùy theo chế độ canh tác khối lượng quả nho từ 5,0 đến 8,0 gram, năng suất bình quân từ 15 đến 18 tấn/ha/vụ; trong điều kiện thâm canh đạt 20 đến 25 tấn/ha/vụ. Chất lượng của giống này tương đương so với sản phẩm cùng loại từ nước ngoài nhập vào thị trường Việt Nam.
Với những ưu điểm vượt trội về chất lượng quả, trọng lượng, khi chín trái mang màu đỏ vang đẹp mắt, giống nho ăn tươi NH01-152 đang được thương lái thu mua tại vườn với giá dao động từ 100 đến 120 đồng/kg, cao gấp 3 đến 4 lần so với giá nho đỏ quả tròn hiện nay.
Tùy theo chế độ canh tác khối lượng quả nho từ 5,0 đến 8,0 gram, năng suất bình quân từ 15 đến 18 tấn/ha/vụ
Ông Trần Quốc Nam, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Thuận cho biết: “Qua hơn 1 năm triển khai, chúng tôi nhận thấy mô hình trồng nho giống mới này đạt được những kết quả đánh khích lệ. Qua đánh giá của chủ hộ và các cơ quan chuyên môn thì chất lượng giống nho NH01–152 có màu sắc và chất lượng hơn hẳn so với một số giống nho khác. Với đà này, chúng tôi rất hi vọng giống nho này trong thời gian tới sẽ được nhân rộng”.
Để nâng cao hiệu quả sản xuất cho người trồng nho, các cơ quan chuyên môn Ninh Thuận đang tiếp tục đẩy mạnh nghiên cứu các giống nho mới cho chất lượng cao, thích nghi với khí hậu khô nóng của tỉnh để chuyển giao cho người dân sản xuất nhằm đa dạng hóa sản phẩm nho ăn tươi, góp phần nâng cao hiệu quả kinh tế cho người trồng nho.
Được biết, trong năm 2018, Ninh Thuận sẽ mở rộng xây dựng cánh đồng lớn trồng giống nho mới NH 01-152 tại khu vực xã Vĩnh Hải, huyện Ninh Hải để làm cơ sở trồng nhân rộng ra toàn tỉnh.
Sau 5 năm trồng thử nghiệm, giống nho NH01-152 đã khẳng định hiệu quả kinh tế vượt trội, người dân đón nhận và đánh giá cao. Từ vài mô hình ban đầu, hiện nay bà con đã phát triển lên 5ha sản xuất theo mô hình VietGAP. Ngoài ra, nho NH01-152 cũng được viện trồng thử nghiệm trên diện tích 1ha tại huyện Tuy Phong, Bình Thuận và cho kết quả rất tốt.
