Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc vừa có quyết định phê duyệt Kế hoạch hành động khẩn cấp bảo tồn các loài linh trưởng ở Việt Nam đến năm 2025, tầm nhìn 2030. Theo đó, Chính phủ sẽ tăng cường hiệu quả thực thi pháp luật, ngăn chặn hoạt động săn bắn, bẫy bắt và buôn trái pháp luật loài giống này. Mục tiêu đặt ra, đến năm 2025, cả nước sẽ giảm được 70% nạn săn bắn các loài linh trưởng, xây dựng ít nhất 3 trung tâm cứu hộ đạt tiêu chuẩn để cứu hộ, tái thả.
Đảm bảo cho linh trưởng phát triển
Theo Thủ tướng, các loài linh trưởng nguy cấp, quý hiếm là tài sản thiên nhiên quý giá của quốc gia. Vì vậy, việc bảo tồn chúng góp phần bảo tồn đa dạng sinh học và bảo vệ môi trường thiên nhiên là nhiệm vụ của toàn xã hội, bao gồm các cấp, ngành tổ chức cộng đồng và mọi cá nhân.
Nhà nước khuyến khích các tổ chức, nhà khoa học và cá nhân đầu tư, thu hút cho công tác bảo tồn các loài linh trưởng ở Việt Nam; đồng thời cũng vận động các cộng đồng dân cư địa phương tham gia tích cực vào hoạt động này.
Ngoài ra, nước ta cần phát huy nội lực, đẩy mạnh xã hội hóa, bình đẳng giới và tăng cường hợp tác quốc tế trong công tác nghiên cứu, bảo tồn các loài linh trưởng ở Việt Nam.
Công tác quản lý và bảo tồn các loài linh trưởng nguy cấp ở Việt Nam, phải phù hợp với các tiêu chí quốc tế và điều kiện thực tế của Việt Nam, cũng như của từng địa phương.
Mục tiêu, đảm bảo tất cả các loài linh trưởng ở Việt Nam phân bố trong và ngoài các vườn quốc gia, khu bảo tồn thiên nhiên được an toàn, phát triển bền vững thông qua bảo vệ hiệu quả các quần thể, môi trường sống của chúng. Thủ tướng cho biết, để làm được vậy, ngoài công tác quản lý của nhà nước, còn cần sự tham gia, ủng hộ của toàn thể xã hội.
Giảm thiểu tiêu cực môi trường sống của linh trưởng
Nhiệm vụ được đặt ra, các cơ quan chức năng cần rà soát, hoàn thiện khung pháp lý về bảo tồn linh trưởng. Cập nhật phân loại học và đề xuất tình trạng bảo tồn chúng, đối với Sách Đỏ Việt Nam và Danh lục Đỏ IUCN.
Các cơ quan liên quan cũng cần rà soát quy định pháp luật và đề xuất hoàn thiện khung pháp lý về bảo tồn, trong đó có các loài linh trưởng. Nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật, để bảo vệ cá thể và môi trường sống của chúng.
Xây dựng cơ chế phối hợp liên ngành và hỗ trợ hoạt động kiểm soát, thu giữ các loại súng săn ở khu dân cư gần với môi trường sống của các loài linh trưởng; tiến hành tháo gỡ bẫy và ngăn chặn săn, bắn tại các vườn quốc gia, khu bảo tồn thiên nhiên có loài vật này sinh sống.
Trong văn bản cũng cho thấy, Thủ tướng đề nghị các vườn quốc gia và khu bảo tồn có các loài này cần phân bổ ngân sách hàng năm, để ưu tiên nghiên cứu, bảo vệ và giám sát các quần thể linh trưởng tại chỗ. Đồng thời, những khu vực này cũng cần được ưu tiên bảo vệ và ngăn chặn các hoạt động làm suy thoái rừng.
Thủ tướng nhấn mạnh, việc phục hồi và trồng rừng nhằm nâng cao chất lượng, mở rộng môi trường sống cho các loài linh trưởng được ưu tiên bảo tồn tại chỗ. Cùng với đó, việc ưu tiên các giải pháp giảm thiểu tác động tiêu cực, hoặc gây chia cắt môi trường sống của các loài này sẽ được ưu tiên bảo vệ khi lập kế hoạch và dự án phát triển.
Huy Cường - Nhâm Thân