Luật Thi hành án hình sự có hiệu lực từ ngày 1/7/2011, Việt Nam không còn áp dụng thi hành án (THA) tử hình bằng bắn mà thay vào đó là tiêm thuốc, tạo cho bị án thi hành một cái chết nhẹ nhàng, không đau đớn. Sau hơn 2 năm chuẩn bị, tử tù đầu tiên được THA tử hình bằng hình thức tiêm thuốc là Nguyễn Anh Tuấn (27 tuổi, thôn Bảo Tháp, xã Kim Thoa, huyện Mê Linh).
Hình thức Thi hành án nhân đạo
Theo thông tin từ Hội đồng Thi hành án tử hình, sáng ngày 6/8/2013, tử tù đầu tiên được THA bằng hình thức tiêm thuốc đã được thực hiện. Đó là tử tù Nguyễn Anh Tuấn, mang số giam 2757A1. Tuấn chờ đợi để được trả án đã hơn 4 năm. Tử tù Tuấn được tiêm 3 mũi thuốc. 10h cùng ngày, Hội đồng Thi hành án tử hình đã hoàn thành việc thi hành án. Thi thể tử tù Anh Tuấn được Hội đồng giao lại cho gia đình, đưa về quê an táng. Thông tin ngắn gọn như trên làm rất nhiều người tò mò không hiểu thực hư tiêm thuốc thế nào và đó là thuốc gì? Vì trước đó, truyền thông đưa tin THA tử hình bằng tiêm thuốc độc.
Qua tìm hiểu của PV với thành viên của Hội đồng Thi hành án tử hình, được biết: Thông tin cho rằng, THA tử hình bằng tiêm thuốc độc là không chính xác và sai quan điểm, chỉ đạo của Đảng và Nhà nước. Thực chất đây chỉ là tiêm thuốc mê quá liều (có sử dụng 3 liều thuốc mê-PV) và được các chuyên gia y tế tính toán kỹ lưỡng dựa trên tỷ trọng chiều cao, cân nặng của từng tử tù cụ thể để đưa ra liều lượng thuốc sử dụng khác nhau. Nếu gây mê thông thường, tại các cơ sở y tế, bác sỹ sử dụng lượng thuốc quá liều cũng có thể gây ra tử vong. Vậy, chúng ta hiểu nôm na rằng, trong trường hợp THA tử cũng tương tự như vậy, một người nào đó được tiêm thuốc gây mê quá liều lượng sẽ dẫn đến tử vong. Về mặt hình thức, thành viên này nhận định: "Tôi thấy hình thức THA này khá nhân đạo, giúp tử tù có cái chết nhẹ nhàng, không đau đớn như những trường hợp thi hành án sử dụng súng bắn trước đây".
PV đang trao đổi với ông Nguyễn Văn Hạc - Trưởng thôn Bảo Tháp về việc thi hành án tử hình và tổ chức đám tang cho tử tù Nguyễn Anh Tuấn.
| Lá thư của tử tù Tuấn Gửi bố mẹ: Thưa bố mẹ, hôm ngày 6/8/2013 (tức ngày 30/6 Quý Tỵ), con phải đi đền tội mà những gì con gây ra. Giờ phút cuối cùng, con muốn gửi đến bố mẹ được mạnh khoẻ. Con cũng không muốn bố mẹ vì thương nhớ con quá mà ảnh hưởng đến sức khoẻ, vì việc gì đến nó cũng phải đến thôi bố mẹ ạ. Con mong bố mẹ lo cho em con được cuộc sống làm sao cho đàng hoàng. Con cũng không biết phải nói gì hơn ở giờ phút này. Mặc dù con phải đi đền tội nhưng mãi mãi con vẫn là con của bố mẹ. Dù phải chết nhưng con vẫn mãi khắc ghi những gì mà bố mẹ dành cho con. Bố mẹ ở nhà phải giữ gìn sức khoẻ thì con đi rồi mới được yên tâm. Bố mẹ ơi, con là con mà chưa báo hiếu được ngày nào, đây là điều mà con day dứt nhất, mong bố mẹ hiểu cho con bố mẹ nhé. Bố mẹ ơi, con cũng khổ lắm, con mong bố yêu thương mẹ thật nhiều vào. Còn Tùng, em con nó vẫn còn kém suy nghĩ, bố mẹ phải để ý đến em con nhiều hơn nhé bố mẹ. Gửi em Tùng Em hãy nhìn vào gương của anh mà tu dưỡng, tránh những điều tội lỗi đi em nhé. Bố mẹ khổ nhiều rồi, em phải thay anh chăm sóc bố mẹ nhé. Tùng ơi, không còn nhiều thời gian nên anh chỉ nói ngắn gọn mấy câu thôi. Bây giờ, bố mẹ chỉ còn mình em, nên tất cả anh nhờ vào em chăm sóc bố mẹ thật tốt. Đừng để bố mẹ phải suy nghĩ gì nữa em nhé. Đấy là tất cả những gì anh mong đợi. Thôi, bố mẹ và em Tùng ở lại đừng phải buồn thương quá nhé. Con của bố mẹ, anh của em Tùng. Vĩnh biệt mọi người - Tuấn. |
Qua tìm hiểu, PV báo Người đưa tin, được biết, quy trình, thủ tục THA bằng hình thức tiêm thuốc cũng giống như THA bằng xử bắn như trước kia. Đó là bắt buộc phải có Chánh án TAND cấp tỉnh, thành phố làm Chủ tịch Hội đồng thi hành án tử hình, tiếp đến là những bên liên quan như công an, viện Kiểm sát. Trước đó, tử tù được viết thư, ăn uống, nói những điều cuối cùng trước khi trả án. Riêng về tử tù đầu tiên được áp dụng hình thức tử hình bằng tiêm thuốc, có thể nói rằng, tử tù này đầy đủ yếu tố để THA. Đây là bị cáo của vụ án giết người, cướp tài sản, được xử năm 2009, trước khi có luật Thi hành án hình sự nhưng đến bây giờ mới được thi hành và thay vì bị bắn thì tử tù này được trả án bằng hình thức mới là tiêm thuốc. Tuy nhiên, vì là trường hợp đầu tiên được THA theo hình thức mới - tiêm thuốc nên dư luận quan tâm và có nhiều luồng ý kiến khác nhau. Trên thực tế, tử tù Nguyễn Anh Tuấn bị kết án là hoàn toàn đúng người đúng tội, phù hợp với tính chất vụ việc vì phạm tội có tổ chức, truy sát đến cùng. Trước giờ trả án, tử tù này đã xác định, nhận thức được hành vi và mình phải đền tội ra sao. Do đó, tử tù này đã có bức thư gửi cha mẹ, em trai với lời lẽ hối hận và xúc động về hành vi vi phạm mà mình đã gây ra. Đặc biệt là lời nhắn nhủ em trai hãy ngoan ngoãn, lo báo hiếu cha mẹ, đừng phạm phải những lỗi lầm như mình. Những người thực thi pháp luật chắc chắn đều chung một suy nghĩ, giá như tử tù Tuấn hiểu ra đạo lý đó sớm hơn thì đã không rơi vào cảnh phải trả án hôm nay...
Qua tìm hiểu được biết, chi phí xây dựng cơ sở hạ tầng phục vụ THA tử hình bằng tiêm thuốc khá lớn và thực tế có tỉnh thành mỗi năm chỉ có 2-3 vụ THA tử hình. Vì vậy, không phải tỉnh, thành nào cũng có nhà THA như trước đây gọi là trường bắn. Do vậy, hiện tại, có 5 tỉnh, thành được xây dựng nhà thi hành án gồm Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Nghệ An, Sơn La và Đăk Lăk. Các nhà thi hành án này hoạt động theo tính khu vực. Hiện tại, Hà Nội đang "chịu" cho 12 tỉnh và TP.Hồ Chí Minh là 19 tỉnh, thành.
Thực chất, thời gian vừa qua, bộ Công an đang chịu rất nhiều áp lực nên sau hơn 2 năm luật THA có hiệu lực, đến nay mới có một trường hợp được tiêm thuốc và lại là trường hợp làm điểm. Cả nước hiện có gần 600 tử tù. Trong đó, TP.HCM là gần 200 án, những trường hợp đủ thủ tục chưa đầy 30, còn ở Hà Nội cũng tương tự như vậy. Tuy vậy, việc THA không ấn định về thời gian thi hành và không xảy ra nhiều ở từng điểm thi hành riêng biệt.
Bị án tâm phục khẩu phục
| Nguyễn Anh Tuấn bị TAND TP. Hà Nội tuyên án tử hình về 2 tội Giết người và Cướp tài sản. Đồng phạm của Nguyễn Anh Tuấn là Nguyễn Hải Hoàn đã tự tử trong trại giam trước khi bị đưa ra xét xử. Tuấn và Hoàn quen chị Bùi Thị N. là nhân viên bán xăng dầu. Biết chị N. để nhiều tiền trong cốp xe, 2 đối tượng đã lên kế hoạch cướp. Trên đường kẹp 3 đi uống cà phê, Hoàn bất ngờ gí dao vào cổ chị N., trói tay nạn nhân, lục soát lấy 400.000 đồng và điện thoại di động. Được một lúc, chị N. xin cởi dây trói để đi vệ sinh. Hoàn bất ngờ dùng dao đâm liên tiếp vào lưng chị N.. Tuấn cũng lao vào bịt miệng N. để Hoàn thực hiện hành vi phạm tội đến cùng. Sau đó, Tuấn và Hoàn ném thi thể nạn nhân xuống mương nước rồi bỏ trốn. |
Trước thông tin, tử tù Nguyễn Đức Nghĩa làm đơn xin được THA án sớm, đầu tiên bằng hình thức THA mới - tiêm thuốc, sao lại là Tuấn? Một thành viên trong Hội đồng THA cho biết, thực tế còn phải dựa vào thủ tục pháp lý. Đây là trường hợp giết người theo trạng thái vô cảm. Khi bị giam giữ, Nghĩa cũng thuộc đối tượng "chống phá" ác liệt, giam cùng ai cũng gây sự, đánh nhau. Thực chất đằng sau những cái mà người ta đưa ra là Nghĩa "xin tự nguyện" ấy, còn có nhiều điều cần phải xem xét, nghiên cứu kỹ. Đây không cứ muốn trả án là được trả ngay.
Còn trường hợp tử tù Tuấn lại khác, hoàn toàn đúng mực, bản thân xác định được việc đền tội, nhận ra lỗi lầm và có những lời lẽ căn dặn em phải báo hiếu bố mẹ chứ đừng như mình. Tức là trước khi chết, chúng ta cần họ khẩu phục mà tâm cũng phải phục thì cái sự THA nó lại càng nhân văn, nhân đạo hơn bao giờ hết.
Không có chuyện kỳ thị trong tổ chức tang lễ
Nhiều người lo ngại, khi tử tù tử hình, đem về quê mai táng sẽ xảy ra kỳ thị và điều đó một lần nữa gieo nỗi ám ảnh tội lỗi lên gia đình và người thân tử tù. Nhưng, trước thông tin chúng tôi nắm được xung quanh tang lễ của tử tù Nguyễn Anh Tuấn, nó hoàn toàn trái ngược, tất cả đều cho thấy chính sách nhân đạo của Nhà nước đã hợp với lòng dân.
Khi đặt chân tới thôn Bảo Tháp, xã Kim Hoa, không khó để nhận ra ngôi nhà mà Nguyễn Anh Tuấn từng sống với cha mẹ và người em trai trước đây. Theo quan sát cho thấy đám tang của tử tù này bình thường như đám tang của một công dân bình thường khác không may từ giã cõi đời.
Tâm sự với chúng tôi, bà Hồ Thị Hoa, một người dân trong làng bày tỏ quan điểm: "Chết là hết, nghĩa tử là nghĩa tận, Tuấn nó phạm trọng tội, pháp luật đã trừng trị bằng cái chết. Giờ đây, Tuấn đã đền tội xong. Người làng chúng tôi chỉ tiếc cho Tuấn tuổi trẻ không tu chí mà ăn chơi đua đòi với bạn bè, phạm vào tội ác. Giờ thi thể của Tuấn được đưa về đây nhờ chính sách nhân đạo của Nhà nước, hàng xóm láng giềng chúng tôi thể hiện trách nhiệm với Tuấn như bao công dân bình thường khác".
Trao đổi với PV, ông Nguyễn Văn Tĩnh (bố của Tuấn) nghẹn ngào nói: "Sau khi chúng tôi nhận được thông tin từ cơ quan thi hành án về việc cháu Tuấn đã THA xong, gia đình được phép mang xác về để mai táng tại quê nhà. Chúng tôi đã thông báo cho chính quyền địa phương, công an xã, trưởng thôn cùng bà con lối xóm về thời gian diễn ra đám tang, địa điểm chôn cất. Trước nhất là để xác nhận với chính quyền về trường hợp con chúng tôi đã được đưa về mai táng theo đúng quy định của Nhà nước. Thứ nữa là để cho anh em bạn bè đến nhìn mặt cháu lần cuối. Tôi thấy làm tâm phục và khẩu phục vì chính sách nhân đạo của Nhà nước, con tôi chết mà không đau đớn, chết nhẹ nhàng như đang ngủ...".
NHÓM PHÓNG VIÊN
