Hoạt động kinh tế ban đêm đóng góp cho xã hội chưa cao
Tại Hội nghị “Xúc tiến, quảng bá, kết nối Du lịch Huế - 2024", PGS.TS. Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam, từng nhận định, không ai nghi ngờ về tiềm năng, lợi thế của Huế. Vấn đề là Huế đẹp, hay đến vậy tại sao không chuyển động? Hay là do Huế đẹp, hay quá nên... không ai dám đụng đến? Người ta nói nhiều đến lợi thế, tiềm năng, nhưng đó chỉ lợi thế so sánh, chưa chuyển thành lợi thế cạnh tranh. Phải là chuyển thành lợi thế cạnh tranh, thì mới trở thành động lực, cơ hội phát triển.
Phố đi bộ đường Hai Bà Trưng nhộn nhịp ngày khai trương.
Có thể nói, một trong những thế mạnh lâu nay của Thừa Thiên-Huế đó là văn hoá - di sản. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều người cho rằng Huế là “thành phố đi ngủ sớm” khi đa số các sản phẩm du lịch lại tập trung trong khoảng thời gian từ 7h sáng đến 17h chiều, trong khi các sản phẩm dịch vụ thu được từ 18h tối hôm trước đến 2h sáng hôm sau lại phát triển chưa xứng tầm.
Nhiều năm trở lại đây, Thừa Thiên-Huế đã tập trung chú trọng phát triển kinh tế đêm. Theo đó, HĐND Tp.Huế đã ban hành Nghị quyết số 74/NQ-HĐND ngày 29 tháng 12 năm 2020 về Phê duyệt Đề án Phát triển các sản phẩm du lịch, dịch vụ về đêm của Thành phố Huế giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030.
Theo đó, mục tiêu của Nghị quyết đưa ra là phát triển du lịch, dịch vụ, trọng tâm là phát triển, hoàn thiện dịch vụ, du lịch về đêm, ẩm thực Huế nhằm khai thác, tận dụng tối đa cơ hội phát triển kinh tế mới, nâng cao thu nhập và đời sống của người dân; góp phần thực hiện Nghị quyết 54-NQ/TW ngày 10 tháng 12 năm 2019 của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển Thừa Thiên-Huế đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, xây dựng Huế trở thành đô thị theo hướng “Di sản, văn hoá, sinh thái, cảnh quan, thân thiện môi trường”, khẳng định được vị thế Tp.Huế là điểm đến du lịch có chất lượng, đáp ứng nhu cầu dịch vụ của du khách và nhân dân Thành phố.
Đồng thời, phát triển du lịch, dịch vụ về đêm, ẩm thực Huế gắn liền với việc khai thác hợp lý, hiệu quả, bền vững các sản phẩm văn hóa, nghệ thuật, di sản văn hóa, các tài nguyên thiên nhiên, cảnh quan môi trường; góp phần xây dựng, bảo tồn, phát huy, quảng bá giá trị văn hoá truyền thống đặc trưng và văn minh đô thị Huế, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội Thành phố Huế.
Nhiều người nhận xét, các sản phẩm du lịch, dịch vụ ban đêm ở Huế vẫn còn đơn điệu, chưa hút nhiều khách.
Tuy nhiên, sau đó, một kết quả nghiên cứu của Viện Nghiên cứu và Phát triển tỉnh Thừa Thiên-Huế đánh giá, kinh tế ban đêm ở Tp. Huế vẫn còn đơn điệu, tập trung vào thực phẩm, ăn uống, giải khát, chưa phát triển được thương hiệu nổi bật hấp dẫn khách du lịch trong và ngoài nước.
Hoạt động kinh tế ban đêm mới chỉ được quy mô nhỏ, mang tính riêng lẻ, hiệu quả kinh doanh thấp và đóng góp cho xã hội chưa cao.
Ngoài ra, hoạt động kinh tế ban đêm còn tạo ra vấn nạn ô nhiễm tiếng ồn, ánh sáng, rác thải; rủi ro phòng cháy chữa cháy, tình trạng chiếm dụng trái phép không gian công cộng phục vụ cho hoạt động kinh doanh. Bên cạnh đó còn là áp lực về cung cấp hệ thống hạ tầng thiết yếu, như: xử lý chất thải, cung cấp điện, nước... giám sát các vấn đề vệ sinh, an toàn thực phẩm, kiểm soát chất lượng hàng hóa, xuất xứ hàng hóa, giá cả hàng hóa...
Đồng thời, kết quả nghiên cứu này cũng cho rằng, một trong những rào cản đối với sự phát triển kinh tế đêm tại Tp.Huế là thói quen của người dân ngủ sớm và hạn chế ra ngoài vào ban đêm. Và người dân Huế chưa ý thức tầm quan trọng của việc phát triển kinh tế đêm và lợi ích mang lại cho kinh tế xã hội địa phương.
Viện Nghiên cứu và Phát triển tỉnh Thừa Thiên-Huế nhấn mạnh, văn hóa, giải trí luôn phát triển song hành cùng kinh tế đêm. Do vậy, kinh tế đêm cũng tạo ra cú hích lớn cho sự phát triển các thị trường như âm nhạc, tổ chức sự kiện, lễ hội đường phố và các loại hình giải trí, truyền thông khác. Môi trường và nhu cầu thực tế càng sôi động sẽ tạo ra động lực để nền công nghiệp giải trí phát triển và đóng góp nhiều hơn cho văn hóa xã hội. Cùng với đó, Nhà nước cũng cần có chỉ đạo và hành lang kinh tế cơ chế chính sách khuyến khích các doanh nghiệp, đặc biệt là các tập đoàn kinh tế lớn đầu tư vào khu vực khu vực kinh tế ban đêm, để mô hình này được triển khai bài bản, chuyên nghiệp.
Trong nhiều lần góp ý phát triển du lịch cho Huế, ông Nguyễn Quốc Kỳ, Chủ tịch HĐQT Công ty Du lịch Vietravel, cũng cho rằng, không có sản phẩm ban đêm thì khó có thể giữ chân được khách, không tạo thêm nguồn thu cho người dân địa phương, cũng như đóng góp ngân sách cho Nhà nước. Trong du lịch về đêm, chợ đêm và phố đi bộ đang được xem là sản phẩm phù hợp với môi trường, địa phương và thói quen mua sắm của du khách.
“Nếu có chính sách đột phá, tạo cơ chế tốt để người dân mạnh dạn đầu tư thì kinh tế ban đêm sẽ phát triển”, ông Kỳ nhấn mạnh.
Tập trung vào các sản phẩm du lịch, dịch vụ ban đêm diễn ra từ 18h tối hôm trước đến 6h sáng hôm sau
Liên quan đến phát triển các sản phẩm du lịch, dịch vụ về đêm của Huế, theo lãnh đạo Sở Du lịch tỉnh Thừa Thừa Thiên-Huế, Tỉnh đã giao Tp.Huế phối hợp với Sở và một số ban, ngành xây dựng đề án nghiên cứu “Hoàn thiện và phát triển các sản phẩm du lịch, dịch vụ về đêm của Tp.Huế giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030”. Trong đó, tập trung vào các sản phẩm du lịch, dịch vụ ban đêm diễn ra từ 18h tối hôm trước đến 6h sáng hôm sau. Trọng tâm là du lịch, dịch vụ tập trung các loại hình chủ yếu sau: dịch vụ giải trí (các hoạt động nghệ thuật, nhà hát, âm nhạc, chương trình giải trí, lễ hội, các sự kiện văn hóa…), dịch vụ ẩm thực, mua sắm (các chợ đêm, khu mua sắm, ẩm thực…) và du lịch (tham quan, trải nghiệm các điểm du lịch, di tích văn hóa, các công trình kiến trúc, thưởng ngoạn, phố đi bộ, đường đi bộ).
Cần phát huy hiệu quả sinh hoạt văn hóa, nghệ thuật một cách đặc sắc, khoa học để đảm bảo tạo ra được sự đa dạng sản phẩm văn hóa phục vụ du khách.
Ông Đồng Sỹ Toàn, Trưởng phòng Kinh tế, UBND Tp.Huế, thông tin, hiện Thành phố đã, đang tập trung nguồn lực để hình thành 04 hoạt động về đêm các sản phẩm du lịch.
Cụ thể: hình thành không gian đi bộ trải nghiệm, với việc tiếp tục đầu tư hạ tầng và tăng cường các dịch vụ phù hợp tại không gian đi bộ hai bờ sông Hương với hệ thống các công viên và tuyến đường đi bộ/xe đạp liên quan (công viên 3/2, công viên Phan Bội Châu, công viên Tứ Tượng, công viên Lý Tự Trọng, công viên Bùi Thị Xuân, công viên Phú Xuân, công viên Thương Bạc, công viên Kim Long, công viên Trịnh Công Sơn..); đầu tư công viên cồn Dã Viên với đầy đủ tiện ích từ hạ tầng đến dịch vụ du lịch phục vụ du khách và người dân đi tản bộ, đạp xe trải nghiệm, thưởng ngoạn cảnh quan sông Hương, thưởng thức các hoạt động nghệ thuật trong nhà và ngoài trời.
Nâng cao chất lượng hoạt động tuyến phố đi bộ hiện có: Phạm Ngũ Lão - Chu Văn An - Võ Thị Sáu, đường đi bộ Nguyễn Đình Chiểu, tuyến phố đi bộ Hai Bà Trưng.
Thí điểm phố đi bộ Hoàng Thành khu vực đường Lê Huân - đường 23/8, trên cơ sở đó để hoàn thành Đề án phố đi bộ khu vực Hoàng Thành theo định hướng mang đậm nét văn hóa truyền thống, giúp du khách khám phá sâu về các giá trị bản sắc văn hóa Huế.
Với ẩm thực và trải nghiệm về đêm có chợ đêm tại: khu vực bến xe chợ Đông Ba, đường Chương Dương, đường Trần Hưng Đạo, cụm tuyến đường quanh khu vực cầu Gia Hội (Huỳnh Thúc Kháng, Bạch Đằng, phố cổ Gia Hội), ẩm thực tại mặt tiền chợ Đông Ba, đường Nguyễn Văn Huyên, Phạm Hồng Thái… vừa góp phần quản lý trật tự đô thị hiệu quả, vừa quản lý, nâng cao chất lượng và tạo việc làm tăng thu nhập cho người dân kinh doanh ẩm thực về đêm.
Đồng thời, hình thành các phố mua sắm văn minh thương mại tại các trục đường chính: Lê Lợi, Hùng Vương, Bến Nghé, Lê Quý Đôn, Lý Thường Kiệt, Nguyễn Huệ, Đống Đa, Trần Hưng Đạo, Phan Đăng Lưu, Mai Thúc Loan…
Hình thành sản phẩm du lịch đường sông: tạo ra các sản phẩm du lịch đặc sắc dựa trên lợi thế của các tuyến: sông Hương, sông Đông Ba, sông Ngự Hà, sông Thọ Lộc,… tiến tới hình thành các sản phẩm du lịch độc đáo trên sông trong địa bàn Thành phố.
Hoàn thiện và hình thành không gian trình diễn, giới thiệu nghề truyền thống tại Khu làng nghề đúc đồng Phường Đúc, trung tâm giới thiệu hàng thủ công mỹ nghệ tại 15 Lê Lợi, không gian sách 23-25 Lê Lợi…
Về văn hóa, nghệ thuật, phát huy giá trị văn hóa Huế với phát triển du lịch về đêm, từng bước xây dựng Huế trở thành điểm đến hấp dẫn và giao lưu văn hóa. Kết hợp với các hoạt động ẩm thực về đêm, cùng với tổ chức các lễ hội, nghệ thuật đường phố, các hoạt động vui chơi giải trí lành mạnh, ca nhạc quần chúng, ảo thuật, trò chơi dân gian, trình diễn áo dài… Triển khai các khu vực sinh hoạt văn hóa, nghệ thuật một cách đặc sắc, khoa học để đảm bảo tạo ra được sự đa dạng sản phẩm văn hóa phục vụ du khách. Khuyến khích các điểm di tích, bảo tàng văn hóa mở cửa về đêm để quảng bá giới thiệu khách tham quan, trải nghiệm.
Thông tin từ UBND Tp.Huế cho biết, để triển khai, phát huy hiệu quả hoạt động về đêm các sản phẩm du lịch, Thành phố xác định, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước trong công tác phát triển kinh tế ban đêm. Trong đó: chú trọng các quy chế, quy định, chính sách, an ninh, trật tự để phát triển kinh tế ban đêm bền vững, an toàn. Song song đó, đảm bảo các cơ sở kinh doanh dịch vụ, thương mại, du lịch tuân thủ pháp luật, không phát sinh các tệ nạn xã hội, ảnh hưởng đến thuần phong mỹ tục, những giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc, gây ra những bức xúc trong dư luận xã hội.
Đặc biệt, phát huy tối đa tiềm năng, thế mạnh và nguồn lực của Tp.Huế và của tỉnh Thừa Thiên-Huế nhằm phát triển kinh tế ban đêm; khuyến khích các doanh nghiệp, các cơ sở kinh doanh, các hộ gia đình cùng tham gia khai thác, đầu tư và phát triển; xây dựng kinh tế đêm thực sự hấp dẫn, văn minh, hiện đại, sôi động, an toàn, trở thành sản phẩm du lịch có quy mô, sức cạnh tranh, khả năng thu hút khách, phù hợp với nhu cầu và xu hướng thị trường, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của Thành phố.
