Tại dự thảo công văn về việc chính sách thuế nhập khẩu đối với linh kiện ô tô giai đoạn 2018-2020 gửi lên Thủ tướng Chính phủ, bộ Tài chính cho biết, theo số liệu của Tổng cục Hải quan, lượng xe ô tô nguyên chiếc nhập từ ASEAN năm 2016 đạt 38.000 xe, trong đó tập trung chủ yếu vào các dòng xe bán tải (pick up) đạt khoảng 27.000 xe/năm, ô tô con chủ yếu là xe dưới 4 chỗ khoảng 7.600 xe/năm (dung tích xylanh dưới 1500cc, thương hiệu Suzuki, Mitsubisi, Toyota từ Thái Lan), ô tô tải nhẹ khoảng 3.500 xe/năm (trong đó xe tải dưới 5 tấn là 2.300 xe).
Tỷ lệ tăng trưởng nhập khẩu năm 2016 so với năm 2015 của xe dưới 9 chỗ là 47% (về lượng) và 53% (về trị giá); xe tải dưới 5 tấn là 31% (về lượng) và 42% (về trị giá).
Từ năm 2018, khi thuế nhập khẩu đối với xe con giảm từ 30% xuống 0%, xe tải nhẹ và xe pick up giảm từ mức 5% xuống 0% thì dự kiến tỷ lệ tăng trưởng nhập khẩu đối với dòng xe dưới 9 chỗ sẽ tăng trên 40%/năm và dòng xe tải dưới 5 tấn (bao gồm cả xe pick up) là 30%.
Theo đó, dự kiến số thu thuế nhập khẩu đối với xe ô tô nguyên chiếc từ ASEAN dự kiến giảm hàng năm tương ứng như sau: xe dưới 9 chỗ giảm cho giai đoạn 2018 – 2022 là 13.069 tỷ đồng, xe tải dưới 5 tấn và xe pickup là 9.187 tỷ đồng. Tổng giai đoạn 2018-2022 cho cả 02 nhóm xe chở người dưới 9 chỗ và xe tải dưới 5 tấn (bao gồm cả xe pickup) là 22.256 tỷ đồng.
Bộ Tài chính cho rằng, nếu trường hợp không thực hiện phương án về giảm thuế suất thuế nhập khẩu linh kiện thì số thu thuế nhập khẩu đối với xe ô tô nguyên chiếc cũng sẽ giảm khoảng 22.256 tỷ đồng trong 05 năm 2018-2022 do tác động của việc thực hiện cam kết trong Hiệp định ATIGA.
Theo bộ Tài chính, nếu thực hiện giảm thuế nhập khẩu MFN đối với linh kiện ô tô thì các doanh nghiệp trong nước sẽ tăng sản lượng sản xuất lắp ráp xe ô tô nguyên chiếc trong nước. Lượng xe sản xuất lắp ráp trong nước tăng lên thì sẽ giảm bớt được nhu cầu nhập khẩu xe nguyên chiếc từ ASEAN (số thuế nhập khẩu đối với xe ô tô nguyên chiếc giảm ít hơn).
Việc giảm thuế nhập khẩu đối với linh kiện ô tô cũng làm giảm số thu thuế nhập khẩu nhưng số giảm thu (giảm từ 14% xuống 0%) sẽ ít hơn so với số giảm thu từ việc giảm thuế nhập khẩu xe ô tô nguyên chiếc (giảm từ 30% xuống 0%), đồng thời số thu NSNN sẽ được bù đắp một phần do tăng thu từ thuế thu nhập doanh nghiệp và còn có các tác động gián tiếp tích cực đến kinh tế xã hội trong nước.
Với việc thực hiện chương trình ưu đãi, bộ Tài chính cho rằng sẽ có những tác động tích cực như: Góp phần tích cực về bảo đảm an ninh xã hội tại địa phương nơi có nhà máy sản xuất, lắp ráp ô tô (lao động có việc làm và thu nhập của người lao động ổn định); góp phần phát triển kinh tế, xã hội tại địa phương.
Thêm vào đó cũng góp phần ổn định việc làm và thu nhập của hàng chục ngàn lao động trong ngành công nghiệp ô tô. Trong đó, theo bộ Tài chính có 3 doanh nghiệp có số lượng lao động hiện nay đủ điều kiện tham gia chương trình là Trường hải với 22.000 lao động trực tiếp và 60.000 lao động gián tiếp; Công ty Thành Công: hiện tại 3000 lao động dự kiến sẽ phải tăng lên hàng năm nếu quy mô sản xuất mở rộng 5.000 lao động; Công ty Toyota là 1.768 lao động trực tiếp và 410 lao động gián tiếp.
Cùng với đó, thu hút đầu tư vào các ngành công nghiệp phụ trợ, góp phần phát triển doanh nghiệp phụ trợ qua đó tăng thu NSNN từ các doanh nghiệp phụ trợ; đồng thời góp phần cải thiện cán cân thương mại.
Thiên Di