Trong bộ tiểu thuyết Thủy hử tác giả Thi Nại Am mô tả Một Vũ Tiễn Trương Thanh là một trong 36 Thiên Cương Tinh, ngồi ghế thứ 16 trong hàng các tướng Lương Sơn. Vốn là võ tướng của phủ Đông Xương, có tài ném đá "bách phát bách trúng".
Tài ném đá của Trương Thanh có thể so sánh với khả năng bắn cung của Hoa Vinh. Trong lần đối đầu với quân Lương Sơn, Trương Thanh một lúc đánh bại 14 tướng: Từ Ninh, Yến Thuận, Hàn Thao, Bành Kỉ, Hồ Diên Chước, Lôi Hoành, Chu Đồng, Dương Chí, Quan Thắng, Hác Tư Văn, Đổng Bình, Sách Siêu, Tuyên Tán, Lưu Đường là 14 người đã bị Trương Thanh đánh bại.
Sau khi cướp được lương thảo của Lương Sơn, ông bị quân sư Ngô Dụng bày mưu thu phục cùng với 2 viên tướng Cung Vượng và Đinh Đắc Tôn. Sau này ông có đóng góp quan trọng cho Lương Sơn Bạc.
Trong trận chiến với Điền Hổ, Cừu Quỳnh Anh giao tranh với hảo hán Lương Sơn, nhờ vào một thân võ nghệ xuất chúng và tuyệt kỹ phi thạch đánh cho tướng sĩ Lương Sơn chẳng còn nhuệ khí. Trương Thanh đã giả dạng một người khác và đột nhập vào quân Điền Hổ, rồi lấy Quỳnh Anh. Vì Quỳnh Anh có mối thù với Điền Định, Ô Lê quốc cữu nên cả hai cùng nhau nội ứng ngoại hợp, chiếm Uy Thắng Châu.
Điền Hổ chạy tới huyện Tương Viên (nơi Quỳnh Anh đóng quân), Trương Thanh cùng vợ đã bắt Điền Hổ. Hai người cùng nhau theo nghĩa quân Lương Sơn đánh Vương Khánh, hai người lập công to trong các trận Kì Sơn, Nam Phong Phủ.
Khi đi đánh Phương Lạp, Trương Thanh, Đổng Bình bị Lệ Thiên Nhuận giết ở ải Độc Tùng. Quỳnh Anh cùng vợ chồng Diệp Thanh tìm đến lượm xác chồng về, nàng cũng tự sát theo chồng trước ải. Vợ chồng Diệp Thanh nuôi nấng con của họ là Trương Tiết. Sau này, Trương Tiết đánh bại quân Kim, lập công với Đại Tống.
Trong "Ngũ hổ tướng" Lương Sơn gồm: Quan Thắng, Lâm Xung, Hô Duyên Chước, Tần Minh thì Trương Thanh đứng hàng cuối cùng, tuy vậy ông được coi là người có tài năng dị biệt nhất.
Dù Trương Thanh theo Thủy hử là người đánh bại nhiều tướng Lương Sơn nhất nhưng ông chỉ giỏi ném đá, còn thương pháp của Trương Thanh thì không bằng những người còn lại.
Chính vì thương pháp không giỏi nên khi không thể dùng đá được, Trương Thanh đã chết dưới tay Lê Thiên Nhuận trong lần đánh Phương Lạp.
Trương Thanh còn có một nhược điểm đó là tính rất kiêu căng, ngạo mạn. Chính vì bản tính đó nên ông đã bị mắc mưu Ngô Dụng và quy thuận Lương Sơn.
Dẫu sao Trương Thanh cũng là một viên tướng giỏi và công lao ông đóng góp cho Lương Sơn và triều đình là rất đáng ghi nhận, xứng đáng là một viên mãnh tướng.
Video: Trương Thanh đánh bại 14 mãnh tướng Thủy hử.
Quốc Tiệp (t/h)