Phan Kim Liên trong Thủy hử của nhà văn Thi Nại Am, là người đàn bà đa tình và hiểm độc, giết chồng để ngoại tình và cũng là nhân vật trong truyện Kim Bình Mai của tác giả có bút hiệu là Tiếu Tiếu Sinh, đại diện cho phụ nữ phong kiến, không thể làm theo ý mình, muốn được giải thoát. Nàng là cô gái dung nhan mỹ lệ, phong lưu đa tình, có sức hấp dẫn đầy uy lực. Trái với vẻ ngoài xinh đẹp, cá tính nàng tranh cường hiếu thắng, ích kỷ nhỏ nhen, trở thành nhân cách xấu xa tráo trở.
Mô tả của Thủy hử và Kim Bình Mai, Tây Môn Khánh là một nhân vật hoang dâm vô độ. Tây Môn Khánh là nhân vật văn học nổi tiếng ngay trong xã hội hiện đại Trung Quốc. Thậm chí, cái tên này đã trở thành đại từ phiếm chỉ những người háo sắc, dùng tiền bạc chiếm hữu và chà đạp phụ nữ.
Trong Thủy hử, Tây Môn Khánh thông dâm với Phan Kim Liên, vợ của Võ Đại Lang, anh trai của Võ Tòng. Y cùng Kim Liên đã đầu độc chết Võ Đại Lang khi Võ Tòng đi vắng. Đến khi Võ Tòng trở về, lo tang cho anh mình xong, liền giết chết cả Tây Môn Khánh và Kim Liên báo thù cho anh.
Trong Kim Bình Mai, Tây Môn Khánh đã chiếm hữu trước sau 24 mỹ nhân, không thua kém so với tam cung lục viện của một Hoàng đế. Những diễn biến liên quan tới cuộc sống của Tây Môn Khánh và những thê thiếp được miêu tả phong phú. Nhiều cảnh miêu tả cuộc sống hưởng lạc đồi trụy của Tây Môn Khánh sống động đến từng chi tiết khiến cho cuốn tiểu thuyết này từng bị coi là sách khiêu dâm (dâm thư) và bị cấm.
Theo một số tài liệu thì Tây Môn Khánh là nhân vật có thật trong lịch sử Trung Quốc. Nhiều tài liệu ghi chép lại Tây Môn Khánh vốn xuất thân từ một chủ hiệu sinh dược, nhưng do những mánh khóe bóc lột và hành vi ác bá, kéo bè kéo cánh, thông lưng với quan lại một bước nhảy tót lên địa vị một thổ hào thân sĩ giàu tiền của, đầy quyền thế.
Sau đó, nhờ cậy vào mối quan hệ nghĩa phụ nghĩa tử với Thái Kinh, một viên đại thần quyền cao chức trọng thời bấy giờ để leo lên chức Đề hình Thiên hộ. Với sự tham lam tàn ác chuyên ăn tiền hối lộ và hại người lương thiện.
Một điểm nổi bật nhất trong cuộc đời Tây Môn Khánh chính là bản tính dâm ô cực kỳ bỉ ổi. Vốn bản tính phóng đãng, cuộc đời của Tây Môn Khánh là những chuỗi ngày chìm đắm trong dục vọng với mỹ nữ. Và y không ngờ rằng cuối cùng mình lại bị chết vì chính bản tính dâm loạn của mình.
Cái chết tức tưởi trong tiểu thuyết và bài học cho hậu thế
Theo nội dung trong Thủy hử và Kim Bình Mai, Phan Kim Liên nguyên là hầu gái trong nhà một đại gia, nhìn hiền lành, dịu dàng và vô cùng xinh đẹp, do không chịu làm thiếp cho tài chủ già nên bị bức phải lấy Võ Đại Lang, anh Võ Tòng, một người bán bánh bao vừa lùn vừa xấu xí. Phan Kim Liên vốn tính lẳng lơ nên rất thất vọng. Về sau, Võ Tòng gặp lại Võ Đại Lang, Phan Kim Liên thấy Võ Tòng là anh hùng cái thế thì ra sức quyến rũ nhưng Võ Tòng không chút động lòng.
Trong một lần Tây Môn Khánh đi qua nhà Phan Kim Liên, mỹ nhân họ Phan vô tình đánh rơi cây gậy kéo rèm trúng đầu Tây Môn Khánh. Hai kẻ dâm loạn gặp nhay nảy sinh tình ý và khởi đầu nên câu chuyện ngoại tình của Phan Kim Liên. Dưới sự trợ giúp của Vương bà, Phan Kim Liên và Tây Môn Khánh như cá gặp nước suốt ngày qua lại trắng trợn.
Võ Đại Lang phát hiện ra vụ ngoại tình trắng trợn nhờ người hàng xóm, đã rình bắt đôi gian phu dâm phụ nhưng lại bị Tây Môn Khánh đánh đập đến liệt giường.
Vì muốn gian díu lâu dài với Tây Môn Khánh nên Phan Kim Liên đã nhẫn tâm và quỷ quyệt với sự giúp đỡ của Vương Bà bỏ thạch tín vào bát canh của Võ Đại Lang để giết chàng. Còn Phan Kim Liên đã bộc lộ bản lĩnh lại giỏi mưu chước quyền biến nên trở thành bà vợ thứ năm của Tây Môn Khánh, được yêu chiều rất mực.
Võ Tòng trở về, biết chuyện lập tức mời hàng xóm đến nhà. Chàng lôi Vương Bà đến trước bàn thờ anh rồi gọi Phan Kim Liên ra. Phan Kim Liên xin tha tội nhưng Võ Tòng đã chém chết ả ngay tại chỗ rồi đi giết Tây Môn Khánh. Với cuộc đời đầy dâm loạn, cưỡng đoạt biết bao nữ nhân nhờ quyền hành của mình nhưng Tây Môn Khánh phải đón nhận cái chết tức tưởi, thảm khốc cho tội lỗi của mình. Phan Kim Liên về sau trở thành mỹ nhân điển hình của hạng phụ nữ tà dâm, xảo quyệt trong văn học Trung Hoa.
Quốc Tiệp