Hàn Thao là một nhân vật hư cấu trong tiểu thuyết Thủy hử của Thi Nại Am. Hàn Thao là một trong 72 Địa Sát Tinh của 108 anh hùng Lương Sơn Bạc.
Thi Nại Am mô tả Hàn Thao quê ở Đông Kinh (nay là Khai Phong). Hàn Thao thường sử dụng giáo và tinh thông võ nghệ, phục vụ cho triều đình với chức vụ Đoàn luyện sứ ở Trần Châu (nay là Hoài Dương). Hàn Thao có ngoại hiệu Bách thắng tướng (tướng trăm trận trăm thắng), ngoại hiệu thì hoành tráng như vậy nhưng Hàn Thao rốt cuộc đâu có thắng nổi trận nào.
Khi quân Lương Sơn tấn công châu Cao Đường (nay là Cao Đường, Sơn Đông) và giết chết trấn thủ ở đó là Cao Liêm – cháu của Thái uý Cao Cầu, đã khiến cho Cao Cầu nổi giận. Do vậy, Cao Cầu đề nghị với Tống Huy Tông cử Hô Diên Chước thống lĩnh quân đội đi bình định. Hô Diên Chước tiến cử Hàn Thao và Bành Kỷ lần lượt làm chính phó tiên phong.
Hàn Thao làm chính tiên phong, giao chiến trận đầu với quân Lương Sơn Bạc. Khi đấu với Tích Lịch Hỏa Tần Minh. Tần Minh vốn là người nóng tính, không nói năng chi, liền vỗ ngựa múa Lang Nha Côn thẳng xông ra đánh. Hàn Thao cũng múa thương cự địch với Tần Minh. Đôi bên đánh nhau được hơn hai mươi hiệp, Hàn Thao không sao địch nổi, chỉ chực thừa cơ để chạy, khi sắp bại trận thì có Hô Diên Chước ứng cứu. Sau đó, Hô Diên Chước dùng liên hoàn mã trận, giành được một số thắng lợi trước quân Lương Sơn.
Rồi tới trận thứ hai, Thang Long, một đầu lĩnh mới gia nhập Lương Sơn, đã giới thiệu người anh họ là Từ Ninh cao thủ đánh câu liêm thương. Khi Từ Ninh lên Lương Sơn Bạc đã huấn luyện quân câu liêm và phá trận liên hoàn giáp mã của Hô Diên Chước. Quân triều đình bại trận. Hô Diên Chước và Hàn Thao bỏ chạy. Hàn Thao bị Lưu Đường và Đỗ Thiên bắt được, giải về Lương Sơn. Tại đây, ông được Tống Giang đối đãi tử tế nên đồng ý gia nhập nghĩa quân Lương Sơn với khẩu hiệu "Thay trời hành đạo".
Thủy hử viết: “Được một lát thấy Lưu Đường, Đỗ Thiên bắt được Hàn Thao đem giải về”. Vậy là trước khi gia nhập Lương Sơn, Bách thắng tướng Hàn Thao đánh hai trận thì thua cả hai.
Tới trận thứ ba, khi quân Lương Sơn đánh phủ Đông Xương, nơi có viên tướng ném đá kỳ tài – Một Vũ Tiễn Trương Thanh, thì Hàn Thao cũng “ôm đầu máu”. Thủy hử hồi 69 viết: “Hàn Thao muốn khoe tài trước mặt Tống Giang nên càng cố gắng hết sức bình sinh, mà đánh nhau rất là kịch liệt. Đánh nhau chừng mươi hiệp thì Trương Thanh lại quay ngựa chạy... Trương Thanh thấy Hàn Thao không đuổi, lại vội quay cương ngựa lại. Hàn Thao liền giơ thương lên để đón đánh. Chàng vừa mới giơ thương lên, bỗng bị Trương Thanh ném ngay một viên đá trúng vào mũi, máu chảy lênh láng chạy về bản trận”.
Sau khi Lương Sơn Bạc nhận chiêu an của triều Đình, Hàn Thao cùng các đầu lĩnh tham gia các chiến dịch đánh dẹp quân Liêu và các lực lượng khác chống đối triều đình nhà Tống. Trong chiến dịch đánh Phương Lạp, khi đánh tới Thường Châu, Hàn Thao ra trận giao chiến bị tướng của Phương Lạp là Cao Khả Lập bắn tên trúng trán, ngã ngựa và bị một tướng khác là Trương Cận Nhân dùng giáo đâm chết.
Dù là Bách thắng tướng hay bách bại tướng nhưng xét cho cùng, Hàn Thao dù không sở hữu võ công quá mức xuất sắc, nhưng ông lại được Tống Giang tín nhiệm nhờ năng lực tác chiến được xếp vào hàng tương đối mạnh. Đây cũng là lý do khiến vị hảo hán họ Hàn dù không quá nổi bật trên phương diện nào cụ thể nhưng lại rất được đầu lĩnh trọng dụng.
Video: Câu liêm thương phá trận liên hoàn giáp mã của Hô Diên Chước.
Quốc Tiệp (t/h)