Cụ thể, số liệu cho thấy tiền gửi của dân cư đã tăng thêm 305.672 tỷ đồng so với cuối năm 2023, tương đương mức tăng trưởng 4,68%. So với cùng kỳ năm ngoái, lượng tiền gửi tăng thêm 448.820 tỷ đồng.
Dù lãi suất huy động có thời điểm giảm mạnh và duy trì ở mức thấp trong thời gian dài, nhưng tiền gửi của dân cư trong hơn 2 năm qua vẫn tăng trưởng ổn định. Theo các chuyên gia, thực tế này đang phản ánh sự thận trọng của người dân trước những bất ổn kinh tế và các kênh đầu tư như chứng khoán hay bất động sản.
Bên cạnh đó, từ tháng 4/2024, lãi suất huy động bắt đầu có dấu hiệu tăng nhẹ, góp phần thu hút dòng vốn của người dân vào kênh tiền gửi ngân hàng. Điều này cho thấy người dân vẫn ưa chuộng gửi tiền ngân hàng như một phương tiện bảo toàn vốn trước các biến động thị trường và các rủi ro khó lường.
Trái ngược với xu hướng tăng mạnh của tiền gửi dân cư, tiền gửi của các tổ chức doanh nghiệp tại ngân hàng lại giảm 1,07% so với cuối năm 2023, chỉ còn 6,768 triệu tỷ đồng. Điều này cho thấy các doanh nghiệp đang chuyển dịch vốn sang các kênh đầu tư khác thay vì tập trung tiền vào ngân hàng. Các chuyên gia nhận định rằng sự dịch chuyển này có thể là do các doanh nghiệp muốn tìm kiếm lợi nhuận cao hơn thông qua các kênh đầu tư mới, thay vì giữ vốn trong ngân hàng với lãi suất thấp.
Trong khi đó, các ngân hàng có vốn Nhà nước vẫn duy trì ổn định lãi suất nhiều tháng qua. Như VietinBank tại thời điểm ngày 2/10, lãi suất tiền gửi cao nhất là 4,8%/năm được áp dụng cho các kỳ hạn từ 24 tháng trở lên. Còn các kỳ hạn từ 6 đến dưới 12 tháng, VietinBank vẫn giữ mức 3%/năm trong nhiều tháng nay. Đối với các kỳ hạn từ 12 tháng đến dưới 24 tháng, mức lãi suất tiết kiệm là 4,7%/năm.
Biểu lãi suất tại Vietcombank áp dụng đầu tháng 10 cũng được giữ nguyên như vài tháng trước đó. Đơn cử kỳ hạn 6 và 9 tháng là 2,9%/năm; gửi 12 tháng có lãi suất 4,6%/năm; 24 tháng trở lên được niêm yết lãi suất là 4,7%/năm.
Ngược lại, nhóm ngân hàng thương mại cổ phần có thể vẫn chịu áp lực tăng nhẹ lãi suất huy động nhằm đảm bảo đủ vốn cho tăng trưởng tín dụng. Những ngân hàng có cơ cấu huy động vốn không linh hoạt, phụ thuộc nhiều vào tiền gửi của khách hàng, sẽ phải duy trì mức lãi suất hấp dẫn hơn để cạnh tranh và thu hút dòng vốn.
Trên thực tế, đà tăng lãi suất huy động gần đây đang có dấu hiệu dần hạ nhiệt. Ghi nhận trong những ngày đầu tháng 10 này, lãi suất huy động tại hầu hết các ngân hàng đều không có thay đổi so với biểu lãi suất niêm yết vào tháng 9.
Về diễn biến lãi suất tiền gửi, sau khoảng 1 năm lãi suất thấp kỷ lục, từ tháng 4 trở lại đây nhiều ngân hàng thương mại cổ phần đã tăng lãi suất huy động.
Như tại VPBank, lãi suất tiền gửi tiết kiệm kỳ hạn 6 và 9 tháng là 5%-5,4%/năm tùy theo món tiền gửi và đối tượng khách hàng. Nếu khách hàng ưu tiên và món tiền gửi từ 300 triệu đồng trở lên thì ngân hàng sẽ trả lãi suất là 5,4%/năm. Còn đối với khách hàng không phải là ưu tiên, các kỳ hạn 12 tháng và 24 tháng được niêm yết lãi suất là 5,4%/năm và 5,7%/năm.
Hay tại SHB, kỳ hạn 6 tháng được niêm yết ở mức 4,7%/năm, còn kỳ 9 và 12 tháng lần lượt là 4,7%/năm và 5,2%/năm.
Theo dự báo của Công ty cổ phần Chứng khoán Vietcombank (VCBS), xu hướng tăng lãi suất có thể khó tiếp diễn trong các tháng còn lại của năm 2024 và sẽ có sự phân hóa giữa các nhóm ngân hàng.
VCBS dự báo rằng đối với nhóm ngân hàng quốc doanh, lãi suất huy động có khả năng sẽ duy trì ổn định hoặc giảm nhẹ vào cuối năm, đặc biệt trong bối cảnh nền kinh tế bị tác động bởi các yếu tố bất thường như thiên tai. Nhóm ngân hàng này có nguồn vốn huy động dồi dào và chi phí vốn thấp, nên không chịu áp lực phải tăng lãi suất để thu hút tiền gửi.
KHÁNH LINH (T/h)