Ngày 21/1, TAND TP.HCM mở phiên tòa sơ thẩm xét xử bị cáo Nguyễn Xuân Bình (nguyên Chủ tịch Hội đồng thành viên công ty Trường Ngân, trụ sở tại quận 4, TP.HCM), Nguyễn Đăng Sơn (nguyên Giám đốc công ty Trường Ngân) về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Liên quan đến vụ án, 3 nguyên cán bộ ngân hàng Thương mại Cổ phần Công thương Việt Nam – chi nhánh Nam Sài Gòn (Vietinbank Nam Sài Gòn) gồm: Phan Công Hiếu (nguyên Phó giám đốc), Phan Viết Kỳ (nguyên Trưởng phòng Khách hàng doanh nghiệp) và Trần Thanh Hải (nguyên cán bộ tín dụng) cùng hầu tòa về tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
Theo nội dung vụ án, công ty Trường Ngân được thành lập từ năm 2005, chuyên mua bán lương thực, thực phẩm, chế biến nông sản. Trong đó, mặt hàng kinh doanh chủ đạo là cà phê.
Để có vốn làm ăn, từ năm 2010, công ty Trường Ngân có quan hệ tín dụng với 7 ngân hàng trên địa bàn TP.HCM. Đến năm 2012, số lượng cà phê của công ty không đủ cầm cố, thế chấp làm tài sản đảm bảo cho 7 ngân hàng.
Dù vậy, Bình vẫn chỉ đạo Sơn sử dụng số hàng hóa là cà phê đã thế chấp tại ngân hàng này tiếp tục thế chấp ở ngân hàng khác để vay tiền. Cụ thể, hợp đồng thế chấp tại 7 ngân hàng ghi tổng số lượng hàng hóa là gần 21.000 tấn cà phê. Trong khi, thực tế trong kho của công ty Trường Ngân chỉ có khoảng 8.600 tấn cà phê.
Đến tháng 3/2017, khi sự việc vỡ lở, cơ quan điều tra vào cuộc xác minh và xác định trong kho của công ty Trường Ngân thời điểm này chi còn gần 1.300 tấn cà phê, 820 tấn tạp chất và gần 5.300 tấn cà phê hư hỏng.
Bằng hành vi gian dối như trên, Bình và Sơn đã chiếm đoạt hơn 600 tỷ đồng của các ngân hàng. Trong đó, Vietinbank thất thoát 109,4 tỷ đồng; ngân hàng Quân đội (MBB) thất thoát 71,2 tỷ đồng…
Trong quá trình thực hiện hợp đồng tín dụng, 3 cán bộ Vietinbank – CN Nam Sài Gòn không thực hiện đúng quy định về thẩm định, nhận, quản lý tài sản cầm cố, dẫn đến hậu quả ngân hàng không có khả năng thu hồi số nợ 109,4 tỷ đồng.
Liên quan đến số tiền 71,2 tỷ đồng được xác định là tiền thất thoát của MBB, cơ quan điều tra tách riêng để xử lý trong một vụ án khác. Hồi tháng 8/2018, tòa Quân sự đưa Bình và Sơn ra xét xử liên quan đến khoản tiền này. Tòa Quân sự sau đó đã tuyên phạt Nguyễn Xuân Bình 18 năm tù, Nguyễn Đăng Sơn 6 năm tù cùng về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Phiên tòa xét xử 2 lãnh đạo công ty Trường Ngân cùng 3 nguyên cán bộ Vietinbank Nam Sài Gòn dự kiến kéo dài 3 ngày.