Khoảng 10 ngày nay, người dân phát hiện dòng suối Xà Xảm, đoạn chảy qua thôn Thanh Thủy, xã Thanh Xuân, huyện Như Xuân (Thanh Hóa) nước chuyển màu đen kịt, bốc mùi hôi thối của phân lợn. Trên mặt nước suối nổi nhiều váng rêu màu xanh, cá và nhiều loại thủy sản lăn ra chết, nhiều con cá chết to khoảng 3kg cũng không thể sống nổi.
Người dân địa phương cho biết, suối Xà Xảm đổi màu, ô nhiễm từ giữa năm 2022, nhưng thời gian gần đây mức độ ngày càng nghiêm trọng hơn. Dòng suối là nơi cung cấp nước sinh hoạt, tắm rửa và tưới tiêu cho hàng chục ha đồng ruộng của người dân. Từ khi suối bị ô nhiễm, cuộc sống của người dân bị đảo lộn, họ không dám sử dụng nguồn nước này nữa.
Ông Lục Văn Toàn, Trưởng thôn Thanh Thủy cho biết, nước suối ngày càng cạn kiệt, cá tầng đáy bị chết, càng đi lên phía thượng nguồn thì tình trạng ô nhiễm càng nặng. Khi phát hiện suối ô nhiễm, cá chết người dân địa phương và chính quyền đi ngược dòng suối Xà Xám để truy tìm nguyên nhân.
Cách thôn Thanh Thủy khoảng 4km đường rừng họ phát hiện nguồn nước màu đen, hôi thối chảy ngầm từ trong núi đá vôi ra, cạnh đó không xa có một trang trại chăn nuôi lợn nằm trên địa bàn xã Thanh Sơn.
Từ phản ánh của người dân địa phương, UBND xã Thanh Xuân đã tiến hành kiểm tra nguồn nước tại suối Xà Xảm đến đập Thanh Thủy.
Tại báo báo gửi UBND huyện Như Xuân, xã Thanh Xuân xác định: “Nước có màu đen, mùi hôi tanh bốc lên làm nhiều loại cá tôm sinh sống ở đập bị chết, gây bức xúc trong nhân dân, nghi do các trang trại chăn nuôi lợn tập trung xung quanh xã gây nên”.
Chiều 8/2, qua hàng giờ đồng hồ đi bộ đường rừng, ngược con suối Xà Xảm, PV đã có mặt nơi thượng nguồn và phát hiện một trang trại chăn nuôi lợn quy mô lớn đang hoạt động. Tại đây, có 5 - 6 bảo vệ và nhân viên của trang trại lợn có mặt tại cổng. Tiếng lợn la vang vọng cả khu rừng, mùi hôi thối bốc lên rất khó chịu.
Ông Lang Thế Sơn – Chủ tịch UBND xã Thanh Sơn cho biết, trên địa bàn có trang trại chăn nuôi lợn của công ty TNHH chăn nuôi Như Xuân, công suất là 17.000 con lợn thịt/năm. Trang trại này nằm trên địa bàn xã, giáp ranh với xã Thanh Xuân và là thượng nguồn của dòng suối Xà Xảm.
Xã Thanh Sơn phối hợp với cơ quan chức năng của huyện Như Xuân kiểm tra bằng mặt thường trên mặt đất thì không phát hiện trang trại xả thải trái phép ra môi trường. Do dòng nước màu đen chảy từ trong núi ra nên xã không đủ chuyên môn để kết luận nguồn xả thải.
Trước đây, khi chưa có trang trại lợn, nước suối Xà Xảm trong xanh, mát dịu. Vào mùa hè, nhiều người dân địa phương cùng với gia đình và bạn bè ra tắm suối, hóng mát và thực hiện các tua du lịch trải nghiệm. Bọn trẻ tha hồ nô đù, tập bơi, còn người lớn thì dùng nước suối để nấu nướng trong các buổi trải nghiệm và có thể uống giải khát.
Gần 2 năm nay, khi suối bị ô nhiễm, không còn ai dám ra đó tắm, du lịch nữa. Khung cảnh thanh bình, hiền hòa của một dòng suối thơ mộng đã đi vào dĩ vãng.
Ông Phạm Văn Tuấn – Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Như Xuân cho biết, khi nhận được thông tin suối Xà Xảm bị ô nhiễm, cá chết, huyện đã cử cán bộ lập biên bản ghi nhận, phối hợp chi cục bảo vệ môi trường lấy mẫu nước xét nghiệm để xác định mức độ và nguyên nhân.
Chính quyền nhận định, việc ô suối bị nhiễm là do chất thải từ trang trại chăn nuôi lợn gây ra. Tuy nhiên, trên địa bàn xã Thanh Xuân và các xã giáp ranh có nhiều trang trại, chinh quyền vẫn đang tiếp tục xác minh, xác định cơ sở nào xả thải ra môi trường gây ô nhiễm để xử lý.