Đề phòng ngộ độc thực phẩm mùa nồm ẩm
Thời tiết nồm ẩm kéo dài khiến hơi nước trong không khí ngưng tụ lại rồi đọng lên trên bề mặt đồ vật, sàn, tường, nền nhà… Vật dụng chứa đựng hơi nước có độ ẩm nhất định là điều kiện lý tưởng cho vi sinh vật, trong đó có vi khuẩn, virus, ký sinh trùng thậm chí là các loại vi nấm, nấm mốc, nấm men phát triển.
TS-BS Lâm Quốc Hùng – Giám đốc Trung tâm Đào tạo dinh dưỡng và thực phẩm - Viện Dinh dưỡng Quốc gia cho biết: Có 2 loại nấm mốc, nấm men: Thứ nhất, loại nấm mốc, nấm men có lợi được sử dụng trong sản xuất, chế biến thực phẩm. Nấm men dùng để sản xuất ethanol cho đồ uống có cồn, làm bánh và các thực phẩm bổ sung dinh dưỡng cho người ăn chay. Nấm mốc dùng sản xuất rượu sake, phô mai, men sữa chua và xúc xích hay chế tạo các loại thuốc kháng sinh như penicillin…
- Thứ hai, loại nấm mốc, nấm men có hại. Tùy từng loại và hàm lượng mà con người ăn phải, nấm mốc, nấm men sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe khác nhau. Có người bị suy nhược thần kinh, các vấn đề về hô hấp, dị ứng thực phẩm, nhức đầu, chán ăn, rối loạn tiêu hóa, tổn thương gan thận nhưng có người bị ngộ độc nặng cấp tính ảnh hưởng đến tính mạng.
"Hiện đã xác định được hàng trăm loại độc tố nấm mốc khác nhau, nhưng các loại độc tố nấm mốc phổ biến nhất gây lo ngại cho sức khỏe con người và gia súc bao gồm aflatoxin, ochratoxin A, patulin, fumonisin, zearalenone và nivalenol/deoxynivalenol. Một trong những ảnh hưởng của độc tố này là nếu có gia nhiệt thì độc tố cũng không bị phá hủy. Tùy thuộc vào mức độ hấp thu thì sẽ gây ra tình trạng tích lũy gây tổn thương lâu dài từ vấn đề chức năng, tế bào, dẫn đến hiện tượng phá hủy tổn thương lâu dài chức năng tế bào, gây ra nguy cơ ung thư, do phá hủy các gen gây ung thư nên kích hoạt các gen này phát triển làm cho các loại tế bào nhân lên không kiểm soát" – TS.BS Lâm Quốc Hùng khẳng định.
Tất cả các thực phẩm đều có nguy cơ bị nấm mốc, nấm men nhưng các loại ngũ cốc, hạt lạc, mè, vừng, trái cây tươi và trái cây sấy khô nếu bảo quản không tốt sẽ dễ bị nhiều nhất.
Nhiều người nghĩ rằng bánh chưng, giò… bị mốc một góc, nếu cắt đi thì ăn cũng không sao nhưng theo TS.BS Lâm Quốc Hùng, độc tố không những không mất đi mà vẫn tồn tại, ăn sâu vào thực phẩm và gây hại đối với sức khỏe.
"Độc tố của vi nấm rất phức tạp, tồn tại lâu và bền vững trong thực phẩm, thứ hai là bằng mắt thường, hệ thực dương của nấm phức tạp, có khi trên bề mặt nhưng chân ăn sâu trong thực phẩm mà không thể dùng cảm quan phân tích được, mà thậm chí phải dùng phương pháp sinh học như soi, dùng phương pháp hóa học để xem định danh những chất hóa học tồn tại trên hệ dinh dưỡng của nấm đến đâu, thậm chí xem xét đánh giá xem độc tố phát sinh bằng xét nghiệm phức tạp.
Vì vậy, với mắt thường khó nhận diện, nếu cắt bỏ đi một phần thì khoa học cũng không dám chắc là sẽ đảm bảo an toàn cho phần bánh, khoai tây hay thực phẩm đó là an toàn" - TS.BS Lâm Quốc Hùng cho biết.
Ngoài ra, thực phẩm còn có nguy cơ bị nấm mốc, nấm men thông qua nguyên liệu làm thực phẩm, các vật dụng chứa đựng và dụng cụ chia gắp thức ăn như rổ, giá, đũa, thớt…
Vì vậy, để phòng ngừa ngộ độc thực phẩm trong mùa nồm ẩm, mọi người nên thường xuyên vệ sinh, làm khô khu vực nhà bếp, các dụng cụ chứa đựng thực phẩm, bát đĩa, đũa, thớt, các dụng cụ làm bằng tre, nứa…
Bảo quản ngũ cốc, gạo, đậu đỗ, bột, vừng lạc trong những hộp đựng kín, có nắp đậy chống ẩm vì đặc tính của các loại hạt này là hút ẩm. Thời gian bảo quản từ 6-9 tháng. Sau thời gian đó nên kiểm tra lại, nếu đã bị mốc thì nên bỏ đi, không tiếc, không cố gắng sử dụng vì có nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe.
Ánh sáng màu giúp kéo dài tuổi thọ?
Trong quá trình nghiên cứu cho chương này về triển vọng của liệu pháp ánh sáng trong điều trị chứng mất ngủ, tôi đã bắt gặp một số kết quả nghiên cứu vô cùng kỳ lạ - ví dụ, một bài báo có tiêu đề "Ánh sáng xanh lá giúp kéo dài tuổi thọ của ruồi giấm" (Green Light Extends Drosophila Longevity) trên tạp chí Experimental Gerontology.

Giấc ngủ là một phần không thể thiếu trong cuộc sống. Ảnh: Power of Positivity.
Các nhà nghiên cứu phát hiện họ có thể làm tuổi thọ của ruồi giấm tăng "đáng kể" 24% bằng cách nuôi chúng dưới ánh sáng xanh lá. Ngược lại, họ có thể giảm đáng kể tuổi thọ của chúng bằng cách cho chúng tiếp xúc với ánh sáng xanh dương, và điều này đúng cả ở ruồi đột biến không có mắt! Ngay cả khi lũ ruồi không thể nhận ra màu sắc của ánh sáng, tuổi thọ của chúng vẫn bị thay đổi đáng kể. Tại sao lại như thế?
Manh mối xuất hiện khi các nhà nghiên cứu phát hiện tác dụng kéo dài tuổi thọ của ánh sáng xanh lá đã giảm đi đáng kể khi lũ ruồi được cho ăn thuốc kháng sinh, cho thấy hệ vi khuẩn đường ruột của chúng không hiểu sao lại có thể có liên quan.
Ở người, hệ vi sinh vật đường ruột sẽ bị thay đổi khi da tiếp xúc với tia cực tím, nhưng nguyên nhân được cho là do tác động của vitamin D. Việc ruồi được nuôi trong ánh sáng màu xanh lá, một màu chiếm ưu thế trong môi trường tự nhiên của chúng, là hoàn toàn hợp lý. Tôi có một số video trên NutritionFacts.org về tác động có lợi của "tắm rừng" (forest bathing) đối với con người, mặc dù nguyên nhân có vẻ là do các hợp chất thơm, như pinene, từ cây cối tỏa ra, chứ không phải do màu sắc của rừng.
Nếu bạn có ý định mua vài chiếc bóng đèn xanh lá, hãy lưu ý rằng ở chuột, ánh sáng xanh lá (chứ không phải đỏ hoặc xanh dương) gây ra tình trạng không dung nạp glucose, đồng nghĩa với đường huyết cao hơn.
Bộ Y tế chỉ đạo khẩn trương điều trị cho 4 người ngộ độc do ăn cá nóc
Sau khi nhậu cá nóc nấu canh chua, 4 người ở Cà Mau được đưa đến bệnh viện cấp cứu trong tình trạng nguy kịch. Bộ Y tế yêu cầu ngành y tế địa phương khẩn trương điều trị cho các bệnh nhân và tăng cường tuyên truyền để phòng tránh các trường hợp tương tự.
Cụ thể, Cục An toàn thực phẩm đã có công văn đề nghị Sở Y tế tỉnh Cà Mau khẩn trương chỉ đạo bệnh viện có bệnh nhân đang điều trị, tập trung mọi nguồn lực tích cực điều trị cho các bệnh nhân, không để ảnh hưởng đến sức khỏe và tính mạng. Trong trường hợp cần thiết có thể xin hỗ trợ hội chẩn chuyên môn với bệnh viện tuyến trên.
Bên cạnh đó, Sở Y tế Cà Mau cần phối hợp với ngành Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cùng các đơn vị chức năng trên địa bàn đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục kiến thức an toàn thực phẩm và các biện pháp phòng chống ngộ độc thực phẩm do độc tố tự nhiên cho cộng đồng.
T.M (tổng hợp)