Danh hài Tự Long tên đầy đủ là Vũ Tự Long, SN 1973. Là một người con của vùng quê Kinh Bắc nên ngay từ nhỏ, Tự Long đã say mê những làn điệu chèo quê hương. Thêm vào đó, cha mẹ Tự Long từng công tác tại đoàn quan họ của tỉnh Bắc Ninh nên tài năng này của anh càng được bồi dưỡng nhiều hơn.
Nghệ sĩ hài Tự Long tốt nghiệp khoa Chèo trường Đại học Sân khấu Điện ảnh năm 1998
NSƯT Vũ Tự Lẫm là một nghệ sĩ hát quan họ nổi tiếng của xứ Kinh Bắc, cùng thời với các nghệ sĩ nổi tiếng như: Lệ Ngải, Minh Phức (mẹ Tự Long), Thuý Cải, Xuân Mùi, Hai Tráng... Ông từng giữ chức Trưởng đoàn Quan họ Bắc Ninh trong những ngày đầu mới thành lập.
Thời là diễn viên đoàn quan họ, NSƯT Vũ Tự Lẫm cùng vợ là nghệ sỹ Minh Phức từng đi khắp các vùng trong tỉnh Hà Bắc cũ để mang tiếng hát phục vụ nhân dân, chiến sỹ. Chính vì thế, dù chưa đầy 1 tuổi, Tự Long đã phải cai sữa và về ở với bà nội ở Từ Sơn, Bắc Ninh.
Tự Long là cây hài không thể thiếu của mỗi chương trình Gặp nhau cuối năm.
Năm anh lên 5 tuổi, bố mẹ mới đón anh lên trên thị xã Bắc Ninh ở cùng, những khi bố mẹ tập hoặc biểu diễn, thường phải đặt con nằm võng treo dưới gầm sân khấu. Một hôm, bố mẹ biểu diễn, Tự Long chạy xuống khu vực khán giả nhìn bố xúng xính trong bộ trang phục quần trắng, áo the, khăn xếp lại có giọng ca ngọt ngào, đằm thắm, ai đó xì xào: “Tự Lẫm đẹp trai quá, không biết đã có vợ chưa?”. Cậu bé Tự Long hóm hỉnh: “Bố cháu đấy ạ, đẹp trai nhưng chưa có vợ!”.
Cả khán phòng ồ lên tiếng cười sảng khoái khi nghe câu nói ngộ nghĩnh và hóm hỉnh, hài hước của cậu bé Tự Long. Kể lại chuyện này, NSƯT Vũ Tự Lẫm chậm rãi: “Có lẽ tố chất hài của Tự Long đã hình thành ngay từ tuổi ấu thơ”.
Tự Long tốt nghiệp khoa Chèo trường Đại học Sân khấu Điện ảnh năm 1998. Tuy nhiên, con đường đến với nghệ thuật không phải là ước mơ ngay từ ban đầu của anh. Năm 1991, sau khi tốt nghiệp trung học, Tự Long học trung cấp xây dựng. Khi đó, anh cho rằng chỉ có xuất khẩu lao động mới giúp thay đổi cuộc đời.
Cái duyên với nghệ thuật đưa đẩy anh đi thi trường Văn hóa Nghệ thuật tỉnh Hà Bắc (giờ là Bắc Giang). Khi đang học thì đoàn chèo Hà Bắc mời anh về theo diện vừa học vừa làm.
Sau anh quyết định lên Hà Nội lập nghiệp. Theo học trường Đại học Sân khấu Điện ảnh được một học kỳ, đoàn chèo mới biết.
Ngay từ thời học sinh, anh đã tham gia phim truyền hình để thu thập kinh nghiệm diễn xuất. Tự Long còn có thời từng là MC của Vọng quán - một địa điểm cà phê dành cho các bạn sinh viên. Ngoài ra anh cũng từng đi làm lơ xe, phụ hồ xách vữa cho các công trình trên xã, học nghề mộc, làm chân chạy xe ôm....
Năm 1998, sau khi tốt nghiệp đại học, anh được tuyển về Nhà hát Chèo Việt Nam. Năm 1999, Tự Long về đầu quân tại đoàn Chèo Tổng cục Hậu cần của Quân đội. Anh đi lên từ những vai cầm cờ chạy hiệu trên sân khấu chèo. Từ đó, Tự Long được chọn làm thí sinh của Tổng cục Hậu cần đi thi Liên hoan chèo toàn quốc.
Năm 2003, anh cùng nhiều nghệ sĩ hài tham gia Gặp nhau cuối năm. Tự Long đảm nhận những vai Táo quân khác nhau như Táo thể thao, Táo văn hóa, Táo điện lực, Táo giao thông… Anh có nhiều màn tấu hài được khán giả nhớ tên như vai hóa thân Bầu Kiên nói về bóng đá Việt Nam, bắt chước Lệ Rơi hát nhạc phim Titanic…
Năm 2012, Tự Long được nhà nước phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ Ưu tú. Năm 2015, anh nằm trong danh sách xét duyệt từ Nghệ sĩ Ưu tú được lên Nghệ sĩ Nhân dân cuối cùng khi mới 42 tuổi.
Sự nghiệp diễn xuất nhiều thành công nhưng đường tình duyên của nghệ sĩ Tự Long lại khá truân chuyên. Tự Long kết hôn lần đầu với người vợ Minh Trang. Cả hai yêu nhau từ thời sinh viên Đại học Sân khấu điện ảnh và kết hôn sau 7 năm hẹn hò. Hai người có một con trai tên Gia Anh, thường gọi là Teppi. Tuy nhiên, năm 2012, cả hai quyết định "đường ai nấy đi".
Nghệ sĩ Tự Long trong lễ cưới lần 2 của mình.
Ngày 7/5/2015, Tự Long tổ chức lễ cưới lần hai với cô dâu Trần Minh Nguyệt. Đám cưới chỉ mời người thân, bạn bè và không thông báo rộng rãi tới báo giới. Cô dâu hiện là giảng viên tại Đại học Văn hóa Nghệ thuật Quân đội.
Trước khi về sống chung, cặp đôi đã có một thời gian dài tìm hiểu. Nghệ sĩ Tự Long từng tâm sự, Minh Nguyệt rất yêu nghệ thuật. Cô cũng đồng cảm và chia sẻ với anh nhiều điều trong cuộc sống.
Chia sẻ về đời sống hiện tại, nghệ sĩ Tự Long chỉ nói ngắn gọn: "Những gì đã qua không lấy lại được. Là người đàn ông càng không nên đổ lỗi, hờn trách hay tiếc nuối khi hôn nhân kết thúc. Người ta vẫn tin rằng, nỗi buồn qua đi niềm vui sẽ tới. Tôi cảm thấy vui sau những tháng ngày khó khăn trong cuộc sống đã tìm được bến đỗ cho mình".
Căn nhà tiện nghi của Tự Long.
Sau nhiều năm tích cóp, hiện NSND Tự Long cùng vợ con đang sống ở một căn hộ khu chung cư cao cấp ở Hà Nội. Không gian tuy nhỏ xinh nhưng tiện nghi và ấm áp.
Căn nhà nhỏ nhưng ấm cúng
Tự Long cho biết, anh tự tay trang hoàng căn nhà mới theo đúng ý thích của mình. Theo đó, không gian phòng khách được thiết kế sang trọng với nội thất hiện đại, màu sắc tinh tế hài hòa. NSND Tự Long trang trí với nhiều món đồ lưu niệm nhỏ xinh, tinh tế.
Phòng khách tạo cảm giác sang trọng
Trong mỗi lần đi lưu diễn ở các nước trên thế giới, NSND Tự Long thường đi tìm những món đồ yêu thích để mang về bày ở nhà. Anh không quan trọng món đồ đắt rẻ thế nào, chỉ cần anh thích anh sẽ tìm mua bằng được. Mỗi dịp đi lưu diễn nước ngoài, anh thường bỏ thời gian và tiêu tốn hàng trăm USD để mua những chai rượu dáng "độc".
Các món đồ độc-dị-lạ
Một bình rượu có hình dáng đặc biệt anh sưu tầm được trong một lần đi lưu diễn.
Căn nhà không quá sang trọng nhưng mọi thứ trong nhà đều tạo cảm giác gần gũi, thân thuộc, giản dị đúng như tính cách của Tự Long.
Đình Văn (Tổng hợp)
