Chuyến thăm của ông Biden sẽ là dấu hiệu rõ rệt thể hiện sự ủng hộ của Mỹ cho đồng minh Trung Đông này sau khi tổ chức Hamas tấn công vào ngày 7 tháng 10, sự kiện khốc liệt nhất trong lịch sử 75 năm của Israel.
Israel đã đáp trả bằng cách siết chặt các hàng rào phong tỏa xung quanh Gaza, bao gồm giới hạn các hoạt động vận chuyển nhiên liệu, không kích khu vực này khiến hàng ngàn người Palestine thiệt mạng và hàng trăm ngàn người phải di tản.
Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã kết thúc cuộc thảo luận kéo dài nhiều giờ với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tại Tel Aviv vào ngày thứ Ba với khẳng định Tổng thống Biden sẽ thăm Israel.
Trước báo chí, ông Antony Blinken đã cho biết: “Tổng thống sẽ nghe trực tiếp từ Israel về các nhu cầu mà quốc gia này cần để bảo vệ người dân của họ trong khi chúng tôi sẽ tiếp tục làm việc với quốc hội để cung cấp những thứ họ cần”.
Ông Biden sẽ gặp mặt Thủ tướng Netanyahu, tái khẳng định cam kết Washington sẽ hỗ trợ Israel củng cố an ninh quốc gia cũng như giúp đạt được các mục tiêu và chiến lược chiến đấu của quốc gia này.
“Tổng thống sẽ được biết về cách Israel sẽ thực hiện các chiến dịch của họ sao cho giảm thiểu thương vong trong dân thường và đảm bảo viện trợ nhân đạo sẽ có thể được cung cấp cho người dân Gaza theo các phương pháp không thể bị Hamas lợi dụng".
Ông Blinken cũng cho biết ông và ông Netanyahu đã nhất trí tổ chức kế hoạch cung cấp viện trợ nhân đạo tới người dân Gaza. Ông không cho biết thêm chi tiết.
Phát ngôn viên an ninh quốc gia Mỹ John Kirby cho biết sau khi viếng thăm Israel, ông Biden sẽ tới Jordan gặp Vua Abdullah, Tổng thống Ai Cập Abdel Fattah al-Sisi và Tổng thống Chính quyền Dân tộc Palestine Mahmoud Abbas.
Chính quyền Palestine cho biết hơn 2800 người đã thiệt mạng trong các cuộc tấn công của Israel từ ngày 7 tháng 10 tới nay, trong đó có khoảng một phần tư là trẻ nhỏ, và hơn 10 ngàn người bị thương đã được đưa tới các bệnh viện vốn đang thiếu thốn vật tư.
Quan chức Israel cho biết bên cạnh các thương vong mà Hamas đã gây ra, tổ chức này cũng đã bắt khoảng 199 người làm con tin.
Khaled Meshaal, một quan chức cấp cao của Hamas trong ngày thứ Hai đã cho biết tổ chức này “có đủ điều kiện” để giải phóng tất cả người Palestine đang bị giữ trong các nhà tù của Israel. Phát biểu này là dấu hiệu cho thấy tổ chức này có thể sử dụng con tin trong trao đổi tù nhân”.
Không lâu sau khi Meshaal đưa ra phát biểu, cánh quân sự của Hamas đã đưa ra phát biểu cho biết những người không có quốc tịch Israel mà họ bắt giữ được coi là “khách” và sẽ được trả tự do “khi tình hình cho phép”.
Trong thứ Hai, Hamas đã đăng tải một video trong đó một con tin người Pháp-Israel đang được nhân viên y tế điều trị vết thương trên tay. Cô đã tự nhận là Mia Schem, 21 tuổi và yêu cầu được đưa trả về quê hương sớm nhất có thể.
Quân đội Israel cho biết họ đã tấn công nhiều đối tượng được cho là thuộc lực lượng Hamas và Thánh chiến Hồi giáo trong đêm. Trong đó, một đặc nhiệm quân đội Hamas đã bị tiêu diệt trong cuộc tấn công.
Iran cảnh báo về “chiến tranh dài kỳ”
Ảnh: REUTERS/Mohammed Salem.
Chuyến thăm của ông Biden thể hiện rõ sự ủng hộ của Mỹ cho ông Netanyahu và quan điểm của Mỹ về mong muốn ngăn chặn nổ ra một cuộc chiến quy mô lớn hơn trong khu vực với sự tham gia của Iran, đồng minh Hezbollah tại Lebanon, và Syria.
Chuyến thăm này được tổ chức khi Israel đang chuẩn bị thực hiện tấn công trên bộ hướng vào Gaza, một quyết định được cho là sẽ càng làm tăng mức độ khủng hoảng nhân đạo tại khu vực Gaza.
Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Iran Hossein Amirabdollahian trên truyền hình quốc gia đã cho biết Israel sẽ nhận hậu quả vì những hoạt động tại Gaza, và đưa ra cảnh báo về “hoạt động phủ đầu” bởi “mặt trận kháng chiến” trong những giờ tới.
Iran thường sử dụng “mặt trận kháng chiến” khi nhắc tới các lực lượng và quốc gia chống lại Israel và Mỹ trong khu vực.
Bộ trưởng Amirabdollahian đã phát biểu: “Mọi lựa chọn đều sẵn sàng và chúng tôi không thể dửng dưng trước những tội ác chiến tranh đã được gây ra hướng tới người dân Gaza. Mặt trận kháng chiến sẵn sàng thực hiện chiến tranh dài kỳ với phe địch”.
Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Nhật Bản, bà Yoko Kamikawa đã cho biết quốc gia lãnh đạo hiện tại của nhóm G7 này đã lên kế hoạch thảo luận với Iran, và tuyên bố sẽ cung cấp viện trợ nhân đạo trị giá 10 triệu USD cho người dân Gaza.
Trong tuần vừa rồi, Lãnh đạo Tối cao của Iran, Ayatollah Ali Khamenei cho biết Tehran không có dính líu tới cuộc tấn công của Hamas hướng vào Israel, nhưng đã khen ngợi cuộc tấn công dẫn tới thất bại “không thể khắc phục được” của quân đội và tình báo Israel.
Dấu hiệu rõ rệt nhất cho thấy cuộc chiến có thể lan rộng là việc Israel đã ra lệnh di tản 28 ngôi làng trong khu vực gần biên giới với Lebanon trong ngày thứ Hai.
Ông Netanyahu đã cho biết người dân Israel nên chuẩn bị đối mặt với một cuộc chiến kéo dài.
Trước quốc hội Israel trong thứ Hai, ông đã phát biểu: “Và tôi có một thông điệp gửi tới Iran và Hezbollah, đừng thách thức chúng tôi từ phía Bắc. Đừng lặp lại sai lầm trước đây. Vì cái giá mà các ông phải trả nếu lặp lại chúng trong ngày hôm nay sẽ nặng nề hơn rất nhiều”.
Đại tướng Mỹ thăm Israel
Nhiều nỗ lực ngoại giao đang tập trung vào việc đưa viện trợ vào Gaza thông qua nút giao Rafah với Ai Cập, tuyến đường duy nhất không nằm trong kiểm soát của Israel. Cairo đã cho biết nút giao Rafah không bị chính thức ngừng hoạt động, nhưng hiện tại không thể hoạt động vì các cuộc không kích tại Gaza từ phía Israel.
Về phương diện quân sự, Mỹ đã đưa hai tàu sân bay và các tàu hỗ trợ tới khu vực miền Đông biển Địa Trung Hải kể từ khi Israel bị tấn công. Những con tàu này là biện pháp ngăn ngừa, đảm bảo cuộc xung đột không lan rộng.
Đại tướng Mỹ giám sát lực lượng Mỹ tại Trung Đông, Đại tướng Michael "Erik" Kurilla, Tổng Tư lệnh Lục quân của Bộ Tư lệnh Trung ương Mỹ, sẽ có chuyến thăm tới Israel trong thứ Năm, và cho biết ông mong muốn đảm bảo thỏa mãn các nhu cầu của quân đội nước này.
Tổng thống Nga Vladimir Putin trong thứ Hai đã cho biết Moscow muốn hỗ trợ ngăn chặn thảm họa nhân đạo. Một nghị quyết của Hội đồng Bảo an LHQ do Nga soạn thảo đưa ra vào ngày thứ Hai với nội dung kêu gọi ngừng bắn nhân đạo đã không nhận được đủ chín phiếu cần thiết trong nhóm 15 quốc gia.
Nguyễn Quang Minh (theo Reuters)
