Tổng thống Pháp Emmanuel Macron. Ảnh: AFP
“Chúng tôi đã đạt được một số điểm quan trọng vốn chưa rõ ràng cách đây vài tuần", Tổng thống Pháp Emmanuel Macron nói, nhấn mạnh rằng điểm “đầu tiên và quan trọng nhất” là cam kết của Mỹ tiếp tục xây dựng kế hoạch an ninh.
Theo ông Macron, Mỹ và châu âu đã nhất trí sẽ làm việc cùng nhau về nội dung các bảo đảm an ninh cũng như các hình thức hợp tác mà mỗi bên sẵn sàng cung cấp.
Theo CNN, Tổng thống Pháp cũng cho biết “Liên minh các nước sẵn sàng hỗ trợ” mà châu Âu thành lập từ tháng 2 đến nay đã mở rộng lên tới 30 quốc gia, phản ánh sự ủng hộ ngày càng rộng rãi dành cho Ukraine.
Về triển vọng hòa đàm, ông Macron nói rằng bất kỳ cuộc đối thoại nào giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cần diễn ra theo hình thức song phương trước, rồi mới tính đến cuộc gặp ba bên có sự tham gia của Tổng thống Mỹ Donald Trump.
Ông Macron nhấn mạnh các cuộc đàm phán chỉ có thể diễn ra trong điều kiện ngừng bắn: “Chúng ta không thể đàm phán khi bom vẫn đang rơi".
Ông Macron cũng hoan nghênh việc ông Trump tin tưởng vào khả năng đạt được một thỏa thuận với ông Putin, đồng thời hy vọng phía Nga thực sự muốn hòa bình. Tuy nhiên, Tổng thống Pháp cảnh báo rằng nếu quá trình này thất bại, châu Âu phải sẵn sàng tăng cường các biện pháp trừng phạt để buộc Moscow trở lại bàn đàm phán.
Ngày 18/8, ông Zelensky cùng 7 lãnh đạo châu Âu khác đã tới Nhà Trắng, ngay sau thượng đỉnh Alaska vào tuần trước giữa ông Trump và ông Putin. Ngày 18/8, ngoài cuộc gặp song phương Trump – Zelensky, còn có cuộc họp mở rộng giữa lãnh đạo Mỹ, Ukraine với các nhà lãnh đạo châu Âu.
CNN tổng kết một số điểm chính được rút ra từ các cuộc gặp:
Khả năng tổ chức cuộc gặp ba bên: Ông Trump cho biết đang thu xếp để ông Putin và ông Zelensky gặp song phương trước, sau đó sẽ tính đến cuộc gặp ba bên có sự tham gia của Mỹ. Ông Zelensky khẳng định ông sẵn sàng tham gia “bất kỳ định dạng nào” để đối thoại với ông Putin.
Cam kết an ninh: Ông Zelensky tiết lộ kế hoạch Ukraine mua 90 tỷ USD vũ khí của Mỹ thông qua nguồn tài trợ từ châu Âu, nằm trong gói bảo đảm an ninh. Ngoài ra, Ukraine sẽ đẩy mạnh sản xuất máy bay không người lái, một phần trong số đó có thể được Mỹ mua lại. Tuy nhiên, đây mới chỉ là bàn thảo, chưa có thỏa thuận chính thức. Dự kiến văn bản thỏa thuận sẽ hoàn tất trong vòng 7–10 ngày tới.
Vấn đề lãnh thổ: Ông Zelensky cho biết đã cùng ông Trump thảo luận rất lâu trong Phòng Bầu dục với bản đồ đánh dấu các khu vực Nga đang kiểm soát. Tuy nhiên, Tổng thư ký NATO khẳng định việc thay đổi biên giới Ukraine không được bàn tới và cho rằng đây là vấn đề chỉ có thể do chính ông Zelensky trao đổi trực tiếp với phía Nga trong một cuộc gặp ba bên.
Cuộc gọi với ông Putin: Tổng thống Phần Lan Alexander Stubb nói với CNN rằng các nhà lãnh đạo châu Âu đã phối hợp thống nhất để ông Trump trực tiếp gọi điện cho ông Putin và thông báo về những gì đã được thống nhất tại Nhà Trắng.
Nguyễn Thái - CNN
