“Vô hiệu hóa” các đòn trừng phạt của Hoa Kỳ?
Tổng thống Nga Putin thăm Iran trong nỗ lực được cho là nhằm nuôi dưỡng mối quan hệ vốn được tăng cường kể từ khi Tổng thống Mỹ Donald Trump đe dọa huỷ bỏ thoả thuận hạt nhân mà Iran ký với các cường quốc nhóm P5+1 hồi năm 2015.
Trong cuộc hội đàm với người đồng cấp Iran, Tổng thống Putin tái khẳng định, thỏa thuận hạt nhân Iran là một “hiệp định tốt, giúp tăng cường hòa bình và ổn định tại khu vực”, đồng thời Tổng thống Nga nhấn mạnh, việc duy trì thỏa thuận quốc tế đa phương này là cần thiết.
Tổng thống Nga Putin và nhà lãnh đạo Iran trong cuộc gặp hôm 1/11.
Đề cập trực tiếp những cảnh báo mới nhất của Tổng thống Mỹ Donald Trump về việc rút khỏi thỏa thuận, Tổng thống Putin tuyên bố, việc đơn phương hủy bỏ thỏa thuận với bất cứ lý do gì đều không thể chấp nhận được.
Về phần mình, Tổng thống Iran Hassan Rouhani cho biết, Nga có vai trò “quan trọng và có sức ảnh hưởng” trong việc thúc đẩy và duy trì thỏa thuận hạt nhân này.
Lãnh tụ tối cao của Iran Ayatollah Ali Khamenei thẳng thắn tuyên bố, sự phát triển hợp tác của Moscow và Tehran có thể giúp cô lập nước Mỹ và “vô hiệu hóa” các lệnh trừng phạt của Washington.
“Chúng ta có thể vô hiệu hóa các lệnh trừng phạt của Mỹ bằng nhiều biện pháp khác nhau như loại bỏ đồng USD, thay thế nó với đồng tiền quốc gia trong các giao dịch kinh tế song hoặc đa phương... Ông Putin là người cá tính, có những quyết định và hành động mạnh mẽ. Đó là lý do tại sao mọi người có thể nói chuyện và hợp tác một cách logic với Nga, một cường quốc, trong các vấn đề cần nhiều giải pháp và nỗ lực”, ông Khamenei chia sẻ.
Vị thế của Nga ở Trung Đông
Sự hợp tác Iran - Nga trong vấn đề Syria thời gian qua cũng cho thấy, 2 nước có thể đạt được những mục tiêu chung trong những tình huống căng thẳng. Lực lượng Chính phủ Syria được sự hỗ trợ của Nga và Iran đã đạt được nhiều tiến bộ trên các mặt trận. Kết quả này đã làm cho sự cân bằng quyền lực của Tổng thống Assad trở nên vững chắc hơn, tăng ảnh hưởng của cả Nga và Iran ở Syria, đồng thời gây áp lực lên phía Mỹ.
Tổng thống Iran Hassan Rouhani cho biết, Nga có vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy và duy trì thỏa thuận hạt nhân Iran.
Giới phân tích nhận định, điều này cũng đồng nghĩa với việc liên minh chống khủng bố quốc tế do Mỹ đứng đầu ở Syria mà không được sự đồng ý của chính quyền Syria đã thất bại.
Người đứng đầu Bộ tổng tham mưu các lực lượng vũ trang Mỹ, Tướng Joseph Dunford mới đây đã bày tỏ lo ngại về sự hợp tác ngày càng tăng giữa Nga và Iran ở Syria và ông mô tả những nỗ lực của Nga nhằm tăng cường ảnh hưởng của mình trong khu vực Trung Đông. Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng bày tỏ mối quan ngại về các hệ thống phòng không của Nga ở Syria.
Tổng thống Putin đang tái thiết Nga như một cường quốc có ảnh hưởng lớn trên thế giới. Còn đối với Tehran, giới phân tích tin rằng chiến lược đối với Syria là một phần của chiến lược phát triển lớn nhất của lãnh tụ Ali Khamenei nhằm đảm bảo sự thống trị của Iran ở cấp khu vực và thậm chí là vai trò ảnh hưởng ở Lebanon, Syria, Iraq và Yemen.
Tổng thống Rouhani đã ví sự hợp tác giữa Moscow và Tehran như chiếc chìa khóa giải quyết mọi căng thẳng tại khu vực, trong đó bao gồm cả cuộc khủng hoảng chính trị tại Syria. Tổng thống Nga Putin cũng khẳng định, không một quốc gia nào có thể giải quyết một mình cuộc khủng hoảng Syria.
“Nhờ những nỗ lực chung của chúng tôi (Nga, Iran) và những nỗ lực của Thổ Nhĩ Kỳ, tình hình về cuộc chiến chống khủng bố trên lãnh thổ Syria đang phát triển theo một cách rất tích cực”, Tổng thống Putin tuyên bố. “Tiến trình đàm phán diễn ra tại Astana cũng vậy, vòng đàm phán mới nhất vừa kết thúc với các kết quả tích cực. Có rất nhiều vấn đề tại Syria và không ai trong chúng tôi có thể giải quyết cuộc khủng hoảng Syria một mình”, nhận định của người đứng đầu Điện Kremlin.
Trong bối cảnh Syria và Iraq bước vào thời hậu IS, còn Iran mở rộng tầm ảnh hưởng tại khu vực, cuộc hội đàm giữa Moscow và Tehran nhiều khả năng định hình các sự kiện tương lai trong khu vực. "Người Nga giờ đây nhận ra rằng, nếu họ có một đối tác thực sự ở khu vực này, đó chính là Iran", ông Mostafa Khosh Cheshm, nhà phân tích chính trị ở Tehran chia sẻ.
Tổng thống Putin mới đây đã nói rằng Nga coi Iran là người hàng xóm và một đối tác tin cậy, ổn định của Nga. Trong khi đó, Tổng thống Iran Hassan Rouhani nói rằng Nga được coi là người bạn, hàng xóm và đối tác chiến lược của Iran.
Moscow đã lấy lại vị thế về mặt ngoại giao trong vấn đề Syria. Đối với Tehran, việc có một đồng minh có tầm ảnh hưởng rộng lớn trên thế giới mang đến nhiều giá trị chiến lược vô hạn. Vì lẽ đó nên quan hệ Mỹ-Iran chính là sự kết hợp đôi bên cùng có lợi.
Xem thêm >> TT Donald Trump ám chỉ việc có thể thay Ngoại trưởng Tillerson
