Bà Maia Sandu, Tổng thống theo đường lối “thân phương Tây” của Moldova, tuyên bố sẽ tái tranh cử trong cuộc bầu cử năm 2024, đồng thời kêu gọi Quốc hội Moldova tổ chức một cuộc trưng cầu dân ý về khả năng gia nhập Liên minh châu Âu (EU) của quốc gia nhỏ bé ở Đông Nam Âu này.
“Tương lai của chúng ta nằm trong gia đình châu Âu và cần phải nói rõ ràng chúng ta chọn con đường nào cho Moldova”, bà Sandu cho biết trong một bài đăng và video trên Facebook hôm 24/12 nhân dịp Giáng sinh.
“Tôi kêu gọi Quốc hội bắt đầu tổ chức một cuộc trưng cầu dân ý vào mùa thu tới, tại đó tiếng nói của người dân sẽ mang tính quyết định”, nữ Tổng thống đầu tiên của Moldova cho biết thêm.
Hôm 17/12, bà Sandu đã tổ chức một cuộc tuần hành ủng hộ châu Âu tại thủ đô Chisinau để ăn mừng điều mà bà mô tả là “bước đi lịch sử cho vận mệnh của đất nước chúng ta”. Ông Dorin Recean, Thủ tướng “thân phương Tây” của Moldova, lặp lại lời của Tổng thống Sandu rằng “Moldova là châu Âu” và “tương lai của chúng ta là ở EU”.
Trước đó, tại Hội nghị Thượng đỉnh các nhà lãnh đạo ở Brussels hôm 14/12, EU đã công bố quyết định mở các cuộc đàm phán thành viên với Moldova và Ukraine, đồng thời trao quy chế ứng cử viên cho Gruzia (Georgia).
Cũng hôm 14/12, bà Sandu ca ngợi việc Quốc hội Moldova thông qua chiến lược quốc phòng gắn chặt quốc gia nhỏ bé thuộc Liên Xô cũ với phương Tây, nói rằng đây là “một bước tiến lớn hướng tới tăng cường an ninh và ổn định của đất nước chúng ta”.
Bà nói thêm rằng mục tiêu của Chính phủ là biến Moldova – nơi có dân số khoảng 3,5 triệu người – từ “một quốc gia dễ bị tổn thương với nền dân chủ mong manh” thành một “quốc gia châu Âu mạnh mẽ, hiện đại, kiên cường và có khả năng chăm sóc tốt công dân của mình”.
Chính phủ “thân EU” hiện tại của Moldova, quốc gia nghèo nhất châu Âu có chung biên giới với Ukraine và thành viên EU-NATO Romania, đã lên án chiến dịch quân sự của Nga ở Ukraine và tuân thủ khoảng 78% các biện pháp hạn chế và trừng phạt mà Ủy ban châu Âu (EC) áp đặt lên Điện Kremlin.
Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen và Tổng thống Moldova Maia Sandu ở Chisinau, ngày 31/5/2023. Ảnh: Shutterstock
Trong bình luận đêm Giáng sinh 24/12, bà Sandu yêu cầu cử tri ủng hộ bà cho một nhiệm kỳ Tổng thống khác trong cuộc bầu cử dự kiến diễn ra vào tháng 11/2024.
“Chúng ta vẫn còn những bước quan trọng cần thực hiện và tôi hứa sẽ tiếp tục nếu các vị tin tưởng vào nhiệm kỳ mới vào năm 2024”, bà nói.
Bà Maia Sandu, sinh năm 1972, từng là chuyên gia kinh tế của Ngân hàng Thế giới (WB). Bà cũng từng giữ chức vụ Thủ tướng Moldova.
Đây sẽ là lần thứ 3 bà Sandu tranh cử Tổng thống Moldova. Một cuộc thăm dò hồi đầu tháng này cho thấy tỉ lệ ủng hộ bà vào khoảng 30%, cao hơn so với tỉ lệ ủng hộ mà cựu Tổng thống thân Nga Igor Dodon giành được (24%).
Trong lần tranh cử đầu tiên vào năm 2016, bà bị ông Dodon đánh bại. Nhưng vào năm 2020, bà đã giành chiến thắng trước vị chính trị gia này và giữ chức Tổng thống Moldova cho đến nay.
Trong một bài đăng trên Facebook hôm 24/12, cựu Tổng thống Moldova Dodon đã chỉ trích thông báo của bà Sandu, nói rằng “sau 3 năm nắm quyền, bà Maia Sandu không có gì để đưa ra ngoài một cuộc trưng cầu dân ý để cứu bà ấy khỏi chết đuối chính trị. Bà ấy hy vọng được hợp tác với châu Âu và điều này sẽ mang lại cho bà ấy một nhiệm vụ mới”.
Minh Đức (Theo RFE/RL, Le Monde)
