Ngày 12/9, tại Nhà Quốc hội, Thường trực Ủy ban Xã hội họp phiên mở rộng thẩm tra sơ bộ báo cáo của Chính phủ về kết quả thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững; kết quả thực hiện Nghị quyết số 03/2021/UBTVQH15 ban hành chính sách hỗ trợ người lao động và người sử dụng lao động bị ảnh hưởng bởi đại dịch Covid-19.
Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh chủ trì phiên họp.
Tham dự phiên họp có Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam Nguyễn Đình Khang; Bộ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung; đại diện lãnh đạo các Bộ: Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Y tế, Bộ Tài chính, Ngân hàng chính sách, Bảo hiểm xã hội Việt Nam cùng một số cơ quan hữu quan.
Về vấn đề hỗ trợ người lao động và người sử dụng lao động bị ảnh hưởng bởi đại dịch, Thứ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội Lê Văn Thanh cho biết thực hiện nghị quyết, đã có 340.888 đơn vị sử dụng lao động được giảm đóng bảo hiểm thất nghiệp, tương ứng với 11.822.638 người lao động. Số tiền được giảm đóng bảo hiểm thất nghiệp (từ tháng 1/2021 đến tháng 8/2022) là hơn 8.300 tỉ đồng.
Tính đến hết ngày 7/9/2022, đã chi trả hỗ trợ cho 13.261.552 lao động với tổng số tiền chi trả hơn 31.800 tỉ đồng và có 33.470 người đang tham gia bảo hiểm thất nghiệp tự nguyện không nhận hỗ trợ.
Theo số liệu tổng hợp tại dự thảo báo cáo của Chính phủ tính đến tháng 9/2022, Hà Nội là địa phương có số người đang tham gia bảo hiểm thất nghiệp tự nguyện không nhận hỗ trợ cao nhất với 7.029 người, Tp.HCM là 2.165 người. Bạc Liêu là tỉnh ít nhất với 3 người, Vĩnh Long 6 người.
Về kết quả chi trả hỗ trợ người lao động năm 2022, tính đến hết ngày 7/9 cả nước có hơn 361.000 người được chi trả với số tiền hơn 1.024 tỉ đồng. Trong đó, Tp.HCM là địa phương có số người được hỗ trợ nhiều nhất là 94.299 người với số tiền hơn 263 tỉ đồng, Hà Nội là 86.905 người với hơn 250 tỉ đồng. Khánh Hòa ít nhất là 5 người với 9,3 triệu đồng, Sơn La là 10 người với hơn 9,3 triệu đồng.
Trong số quyết toán năm 2021, Tp.HCM cũng đứng đầu với hơn 2,3 triệu người được hỗ trợ tổng số tiền hơn 5.600 tỉ đồng. Hà Nội với hơn 1,6 triệu người được hỗ trợ tổng số tiền hơn 4.000 tỉ đồng.
Thứ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội nhấn mạnh, việc triển khai chính sách theo quy định của Nghị quyết được người lao động, người sử dụng lao động đón nhận, đánh giá cao. Chính sách có độ bao phủ rộng, trực tiếp, thiết thực, kịp thời đối với người lao động, người sử dụng lao động tham gia bảo hiểm thất nghiệp.
Đưa ra ý kiến về vấn đề này, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Lâm Văn Đoan cho rằng, việc tiếp nhận và xử lý hồ sơ đề nghị hỗ trợ của người lao động và người sử dụng lao động đã được thực hiện nhanh chóng, thủ tục nhanh gọn. Việc này tạo sự đồng thuận và củng cố niềm tin của người lao động vào chính sách bảo hiểm thất nghiệp. Từ đó, khuyến khích người lao động tham gia và chấp hành các quy định của pháp luật về chính sách bảo hiểm thất nghiệp.
Tuy nhiên, các chuyên gia cũng nêu một số vướng mắc trong triển khai thực hiện. Số tiền thực tế chi trả hỗ trợ người lao động vượt quá 30.000 tỉ đồng. Quá trình thực hiện còn chậm ở một số địa phương, một bộ phận người lao động vẫn chưa được hỗ trợ mặc dù đã hết thời hạn thực hiện theo quy định tại nghị quyết.
Đồng thời sau thời điểm hoàn thành việc hỗ trợ đối với người lao động (31/12/2021) còn hơn 414.000 lao động đã nộp hồ sơ đề nghị hỗ trợ đúng thời hạn theo quy định nhưng chưa được chi trả với số tiền dự kiến khoảng 1.155 tỉ đồng.
Lý do là số tiền chi trả hỗ trợ đã vượt mức kinh phí hỗ trợ theo nghị quyết số 03 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Việc này được xác định do nhiều nguyên nhân như đánh giá tác động khi xây dựng chính sách còn hạn chế. Việc xây dựng, ban hành chính sách trong bối cảnh đặc biệt, cách ly xã hội, thời gian rất ngắn, cấp bách... nên còn hạn chế, chưa sát thực tế.
Ngoài ra không ít trường hợp người lao động nộp hồ sơ vào những ngày cuối cùng của thời hạn; trong khi quá trình đóng bảo hiểm thất nghiệp phức tạp, thông tin không chính xác... Nhiều trường hợp, cơ quan bảo hiểm xã hội không thể chuyển số tiền hỗ trợ tới người lao động do sai lệch về thông tin...
Minh Hoa (t/h theo Lao Động, Tuổi Trẻ Online)