Thuê tư vấn xác định giá đất
Một trong những điểm mới được sở TN&MT TP.HCM đề xuất là giao ủy ban nhân dân (UBND) các quận, huyện tiến hành khảo sát hoặc thuê đơn vị tư vấn thực hiện ngay sau khi có chủ trương đầu tư hoặc văn bản chấp thuận của UBND thành phố.
Theo Quyết định 23, giá đất bồi thường được xác định trên cơ sở thuê tư vấn tính giá bồi thường, làm cơ sở cho UBND quận, huyện trình Hội đồng thẩm định và UBND thành phố phê duyệt. Tuy nhiên, thực tế cho thấy, việc xác định hệ số điều chỉnh giá đất rất khó khăn, phức tạp và mất nhiều thời gian.
Tuy nhiên, một số chuyên gia và luật sư cho rằng, TP.HCM chỉ nên chọn một phương án, đó là thuê đơn vị tư vấn xác định hệ số giá đất và UBND quận, huyện giám sát đơn vị tư vấn. Đồng thời, việc xác định giá đất bồi thường phải sau khi có nghị quyết của HĐND thành phố, vì khi thành phố đồng ý chủ trương thì chưa chắc dự án đã thực hiện được ngay mà nhiều khi kéo dài đến mấy năm sau, khi đó giá đất đã biến động. Vì vậy, nếu lấy giá khi có chủ trương của UBND thành phố thì sẽ gây thiệt thòi cho người dân.
Ngoài ra, có ý kiến cho rằng, TP.HCM cần nêu rõ quyền giám sát của người dân trong quá trình điều tra, khảo sát giá đất phổ biến trên thị trường; cho phép sự tham gia của Ủy ban mặt trận tổ quốc địa phương tham gia giám sát, tổng hợp ý kiến, kiến nghị, qua đó bảo đảm sự minh bạch, công khai.
Đảm bảo quyền lợi của người dân
Quyết định 23 của UBND TP.HCM xác định nguyên tắc bồi thường về đất khi Nhà nước thu hồi đất, việc bồi thường được thực hiện bằng giao đất có cùng mục đích sử dụng với loại đất thu hồi. Nếu không có đất để bồi thường thì thực hiện bồi thường bằng tiền theo giá đất cụ thể của loại đất thu hồi do UBND cấp tỉnh quyết định tại thời điểm thu hồi.
Song trên thực tế, hiện TP.HCM không có quỹ đất để thực hiện bồi thường bằng giao đất mới có cùng mục đích sử dụng với loại đất thu hồi. Do đó, sở TN&MT đề nghị sửa thành: “Thực hiện bồi thường bằng tiền theo giá đất cụ thể của loại đất thu hồi do UBND cấp tỉnh quyết định tại thời điểm quyết định thu hồi đất”.
Về chính sách này, nhiều ý kiến cho rằng, để bảo đảm việc bồi thường theo nguyên tắc giá thị trường, với các dự án của doanh nghiệp đầu tư kinh doanh thì thêm điều khoản cho phép sự thỏa thuận giữa người dân có đất bị bồi thường và doanh nghiệp, tránh trường hợp doanh nghiệp thu hồi đất, đền bù cho dân thấp nhưng sau đó bán ra thị trường với mức giá cao gấp nhiều lần.
Ngoài ra, trong thời gian chờ bố trí tái định cư, các hộ thuộc diện thu hồi đất sẽ được hỗ trợ chỗ ở tạm cư hoặc tiền tạm cư. Đây cũng là một trong những đề xuất bổ sung vào dự thảo để đảm bảo tốt nhất quyền lợi của người bị thu hồi đất.
Ghi nhận những ý kiến đóng góp, sở TN&MT TP.HCM sẽ nghiêm túc tiếp thu, qua đó tham mưu sửa đổi, bổ sung trên quan điểm hỗ trợ người dân có đất bị thu hồi ổn định cuộc sống, tạo lập chỗ ở mới tốt hơn nơi cũ, góp phần bảo đảm hài hòa quyền lợi chính đáng của người bị thu hồi đất. Phó Giám đốc sở TN&MT TP.HCM Nguyễn Văn Hồng khẳng định.
Theo bộ Tài nguyên và Môi trường