Xử lý ổ dịch cộng đồng thông qua 3 bước
Ngày 28/10, Sở Y tế Tp.HCM ban hành hướng dẫn tạm thời gửi Ban Chỉ đạo phòng chống dịch Covid-19 quận, huyện, Tp.Thủ Đức; Trung tâm y tế quận, huyện và Tp.Thủ Đức; Trung tâm kiểm soát bệnh tật Tp.HCM (HCDC) về quy trình xử lý F0 tại cộng đồng.
Theo đó, quy trình xử lý khi phát hiện F0 ngoài cộng đồng được tiến hành với 3 bước.
Bước 1, khi phát hiện trường hợp dương tính với SARS-CoV-2 (F0) thông qua test nhanh hoặc xét nghiệm RT-PCR từ các nguồn như bệnh viện, cơ quan, doanh nghiệp, trường học, tự test tại nhà… lực lượng y tế địa phương phải đưa vào quản lý, chăm sóc.
Ban Chỉ đạo phòng chống dịch phường, xã, thị trấn phân công cho nhân viên chuyên trách hoặc trạm y tế thực hiện công tác quản lý, chăm sóc các F0. Tất cả các phòng xét nghiệm, cơ sở y tế khi phát hiện trường hợp có kết quả xét nghiệm dương tính với SARS-CoV-2 phải nhập ngay thông tin vào phần mềm Quản lý chuỗi lây nhiễm.
Bước 2, khi phát hiện F0 tại hộ gia đình phải xử lý ngay bằng cách test nhanh cho tất cả các thành viên sống cùng nhà với F0 và cách ly hộ gia đình 14 ngày kể từ ngày phát hiện ca F0 đầu tiên trong hộ; dán biển cảnh báo (nền đỏ, chữ vàng) trước nhà, nội dung: “ĐỊA ĐIỂM CÁCH LY Y TẾ PHÒNG, CHỐNG DỊCH COVID-19”.
Tiếp đến, lực lượng y tế được phân công tiến hành chăm sóc, khám, đánh giá dấu hiệu suy hô hấp, nếu có thở nhanh hoặc khó thở hoặc SpO2 dưới 96% thì gọi tổ phản ứng nhanh đến cấp cứu và chuyển người bệnh vào bệnh viện.
Nếu F0 không có triệu chứng hoặc có triệu chứng nhẹ thì cho cách ly điều trị tại nhà (nếu đủ điều kiện) và cấp túi thuốc A - B , C. Nếu F0 không có triệu chứng hoặc có triệu chứng nhẹ nhưng không đủ điều kiện cách ly và chăm sóc tại nhà thì để F0 tự đề nghị địa điểm cách ly phù hợp.
Nếu tại địa bàn phường, xã phát hiện trên 10 hộ có F0 thì phải kích hoạt một trạm y tế lưu động để quản lý, chăm sóc F0 tại nhà; nếu 50 - 100 hộ có F0 thì kích hoạt thêm trạm y tế lưu động.
Các trạm Y tế lưu động hướng dẫn các thành viên trong gia đình đang phải cách ly y tế tại nhà tự thực hiện các biện pháp phòng chống dịch, lưu ý bảo vệ những người có nguy cơ cao như người trên 65 tuổi, người trên 50 tuổi có bệnh nền, phụ nữ mang thai hoặc mới sinh sau 2 tuần, người bị béo phì hoặc các bệnh nền đang tiến triển nguy hiểm khác.
Trong thời gian cách ly tại nhà, trạm y tế lưu động tiến hành xét nghiệm ngay cho người phát hiện có triệu chứng mắc Covid-19 để có biện pháp phòng chống dịch, chăm sóc, điều trị phù hợp. Sau 14 ngày sẽ xét nghiệm lại toàn hộ gia đình để quyết định kết thúc cách ly.
Lưu ý, trong thời gian cách ly, nếu phát hiện thêm F0 trong cùng hộ gia đình thì không tính thêm thời gian cách ly cho những người còn lại trong hộ.
Bước 3, sau khi phát hiện F0 cộng đồng và tiến hành các biện pháp phòng chống dịch và chăm sóc F0 nói trên, cần nhanh chóng điều tra dịch tễ ổ dịch cộng đồng.
Theo Sở Y tế, ổ dịch cộng đồng được xác định là khu vực dân cư có từ 2 hộ gia đình có F0 trở lên. Ngành y tế địa phương cần có các đánh giá ban đầu về mức độ nguy hiểm hay các nguy cơ lây nhiễm Covid-19 khác dựa trên 5 tiêu chí, gồm: Có ít nhất 2 hộ gia đình có F0 trong cùng khu vực, mức độ giao lưu trong khu vực, mức độ giao tiếp với bên ngoài khu vực, tình trạng tiêm chủng của dân cư trong khu vực, đã từng là ổ dịch.
Sau đó, tạm thời phong tỏa khu vực ổ dịch cộng đồng mới phát hiện trong 24 giờ để thông báo cho người dân trong khu vực biết tình hình ổ dịch cộng đồng, hướng dẫn người dân biết và tuân thủ các quy định quản lý ổ dịch.
Xét nghiệm, đi lại thế nào trong ổ dịch cộng đồng?
Sau khi tiến hành các biện pháp xử lý ổ dịch cộng đồng, cần huy động lực lượng thực hiện test nhanh trong vòng 2 - 4 giờ cho tất cả người dân ở ổ dịch để đánh giá mức độ nguy cơ. Từ kết quả xét nghiệm tầm soát và đặc điểm khu vực dân cư, tiến hành phân loại nguy cơ của ổ dịch theo mức độ nguy cơ: Thấp, cao và rất cao theo tiêu chí.
Với ổ dịch có nguy cơ thấp (tỉ lệ F0 trong cùng khu vực dưới 10%, mức độ giao lưu trong khu vực và giao tiếp với bên ngoài thấp, tỉ lệ tiêm vắc-xin trên 80%, đã từng là ổ dịch trước đó 3 tháng) sẽ tiến hành xét nghiệm 5 ngày/lần (test nhanh mẫu gộp theo hộ gia đình) cho người dân trong ổ dịch (trừ các hộ có F0) đến khi không còn phát hiện F0. Người có kết quả xét nghiệm âm tính được đi lại và sinh hoạt bình thường nhưng không được tham dự những sự kiện tập trung trên 20 người, tự theo dõi sức khỏe và khai báo với trạm y tế địa phương khi có triệu chứng của người nhiễm Covid-19 (sốt, ho, khó thở, đau tức ngực…) để được xét nghiệm ngay.
Với ổ dịch có nguy cơ cao (tỉ lệ F0 trong cùng khu vực từ 10% đến 30%, mức độ giao tiếp trong khu vực và bên ngoài vừa, tỉ lệ tiêm vắc-xin từ 60-80%, đã từng là ổ dịch trước đó 6 tháng) sẽ tiến hành xét nghiệm 3 ngày/lần (test nhanh mẫu gộp theo hộ gia đình) cho người dân trong ổ dịch (trừ các hộ có F0) đến khi không còn phát hiện F0. Người có kết quả xét nghiệm âm tính được đi lại nhưng giới hạn việc giao tiếp, ghi nhớ người và nơi đã giao tiếp nếu có, không được tham dự những sự kiện tập trung trên 10 người, tự theo dõi sức khỏe và khai báo y tế mỗi ngày, xét nghiệm khi có triệu chứng.
Với ổ dịch có nguy cơ rất cao (tỉ lệ F0 trong cùng khu vực trên 30% hộ dân có F0, mức độ giao lưu trong khu vực và bên ngoài cao, tỉ lệ tiêm đủ vắc-xin dưới 60% và từng là ổ dịch (hoặc chưa) trong vòng 6 tháng trước) thì tiến hành phong tỏa nghiêm ngặt cả khu vực ổ dịch, xét nghiệm 2 ngày/lần và ít nhất 3 lần. Nếu không còn phát hiện F0 thì giải tỏa (chỉ còn cách ly các hộ gia đình có F0).
