Hệ điều hành Windows 1.01 ra đời từ năm 1985 tức cách đây đã 28 năm. Ngày nay hầu như nó chỉ còn được nhắc tới ở các bài viết về "lịch sử Windows" chứ hầu như không thể cài đặt sử dụng. Tuy nhiên, nếu như bạn muốn thử trải nghiệm Windows 1.01 thì ngay bây giờ, nhờ công cụ giả lập PCjs (được viết bằng JavaScript), bạn cũng có thể chạy phiên bản Windows siêu cổ này ngay trên trình duyệt web của mình.
PCjs giúp mô phỏng trên nền trình duyệt rằng bạn đang chạy Windows 1.01 trên chiếc máy IBM PC XT (Model 5160). Hiện nay các trình duyệt phổ biến, bao gồm cả Safari trên iOS, Chrome trên Android, đều hỗ trợ PCjs. Trong trường hợp Windows 1.01, PCjs mô phỏng bạn đang chạy HĐH này trên cấu hình Intel 8088 tốc độ 4,77MHz, RAM 256KB, đồ họa CGA.
Trước đây, Windows 3 và 3.11 mới là những phiên bản Windows được sử dụng rộng rãi. Windows 1.01 về cơ bản chỉ được xem là HĐH đầu tiên sử dụng giao diện đồ họa. Nó cho phép bạn sử dụng đa nhiệm các ứng dụng DOS thông qua một thanh tác vụ thô sơ nhưng vẫn khá giống với thanh dùng để ghim ứng dụng trên Windows Vista, 7, hay Windows 8.
Một cột mốc đáng chú ý khác của Windows 1.01 đó là đây là HĐH đầu tiên khái niệm về trình điều khiển thiết bị (công nghệ cho phép phần mềm tương tác dễ dàng với phần cứng) được giới thiệu. Trước đó, việc tương tác này chỉ có thể được thực hiện bằng cách can thiệp vào BIOS.
Trước khi trải nghiệm HĐH siêu cổ này, một điều bạn cần nhớ rằng cách đây 28 năm, máy tính chạy không như những gì bạn đang dùng bây giờ. Tốc độ thực thi là không hề nhanh, và giao diện ứng dụng cũng rất khác. Bởi vậy, bạn cần "đọc kĩ hướng dẫn" sử dụng trước khi sử dụng một ứng dụng nào đó. Ngoài ra, nhờ tính linh hoạt của PCjs, Jeff Par, tác giả của công cụ giả lập trên, còn giới thiệu hàng loạt các công cụ giả lập khác giúp bạn có thể trải nghiệm các HĐH "siêu cổ" khác nhau trên trình duyệt web. Bạn cũng có thể thử trải nghiệm Mac OS System 7, hoặc Windows 3.0 ngay trên trình duyệt của mình; hay mô phỏng Windows 95 trên iPhone.
Đài Trang