Tranh cãi gay gắt chuyện Bộ Công thương muốn đóng dấu mật giá điện, xăng dầu

Mới đây, bộ Công Thương cho biết đang lấy ý kiến góp ý về danh mục bí mật Nhà nước của ngành. Theo đó, báo cáo điều hành kinh doanh, phương án chỉ đạo, điều chỉnh giá xăng dầu và giá điện chưa công bố sẽ là những thông tin được đóng dấu mật.

Theo tìm hiểu, được biết luật Bảo vệ bí mật Nhà nước đã được Quốc hội thông qua ngày 15/11/2018 và có hiệu lực từ 1/7/2020, quy định việc lập, thẩm định, ban hành danh mục bí mật Nhà nước, thời hạn bảo vệ bí mật Nhà nước, gia hạn thời hạn bảo vệ bí mật Nhà nước... có hiệu lực từ 1/1/2019. Triển khai luật này, Thủ tướng cũng giao trách nhiệm cho các Bộ chủ trì xây dựng danh mục bí mật Nhà nước thuộc ngành, lĩnh vực quản lý.

Ngoài ra, việc lập danh mục mới các bí mật Nhà nước trong ngành Công Thương căn cứ vào Quyết định số 106 về danh mục bí mật Nhà nước độ Tuyệt mật, Tối mật trong ngành Công Thương được Thủ tướng ban hành năm 2008. Bộ Công an cũng đã ban hành quyết định về danh mục bí mật Nhà nước độ Mật của ngành Công Thương nhằm quy định về việc bảo vệ bí mật nhà nước trong ngành.

Tuy nhiên, trước thông tin bộ Công Thương muốn đóng dấu mật giá điện, xăng dầu nhiều ý kiến cho rằng đây là mặt hàng liên quan trực tiếp đến đời sống của người dân, không cần phải đóng dấu mật, nhất là nền kinh tế của chúng ta đang hướng đến hội nhập, kinh tế mở.

Thu tiền toàn dân, sao phải đóng dấu mật?

Liên quan đến vấn đề đang nhận được nhiều ý kiến tranh luận, PV báo điện tử Người Đưa Tin đã lắng nghe phân tích của một vài chuyên gia, ĐBQH.

Phân tích về vấn đề này, ông Nguyễn Hoàng Hải, Phó Chủ tịch hiệp hội các nhà đầu tư tài chính Việt Nam (VAFI) cho biết: “Về giá xăng dầu, tôi đồng ý đưa vào diện phải bảo mật. Ví dụ, những người kinh doanh xăng dầu mà có nội gián chỉ cần báo trước một thời gian ngắn vài chục phút hoặc một tiếng là chủ kinh doanh xăng dầu đã có thể đầu cơ trục lợi, đó là trước khi giá xăng tăng có thể mua vào nhiều. Cho nên, giá xăng dầu cần đưa vào dự thảo, phải bảo mật để không có những kẻ trục lợi. Thế nhưng, về giá điện tôi không đồng ý đưa vào bảo mật”.

Giải thích lý do giá điện không cần đưa vào danh mục bảo mật, ông Nguyễn Hoàng Hải nói: “Giá điện phải được thực hiện công khai minh bạch, bởi vì giá điện phải được công bố trước khi thực hiện. Ví dụ, nếu có điều chỉnh giá điện phải công bố ít nhất một tháng, để cho các doanh nghiệp có thời gian chuẩn bị. Nếu không, nâng giá điện bất chợt thì doanh nghiệp không kịp điều chỉnh giá thành sản xuất.

Đồng thời, tôi nghĩ giá điện không có gì cần phải bí mật. Xăng dầu theo biến động thế giới thì có thể điều chỉnh, còn giá điện phải 5-10 năm mới điều chỉnh một lần, yêu cầu phải công khai minh bạch để nhân dân giám sát xem việc tăng giá như vậy có hợp lý hay không? Nên vấn đề điện đưa vào bảo mật là không đúng”.

Không có cơ sở để đưa vào danh mục bí mật nhà nước thuộc lĩnh vực quản lý

Trao đổi với PV báo Người Đưa Tin, Luật sư Trương Anh Tú (Chủ tịch Công ty TAT Law firm - Đoàn luật sư TP.Hà Nội) bày tỏ sự bất cập trong việc bộ Công thương muốn đóng dấu mật thông tin giá điện, xăng dầu.

Theo đó, Luật sư Trương Anh Tú chỉ rõ: Theo quy định tại Điều 1, Pháp lệnh Bảo vệ bí mật Nhà nước quy định thì bí mật Nhà nước là những tin về vụ, việc, tài liệu, vật, địa điểm, thời gian, lời nói có nội dung quan trọng thuộc lĩnh vực chính trị, quốc phòng, an ninh, đối ngoại, kinh tế, khoa học, công nghệ, các lĩnh vực khác mà Nhà nước không công bố hoặc chưa công bố và nếu bị tiết lộ thì gây nguy hại cho Nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

Trên cơ sở đó, Nhà nước căn cứ vào tính chất quan trọng của nội dung tin, mức độ nguy hại nếu bị tiết lộ, các tin thuộc phạm vi bí mật nhà nước được chia làm ba mức độ Tuyệt mật, Tối mật và Mật. Trong phạm vi Tuyệt mật và Mật không đề cập đến vấn đề kinh tế.

Tại Điều 6 của pháp lệnh quy định về phạm vi Tối mật, có nêu về lĩnh vực kinh tế, nhưng đó là các cuộc đàm phán và tiếp xúc cấp cao giữa nước ta với nước ngoài hoặc các tổ chức quốc tế về chính trị, quốc phòng, an ninh, đối ngoại, kinh tế, khoa học, công nghệ và các lĩnh vực khác chưa công bố hay công trình khoa học, phát minh, sáng chế, giải pháp hữu ích, bí quyết nghề nghiệp đặc biệt quan trọng đối với quốc phòng, an ninh, kinh tế, khoa học, công nghệ mà Nhà nước chưa công bố.

“Như vậy, lĩnh vực giá xăng dầu, điều chỉnh giá xăng dầu và giá điện chưa công bố không thuộc phạm vi của bảo vệ bí mật Nhà nước. Do đó, không có cơ sở để bộ Công thương đưa nội dung này vào danh mục bí mật nhà nước thuộc lĩnh vực quản lý.

Việc đưa vào danh mục quản lý thông tin mật của bộ này chỉ khiến cho dư luận bức xúc, khiến cho nhân dân cảm nhận rằng việc làm đó có điều gì khuất tất”, vị luật sư bày tỏ quan điểm.

Thanh Lam - Thu Huyền