Lần đầu tiên kể từ khi Covid-19 bùng phát, Trung Quốc có đại diện cấp cao tại Munich năm nay. Tại Hội nghị An ninh Munich (MSC) đang diễn ra ở miền Nam nước Đức, hôm 18/2 nhà ngoại giao hàng đầu của Trung Quốc Vương Nghị (Wang Yi) nói với khán giả rằng nước ông đã cố gắng và sẽ tiếp tục cố gắng làm trung gian cho các cuộc đàm phán hòa bình ở Ukraine.
Trung Quốc sẽ trình bày đề xuất của riêng mình về một giải pháp chính trị cho xung đột Nga-Ukraine, ông cho biết, tuyên bố đất nước ông ủng hộ “hòa bình thông qua đối thoại”, giống như phương châm chính thức của MSC 2023.
Ông nói: “Đã có nhiều vòng đàm phán hòa bình. Và chúng tôi đã thấy một văn bản khung về giải pháp hòa bình cho cuộc khủng hoảng. Tuy nhiên, điều đó đã bị dừng lại. Chúng tôi không biết tại sao. Quá trình này đã bị gián đoạn. Một số lực lượng có thể không muốn thấy các cuộc đàm phán hòa bình thành hiện thực. Họ không quan tâm đến sự sống chết của người Ukraine, cũng như những tác hại đối với châu Âu, họ có thể có những mục tiêu chiến lược lớn hơn chính Ukraine”.
Ông Vương không cho biết ông có thể ám chỉ ai khi nói “một số lực lượng”, nhưng nhiều bình luận khác trong bài phát biểu của ông dường như nhắm vào Mỹ mà không nêu tên. Ông trước đó đã nói rằng mặc dù “có tồn tại những bất đồng giữa các quốc gia”, nhưng việc xử lý chúng “bằng các chiến dịch gây áp lực, bôi nhọ hoặc các biện pháp trừng phạt đơn phương thường phản tác dụng”.
Bên lề Hội nghị An ninh Munich, hôm 17/2/2023, Thủ tướng Đức Olaf Scholz (phải) và ông Vương Nghị đã thảo luận về “vấn đề Ukraine”. “Ông Vương nói rằng Trung Quốc và Đức, cả hai đều là nước lớn độc lập, cùng gánh vác trách nhiệm chung trong việc duy trì hòa bình thế giới và giải quyết các thách thức toàn cầu”, Tân Hoa xã đưa tin. Ông Vương cũng nói với ông Scholz rằng “Trung Quốc luôn đứng về phía hòa bình và cam kết thúc đẩy các cuộc đàm phán hòa bình và kêu gọi ngừng bắn sớm” và rằng “ông hy vọng Đức sẽ đóng một vai trò mang tính xây dựng trong việc giảm leo thang tình hình”. Ảnh: SCMP
Trong phần phát biểu giới thiệu của mình, ông Wang đã nói rằng Covid đã cho thấy thế giới là “một ngôi làng toàn cầu” và chỉ có thể “giành chiến thắng khi chúng ta tin tưởng lẫn nhau”.
“Ba năm trôi qua, đại dịch đã được ngăn chặn, nhưng thế giới vẫn chưa an toàn hơn”, ông Vương cho biết. “Sự tin tưởng giữa các nước lớn đang thiếu. Rạn nứt địa chính trị ngày càng lớn. Tâm lý Chiến tranh Lạnh đã quay trở lại. Các loại mối đe dọa an ninh mới, từ năng lượng, lương thực, khí hậu, an toàn sinh học và trí tuệ nhân tạo, tiếp tục xuất hiện”.
Khi được hỏi về việc Mỹ bắn hạ một khinh khí cầu Trung Quốc sau khi nó bay qua Bắc Mỹ trong tháng này, ông Wang nói: “Đây 100% là lạm dụng việc sử dụng vũ lực. Nó vi phạm các quy tắc quốc tế”.
Trước đó, hôm 17/2, ông Vương đã cáo buộc Washington sử dụng vụ khinh khí cầu để đáp ứng “nhu cầu chính trị trong nước”, theo hãng thông tấn nhà nước Tân Hoa Xã (Xinhua).
“Sự cố bất ngờ này lẽ ra phải được xử lý một cách bình tĩnh, hợp lý và chuyên nghiệp”, Tân Hoa Xã cho biết.
“Nhưng Mỹ phớt lờ những sự thật cơ bản, lạm dụng vũ lực, phản ứng thái quá và thổi phồng sự thật. Cách tiếp cận gần như cuồng loạn này cho thấy định kiến và sự thiếu hiểu biết của Mỹ đối với Trung Quốc đã đạt đến mức vô lý”.
Mỹ tin rằng khinh khí cầu là một phần của hạm đội được sử dụng cho hoạt động gián điệp và đường bay của nó là có chủ ý. Trung Quốc cho rằng đó là một quả bóng bay thời tiết đi chệch hướng do trục trặc.
Mỹ hiện đang phục hồi và phân tích các mảnh vỡ “để khai thác phản gián”, Bộ Tư lệnh phương Bắc của Mỹ thông tin hôm 17/2.
Minh Đức (Theo DW, Euractiv, SCMP)
