Tin tức từ Reuters cho hay, một tàu khu trục của Hải quân Mỹ đang tiến hành tuần tra ở Biển Đông vào ngày 21/10 đã bị tàu chiến Trung Quốc ra hiệu cảnh báo, yêu cầu rời khỏi khu vực này.
Hành động trên của tàu khu trục Mỹ, theo đánh giá của giới chức Mỹ, là động thái mới nhất để phản đối việc mà Washington coi là nỗ lực của Bắc Kinh để hạn chế tự do hàng hải tại vùng biển chiến lược này.
Trong phản ứng đáp trả, Bộ Quốc phòng Trung Quốc gọi động thái trên là “bất hợp pháp” và “khiêu khích”, và nói rằng 2 tàu chiến của Trung Quốc đã cảnh báo yêu cầu tàu khu trục của Mỹ rời đi.
Một tàu Mỹ trên vùng biển Đông.
Phía Trung Quốc cho rằng tàu khu trục tên lửa dẫn đường USS Decatur của Mỹ đã thách thức “các yêu sách quá mức trên biển” của Trung Quốc gần quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam, theo các quan chức giấu tên. Theo Reuters, tàu USS Decatur không đi vào vùng 12 hải lý quanh các đảo nhân tạo Bắc Kinh xây dựng trái phép ở Biển Đông.
Một thông cáo, Bộ Ngoại giao Trung Quốc cáo buộc, tàu Mỹ đã không xin phép vào vùng biển của Trung Quốc và vi phạm cả luật pháp Trung Quốc và luật pháp quốc tế.
Theo Lầu Năm Góc, tàu Decatur “thực hiện quá cảnh như thường lệ và hợp pháp, không có tàu hộ tống và cũng không gây ra sự cố nào”.
Một quan chức Mỹ nói rằng, tàu Decatur được 3 tàu của Trung Quốc theo dõi và tất cả mọi tương tác đều an toàn.
“Hoạt động này chứng minh rằng các quốc gia ven biển không thể hạn chế một cách phi pháp các quyền hàng hải, quyền tự do và việc sử dụng hợp pháp vùng biển mà Mỹ và các quốc gia khác được phép hoạt động theo luật pháp quốc tế”, Phát ngôn viên Nhà Trắng Josh Earnest nói tại họp báo.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ashton Carter từng khẳng định quan điểm rằng Mỹ sẽ thể hiện lập trường cứng rắn hơn trong khu vực. "Tàu chiến và máy bay Mỹ sẽ hoạt động trong khu vực mà luật pháp quốc tế cho phép. Biển Đông sẽ không phải là trường hợp ngoại lệ".
Phát ngôn viên Nhà Trắng Josh Earnest cũng từng khẳng định quan điểm của Mỹ về tự do hàng hải trên Biển Đông với Trung Quốc.
"Hàng tỷ USD thương mại được lưu thông qua Biển Đông mỗi năm", ông Earnest phát biểu trong một cuộc họp báo. "Đảm bảo tự do hàng hải ở khu vực này là điều cốt lõi đối với nền kinh tế toàn cầu".
Trợ lý Ngoại trưởng đặc trách khu vực châu Á-Thái Bình Dương Daniel Russel cũng từng khẳng định tình hình Biển Đông là một mối quan tâm lớn của cộng đồng quốc tế và an ninh, ổn định ở vùng biển này gắn bó chặt chẽ với lợi ích của nước Mỹ.
Vấn đề tình hình Biển Đông là mối quan tâm lớn của tất cả các nước, không chỉ là mỗi mối quan tâm của các nước có tuyên bố chủ quyền trong vùng biển này.
Hạnh Vũ
