Theo Thông tư 03/2019/TT-BNV, có 3 trường hợp đặc biệt công chức được tuyển dụng không qua thi tuyển.
Thứ nhất, có bằng tốt nghiệp đại học trở lên, có ít nhất 5 năm công tác ở vị trí việc làm yêu cầu trình độ đào tạo đại học:
- Viên chức có thời gian làm viên chức từ đủ 5 năm trở lên trong các đơn vị sự nghiệp công lập
- Người hưởng lương trong quân đội, công an, làm công tác cơ yếu có thời gian công tác từ đủ 5 năm
- Người đang giữ chức danh, chức vụ trong các công ty trách nhiệm hữu hạn (TNHH) một thành viên có 100% vốn Nhà nước có thời gian đóng bảo hiểm bắt buộc từ đủ 5 năm.
- Người được cử làm đại diện phần vốn của Nhà nước đồng thời giữ chức quản lý trong doanh nghiệp Nhà nước chiếm 50% vốn điều lệ, có thời gian đóng bảo hiểm bắt buộc từ đủ 5 năm.
Thứ 2, đã là cán bộ, công chức cấp huyện trở lên được điều động, luân chuyển đến:
- Đơn vị sự nghiệp công lập.
- Lực lượng vũ trang, cơ yếu.
- Tổ chức chính trị, xã hội, nghề nghiệp.
- Được bổ nhiệm giữ chức danh, chức vụ tại doanh nghiệp là công ty TNHH một thành viên mà Nhà nước giữ 100% vốn điều lệ hoặc là đại diện phần vốn nhà nước giữ chức danh quản lý tại doanh nghiệp Nhà nước nắm trên 50% vốn điều lệ.
Thứ 3, là công chức cấp phòng trở lên, được tiếp nhận để bổ nhiệm chức danh lãnh đạo, quản lý.
Lúc này, quy trình tiếp nhận không qua thi tuyển thực hiện đồng thời với quy trình công tác bổ nhiệm công chức giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý.
Ngoài ra, từ ngày 1/7/2020, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức có hiệu lực, các trường hợp thuộc diện xét tuyển công chức, được tiếp nhận vào làm công chức không qua thi tuyển bao gồm: Viên chức công tác tại đơn vị sự nghiệp công lập; Cán bộ, công chức cấp xã; Người hưởng lương trong lực lượng vũ trang nhân dân, người làm việc trong tổ chức cơ yếu nhưng không phải là công chức.
Tiếp nhận để bổ nhiệm làm công chức giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý đối với người đang là Chủ tịch Hội đồng thành viên, Chủ tịch Hội đồng quản trị, Chủ tịch công ty, Thành viên Hội đồng thành viên, Thành viên Hội đồng quản trị, Kiểm soát viên, Tổng Giám đốc, Phó Tổng Giám đốc, Giám đốc, Phó Giám đốc, Kế toán trưởng và chức vụ, chức danh quản lý khác theo quy định của Chính phủ trong doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ; người được tiếp nhận phải được quy hoạch vào chức vụ bổ nhiệm hoặc chức vụ tương đương.
Người đã từng là cán bộ, công chức sau đó được cấp có thẩm quyền điều động, luân chuyển giữ các vị trí công tác không phải là cán bộ, công chức tại các cơ quan, tổ chức khác.
Ngoài ra, Luật còn quy định miễn nhiệm, cho thôi làm nhiệm vụ đối với cán bộ có 2 năm liên tiếp xếp loại không hoàn thành nhiệm vụ. Công chức có thể bị buộc thôi việc nếu 2 năm liên tiếp xếp loại không hoàn thành nhiệm vụ.
Luật cũng bổ sung quy định tiếp nhận đối với cán bộ công chức cấp xã vào làm việc ở cơ quan nhà nước cấp huyện trở lên. Đặc biệt, Luật quy định 6 hình thức kỷ luật đối với công chức: Khiển trách, cảnh cáo, hạ bậc lương, giáng chức, cách chức, buộc thôi việc.
Hoàng Mai