Yêu cầu ngoại ngữ đối với công chức
Theo quy định tại Điều 37 Luật Cán bộ, công chức năm 2008, tuyển dụng công chức phải đảm bảo lựa chọn được người có phẩm chất, trình độ và năng lực đáp ứng yêu cầu tuyển dụng.
Trong đó, yêu cầu ngoại ngữ là một trong những nội dung không thể thiếu với các ngạch chuyên viên cao cấp, chuyên viên chính, chuyên viên, cán sự.
Cụ thể, tại Thông tư số 11/2014/TT-BNV do Bộ Nội vụ ban hành ngày 9/10/2014, các ngạch công chức này phải đáp ứng tiêu chuẩn của khung năng lực ngoại ngữ 6 bậc dùng cho Việt Nam.
Trong đó, khung ngoại ngữ 6 bậc dùng cho Việt Nam được ban hành kèm theo Thông tư 01/2014/TT-BGDĐT chia làm 06 bậc ứng với 03 cấp (Sơ cấp, Trung cấp và Cao cấp), tương thích với các bậc từ A1 đến C2 trong Khung tham chiếu chung Châu Âu (CEFR):
Ai thi công chức được miễn ngoại ngữ?
Tại Nghị định 24/2010/NĐ-CP, người dự thi phải thi viết hoặc thi vấn đáp 01 bài một trong năm thứ tiếng Anh, Nga, Pháp, Đức, Trung Quốc hoặc ngoại ngữ khác theo yêu cầu của vị trí việc làm do người đứng đầu cơ quan tuyển dụng công chức quyết định.
Đặc biệt, nếu vị trí việc làm yêu cầu chuyên môn là ngoại ngữ thì sẽ thi môn nghiệp vụ chuyên ngành là ngoại ngữ và không phải thi môn ngoại ngữ trong phần thi ngoại ngữ nữa.
Trong đó, Điều 9 Nghị định này nêu rõ, người đăng ký dự tuyển công chức được miễn thi ngoại ngữ nếu đáp ứng điều kiện:
- Có bằng tốt nghiệp đại học, sau đại học về ngoại ngữ.
- Có bằng tốt nghiệp đại học, sau đại học ở nước ngoài hoặc tốt nghiệp đại học, sau đại học ở cơ sở đào tạo bằng tiếng nước ngoài ở Việt Nam.
Tại Nghị định 161/2018/NĐ-CP sửa đổi bổ sung Nghị định 24/2010/NĐ-CP nêu trên, Chính phủ có bổ sung thêm 1 trường hợp được miễn thi ngoại ngữ tại vòng thứ 1 của cuộc thi tuyển công chức: Người dự tuyển vào công chức công tác ở vùng dân tộc thiểu số là người dân tộc thiểu số hoặc có chứng chỉ tiếng dân tộc thiểu số được cấp có thẩm quyền công nhận.
Như vậy, theo quy định hiện hành, người đăng ký dự thi phải thực hiện thi theo 2 vòng và chỉ được miễn thi ngoại ngữ vòng 1 nếu thuộc một trong 3 đối tượng nêu trên.
Sắp tới, giảm thiểu chứng chỉ ngoại ngữ trong điều kiện tuyển dụng
Mới đây, Bộ Nội vụ đã công bố dự thảo Nghị định quy định về tuyển dụng, sử dụng và quản lý công chức.
So với quy định tại Nghị định số 24/2010/NĐ-CP, Nghị định số 161/2018/NĐ-CP thì tại nội dung dự thảo Nghị định có bổ sung một số các nội dung.
Thứ nhất, trong kế hoạch tuyển dụng, xác định số lượng vị trí việc làm cần tuyển theo từng ngạch công chức trong phạm vi chỉ tiêu biên chế được giao (số lượng vị trí việc làm thuộc nhóm chuyên môn, nghiệp vụ dùng chung; số lượng vị trí việc làm thuộc nhóm chuyên môn, nghiệp vụ chuyên ngành; số lượng vị trí việc làm thuộc nhóm hỗ trợ, phục vụ); số lượng vị trí việc làm thực hiện việc thi tuyển riêng đối với người dân tộc thiểu số; số lượng vị trí việc làm thực hiện việc xét tuyển (nếu có) đối với 3 nhóm đối tượng (người dân tộc thiểu số; người tốt nghiệp loại giỏi, xuất sắc; người cam kết làm việc 5 năm ở miền núi, vùng sâu, vùng xa, hải đảo).
Mục tiêu của quy định nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho cơ quan có thẩm quyền quản lý công chức bố trí công tác đối với người đạt kết quả thi nhưng không trúng tuyển do hết chỉ tiêu tại cơ quan sử dụng, song cơ quan sử dụng khác có chỉ tiêu nhưng không có người trúng tuyển; đồng thời xác định rõ vị trí việc làm thực hiện xét tuyển riêng đối với từng nhóm đối tượng.
Thứ hai, rà soát để quy định việc giảm thiểu về chứng chỉ ngoại ngữ, tin học trong điều kiện tuyển dụng. Hiện nay, chuẩn đầu ra về ngoại ngữ của sinh viên tốt nghiệp các trình độ trung cấp chuyên nghiệp, cử nhân đều yêu cầu đáp ứng trình độ ngoại ngữ bậc 3.
Đồng thời, tại các cơ sở giáo dục đại học hiện quy định chuẩn đầu ra trình độ ngoại ngữ đối với sinh viên khi tốt nghiệp trung cấp chuyên nghiệp, tốt nghiệp tại các cơ sở giáo dục đại học phải đạt bậc 3 theo Khung năng lực ngoại ngữ 6 bậc (theo Quyết định số 1400/QĐ-TTg về việc phê duyệt Đề án "Dạy và học ngoại ngữ trong hệ thống giáo dục quốc dân giai đoạn 2008 – 2020”) và chuẩn này đã phù hợp với yêu cầu về trình độ ngoại ngữ tương ứng với ngạch công chức tham gia dự tuyển.
Đối với tin học, do hiện nay yêu cầu sử dụng công nghệ thông tin trong các cơ sở giáo dục cũng như quy định việc tổ chức thi tuyển trên máy tính cũng là bước kiểm tra kiến thức và kỹ năng sử dụng tin học.
Đồng thời, tại Nghị quyết số 100/2019/QH14 của Quốc hội về hoạt động chất vấn tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XIV đã yêu cầu tập trung thực hiện các giải pháp, khắc phục hạn chế và rà soát, hoàn thiện các quy định về trình độ ngoại ngữ, tin học trong tuyển dụng, thi, xét, nâng ngạch, thăng hạng viên chức, bổ nhiệm, bổ nhiệm lại nhằm bảo đảm đánh giá đúng trình độ, năng lực của cán bộ, công chức, viên chức và phù hợp với thực tiễn, gắn với vị trí việc làm (Khoản 3 Điều 1).
Do vậy, việc quy định người đăng ký dự tuyển có bằng tốt nghiệp tại cơ sở giáo dục chuyên nghiệp hoặc cơ sở giáo dục đại học đã thực hiện chương trình đào tạo chuẩn đầu ra về ngoại ngữ, tin học mà tương ứng với yêu cầu về trình độ ngoại ngữ, tin học quy định tại tiêu chuẩn chuyên môn nghiệp vụ của ngạch công chức theo yêu cầu của vị trí việc làm đăng ký dự tuyển thì không yêu cầu phải có chứng chỉ ngoại ngữ, tin học, nhằm mục tiêu giảm thiểu các quy định về hành chính; tạo điều kiện để các cơ sở giáo dục tăng cường triển khai Đề án ngoại ngữ theo quy định của Thủ tướng Chính phủ tại Quyết định số 1400/QĐ-TTg.
Về nội dung thi môn nghiệp vụ chuyên ngành (vòng 2) tại kỳ thi tuyển công chức, Bộ Nội vụ cho hay, hiện nay, theo quy định tại Nghị định số 161/2018/NĐ-CP, thi vòng 2 kỳ thi tuyển dụng công chức thực hiện theo hình thức thi viết hoặc thi phỏng vấn.
Tuy nhiên, để có thể kiểm tra được toàn diện hơn nữa năng lực, trình độ, kỹ năng của người tham gia dự tuyển công chức, qua một số cuộc thảo luận, trao đổi đã có một số ý kiến đề nghị bổ sung thêm hình thức kết hợp cả thi viết và thi phỏng vấn.
Như vậy, hình thức thi vòng 2 kỳ thi tuyển sẽ có sự thay đổi (thi viết hoặc thi phỏng vấn hoặc kết hợp cả hai hình thức thi viết và thi phỏng vấn). Bộ Nội vụ nhận thấy kiến nghị này là phù hợp và bổ sung hình thức này vào nội dung dự thảo.
Tuy nhiên, để quy định được thực hiện thống nhất, không gây khó khăn cho bộ, ngành, địa phương trong quá trình thực hiện, Bộ Nội vụ đề xuất trường hợp thi vòng 2 bằng hình thức kết hợp cả thi viết và thi phỏng vấn thì thang điểm chấm thi của thi viết và thi phỏng vấn là 50 điểm (tổng của hai hình thức này là 100 điểm), đồng nhất với thang điểm khi chỉ tổ chức theo một hình thức là thi viết hoặc thi phỏng vấn. Thời gian thi viết là 180 phút và thời gian thi phỏng vấn là 30 phút.
Hoàng Mai