Theo Chi cục Kiểm tra sau thông quan (KTSTQ) - Cục Hải quan TP.HCM, tháng 6/2016, Cục Hải quan TP.HCM ban hành Quyết định KTSTQ tại trụ sở người khai hải quan đối với Công ty CP Tập đoàn Tân Thành Đô (232 Trần Hưng Đạo, phường Nguyễn Cư Trinh, quận 1, TP.HCM). Trong thời gian thực hiện KTSTQ, Chi cục KTSTQ đã tập trung kiểm tra trị giá khai báo hải quan đối với các dòng xe nhập khẩu của DN này trong thời gian 5 năm gần đây (từ 31/5/2011 đến 31/5/2016).
Kết quả kiểm tra cho thấy, trong thời gian trên, Công ty CP Tập đoàn Tân Thành Đô mở 372 tờ khai hải quan nhập khẩu xe ôtô. Trong đó, có 318 tờ khai gồm 976 xe đã được tham vấn trị giá tính thuế trong thông quan, KTSTQ tại trụ sở cơ quan Hải quan trong thời gian 60 ngày. Trong đó có 338 xe bị bác bỏ trị giá khai báo - điều chỉnh tăng thuế, 559 xe chấp nhận trị giá theo khai báo; 54 tờ khai gồm 156 xe chưa được tham vấn trị giá tính thuế trong thông quan hoặc KTSTQ. Khi tham vấn, KTSTQ tại trụ sở hải quan trước đây chưa phát hiện mối quan hệ đặc biệt giữa người bán và người mua có ảnh hưởng đến trị giá giao dịch.
Qua kiểm tra hồ sơ, đoàn kiểm tra nhận thấy một số bất hợp lý về khai báo hải quan. Cụ thể, theo các hợp đồng đại lý, giá đề xuất của người bán được dựa trên thông tin từ đại lý (Công ty Tân Thành Đô), không dựa trên sự đàm phán - thương lượng phải có trong giao dịch thương mại. Do vậy, trị giá khai báo - tính thuế trên tờ khai nhập khẩu là dựa trên cơ sở mối quan hệ đặc biệt giữa doanh nghiệp với người bán. Như vậy, trị giá tính thuế do doanh nghiệp đã khai báo - tính thuế trên các tờ khai nhập khẩu không phản ánh đúng trị giá giao dịch bình thường trên thị trường.
Từ kết quả kiểm tra thực tế và căn cứ vào các quy định hiện hành, Đoàn kiểm tra kết luận nội dung khai báo về trị giá của Tân Thành Đô không thỏa mãn điều kiện 2 và điều kiện 4 trong 4 điều kiện áp dụng phương pháp trị giá giao dịch.
Cụ thể, khi làm thủ tục nhập khẩu, Công ty CP Tập đoàn Tân Thành Đô khai báo trên tờ khai trị giá không có mối quan hệ đặc biệt với nhà xuất khẩu Guava. Tuy nhiên, trong quá trình kiểm tra, Đoàn kiểm tra xác định “người bán có quyền kiểm soát người mua” và "cách thức mà người mua và người bán thiết lập mối quan hệ mua bán và cách thức đàm phán để đạt mức giá khai báo" đã bị ảnh hưởng bởi mối quan hệ đặc biệt.
Căn cứ vào khoản 1.4 Điều 13 Thông tư 205/2010/TT-BTC ngày 15-12-2010; khoản 1, khoản 2 điều 7 Thông tư 39/2015/TT-BTC ngày 25-3-2015 của Bộ Tài chính quy định về trị giá hải quan đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu thì Tân Thành Đô và nhà xuất khẩu - Guava international Limited có mối quan hệ đặc biệt ảnh hưởng đến trị giá giao dịch.
Bên cạnh đó, doanh nghiệp không kê khai đầy đủ về chi tiết hàng hóa liên quan đến việc xác định trị giá tính thuế. Công ty Tân Thành Đô đã mua bảo hiểm cho một số ô tô nhập khẩu vận chuyển từ Anh Quốc về Việt Nam nhưng không khai báo trên tờ khai hải quan và tờ khai trị giá hải quan, trong khi đó theo quy định thì khoản bảo hiểm mà công ty đã mua là khoản phải cộng vào trị giá hải quan.
Công ty CP Tập đoàn Tân Thành Đô không cung cấp đầy đủ hồ sơ, tài liệu theo yêu cầu của Đoàn kiểm tra theo quy định. DN giải trình không phù hợp và chưa giải thích được một số nội dung bất hợp lý trong việc khai báo giá thấp hơn giá so sánh của cơ quan Hải quan và sự khác biệt về mô tả chi tiết hàng hóa tại các hồ sơ hải quan nhập khẩu cùng chủng loại, cùng năm sản xuất, cùng model sản xuất…
Từ các cơ sở trên, cơ quan Hải quan bác bỏ trị giá khai báo đối với xe ô tô hiệu Land Rover, Jaguar của Công ty CP Tập đoàn Tân Thành Đô truy thu số thuế chênh lệch gần 720 tỷ đồng, trong đó có 273 tỷ đồng thuế Nhập khẩu; 344 tỷ đồng tiền thuế Tiêu thụ đặc biệt và gần 102 tỷ đồng tiền thuế GTGT.
Đ.H