Ngày 4/4, cơ quan CSĐT bộ Công an cho biết đã hoàn tất kết luận điều tra, chuyển hồ sơ sang VKSND Tối cao đề nghị truy tố 21 bị can nguyên là lãnh đạo, nhân viên ngân hàng TMCP Đông Á (DongABank) về các tội Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng và Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản.
Theo đó, bộ Công an đề nghị truy tố bị can Trần Phương Bình, nguyên Tổng Giám đốc, Phó Chủ tịch HĐQT và Chủ tịch hội đồng Tín dụng DongABank và bị can Nguyễn Thị Kim Xuyến, nguyên Phó Tổng Giám đốc DongABank về 2 tội danh nêu trên.
Ông Trần Phương Bình bị truy tố, công ty từng liên quan đến Vũ "nhôm" ôm quả đắng
19 bị can còn lại có nguyên Phó Tổng Giám đốc Nguyễn Thị Ngọc Vân và các nguyên Giám đốc sở giao dịch của DongABank bị đề nghị truy tố về cùng tội Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng.
Kết luận điều tra thể hiện, trong thời gian giữ các chức vụ cao tại DongABank, bị can Bình đã tổ chức, chỉ đạo các hoạt động ngân quỹ và đầu tư của nhà băng này, lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản, gây thiệt hại cho DongABank hơn 3.405 tỷ đồng.
Hành vi của ông Bình và các đồng phạm là nguyên nhân chính dẫn đến thực trạng DongABank tại thời điểm 31/12/2015 lỗ lũy kế 31.076 tỷ đồng, vốn chủ sở hữu âm 25.451 tỷ đồng và tổng tài sản thực chỉ còn 47.011 tỷ đồng.
Liên quan đến vụ việc nói trên, chiều 14/8/2015, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam công bố kết luận thanh tra toàn diện và quyết định kiểm soát đặc biệt với ngân hàng này.
Hậu quả này không chỉ đến với đội ngũ lãnh đạo DongA Bank mà còn ảnh hưởng sâu sắc đến các cổ đông của ngân hàng vì cổ phiếu không còn sinh lời, cũng không thể mua bán, chuyển nhượng.
Cơ cấu cổ đông của ngân hàng Đông Á bao gồm: CTCP Xây dựng Bắc Nam 79 nắm 10%; công ty CP Vàng bạc Đá quý Phú Nhuận (PNJ) nắm 7,7%, văn phòng Thành ủy TP.HCM nắm 6,87%, công ty TNHH MTV Xây dựng và Kinh doanh nhà Phú Nhuận nắm 2,14%. Cá nhân cựu Tổng giám đốc Trần Phương Bình và gia đình nắm 7,06%. Còn lại là cổ đông khác nắm 58,6%. Ngân hàng này không có đối tác chiến lược nước ngoài.
Trong khi ông Trần Phương Bình bị bắt, mọi chú ý của dư luận đổ dồn vào hoạt động kinh doanh của PNJ, bởi lẽ đây là doanh nghiệp “khủng” trong lĩnh vực kinh doanh vàng, với tốc độ tăng trưởng chóng mặt trong những năm gần đây và bởi vì CEO của PNJ – nữ doanh nhân quyền lực Cao Thị Ngọc Dung chính là vợ của sếp cũ DongA Bank Trần Phương Bình.
Năm 2017, PNJ đạt 725,6 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế, vượt kế hoạch hơn 20%. Chỉ tính riêng trong năm, doanh nghiệp bán lẻ vàng bạc này đã khai trương mới 54 cửa hàng, tốc độ mở cửa hàng được coi là “thần tốc” ngang ngửa với chuỗi hệ thống Thế giới Di động.
Đối với khoản đầu tư tài chính dài hạn trị giá khoảng 395 tỷ đồng tương đương 7,7% cổ phần bị “chôn chân” tại DongA Bank, PNJ trước đó thừa nhận đã có thời kỳ khiến lợi nhuận của mình lao dốc. Tuy nhiên, khoản đầu tư này đã được doanh nghiệp xử lý bằng trích lập dự phòng 100%.
Cổ đông lớn nhất của DongA Bank với tỉ lệ nắm giữ 10% vốn điều lệ (tương đương 500 tỷ đồng) là CTCP Xây dựng Bắc Nam 79. Cổ đông này vốn dĩ không được ai chú ý nếu như không liên quan đến ông trùm bất động sản Đà Nẵng Vũ “nhôm”.
Theo đó, công ty Xây dựng Bắc Nam 79 là một pháp nhân do ông Phan Văn Anh Vũ (Vũ “nhôm”, người bị bắt giam vì tội Làm lộ bí mật Nhà nước hồi đầu tháng 1/2018) từng sở hữu 92,86% vốn, tuy nhiên trước khi bỏ trốn, ông này đã thoái vốn khỏi công ty nói trên.
Trao đổi với PV báo Người Đưa Tin hồi cuối tháng 12/2017, đại diện ngân hàng Đông Á xác nhận, công ty CP Xây dựng Bắc Nam 79 là cổ đông pháp nhân đang sở hữu 50 triệu cổ phần, tương ứng 10% vốn điều lệ (giá trị theo mệnh giá là 500 tỷ đồng) tại ngân hàng này.
"Ngoài ra, cá nhân ông Phan Văn Anh Vũ cũng đang sở hữu 2,73% vốn điều lệ, tương đương gần 137 tỷ đồng (theo mệnh giá) vốn góp tại DongA Bank” – vị đại diện nói.
Ngoài hai đại gia trên, theo tìm hiểu của PV, trong số 58,6% cổ phần DongA Bank do các “cổ đông khác” đang nắm giữ, đáng chú ý là hai tên tuổi Sabeco và Sasco.
Hiện tại, tổng công ty cổ phần Bia Rượu Nước giải khát Sài Gòn (Sabeco) đang sở hữu 0,95% vốn DongABank, tương đương hơn 136 tỷ đồng. Khi DongA Bank bết bát, giống như PNJ, Sabeco đã phải chi thêm 136 tỷ đồng để trích lập dự phòng cho khoản đầu tư này.
Không đến nỗi “sa lầy” ở DongA Bank như Sabeco hay PNJ và công ty từng liên quan đến Vũ “nhôm”, song công ty cổ phần Dịch vụ Hàng không Sân bay Tân Sơn Nhất (Sasco) do ông Johnathan Hạnh Nguyễn (bố chồng ngọc nữ Tăng Thanh Hà) nắm giữ chức vụ Chủ tịch Hội đồng quản trị và vợ ông - bà Lê Hồng Thủy Tiên nắm giữ chức vụ thành viên Hội đồng quản trị, vẫn đang là cổ đông của DongA Bank. Hiện, Sasco vẫn ghi nhận khoản đầu tư 28,644 tỷ đồng vào DongA Bank.
Ngoài các cổ đông lớn nói trên, tại thời điểm DongA Bank bị kiểm soát đặc biệt hồi tháng 8/2015, ông Trần Phương Bình, bà Cao Thị Ngọc Dung cùng 3 con gái Trần Phương Ngọc Thảo, Trần Phương Ngọc Giao và Trần Phương Ngọc Hà vẫn đang sở hữu tổng cộng 9,62% cổ phần, tương ứng với lượng cổ phiếu có mệnh giá 480 tỷ đồng.
Vinh Phan
