Hiện nay, luật Bảo hiểm y tế đang quy định, hộ gia đình tham gia bảo hiểm y tế (sau đây gọi chung là hộ gia đình) bao gồm toàn bộ người có tên trong sổ hộ khẩu hoặc sổ tạm trú.
Tuy nhiên, khoản 2 Điều 38 luật Cư trú 2020 (có hiệu lực từ 1/7/2021) sửa đổi khoản 7 Điều 2 luật Bảo hiểm y tế (BHYT) như sau: "Hộ gia đình tham gia bảo hiểm y tế (sau đây gọi chung là hộ gia đình) là những người cùng đăng ký thường trú hoặc cùng đăng ký tạm trú tại một chỗ ở hợp pháp theo quy định của pháp luật về cư trú".
Như vậy, theo quy định mới, những người thuộc diện tham gia BHYT hộ gia đình phải là những người: Cùng đăng ký thường trú hoặc cùng đăng ký tạm trú tại một chỗ ở hợp pháp, thay vì cùng Sổ hộ khẩu hoặc Sổ tạm trú như trước đây.
Sở dĩ có sự điều chỉnh như trên là do luật Cư trú 2020 quy định từ ngày 1/1/2023, chính thức bãi bỏ sổ hộ khẩu, sổ tạm trú, thay bằng việc quản lý trên cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.
Mua bảo hiểm y tế hộ gia đình ở đâu?
Theo quy định tại khoản 2 và khoản 3 Điều 32 Quyết định 595/QĐ-BHXH, đại lý thu hoặc Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn nơi người dân cư trú sẽ có trách nhiệm tiếp nhận hồ sơ tham gia bảo hiểm y tế hộ gia đình và cũng là nơi cấp thẻ BHYT cho người dân.
Theo đó, việc đăng ký đóng, cấp thẻ bảo hiểm y tế đối với người chỉ tham gia BHYT được thực hiện tại đại lý thu, Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn như sau:
Người dân điền đầy đủ, chính xác vào tờ khai tham gia, điều chỉnh thông tin bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế (Mẫu TK1-TS).
Trên cơ sở này, đại lý thu, Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn lập danh sách người chỉ tham gia BHYT (Mẫu D03-TS) và thực hiện các thủ tục với cơ quan bảo hiểm xã hội để cấp thẻ bảo hiểm y tế cho người tham gia.
Mức đóng BHYT hộ gia đình
Mức đóng bảo hiểm y tế hộ gia đình được quy định như sau như sau: Người thứ nhất đóng bằng 4,5% mức lương cơ sở; người thứ hai, thứ ba, thứ tư đóng lần lượt bằng 70%, 60%, 50% mức đóng của người thứ nhất; từ người thứ năm trở đi đóng bằng 40% mức đóng của người thứ nhất.
Hiện nay, mức lương cơ sở vùng là 1.490.000 đồng/tháng.
Do đó, mức đóng cụ thể như sau:
Thành viên hộ gia đình |
Mức đóng |
Người thứ 1 |
67.050 đồng/tháng |
Người thứ 2 |
46.935 đồng/tháng |
Người thứ 3 |
40.230 đồng/tháng |
Người thứ 4 |
33.525 đồng/tháng |
Người thứ 5 trở đi |
26.820 đồng/tháng |
Mức hưởng BHYT hộ gia đình
Không có bất cứ sự phân biệt nào về mức hưởng bảo hiểm y tế giữa những người tham gia bảo hiểm y tế theo hộ gia đình và người tham gia BHYT tại doanh nghiệp, cơ quan, đơn vị.
Theo đó, trường hợp KCB đúng tuyến, được thanh toán 100% chi phí KCB đối với trường hợp chi phí cho một lần KCB thấp hơn mức do Chính phủ quy định và KCB tại tuyến xã; 100% chi phí khám bệnh, chữa bệnh đối với trường hợp chi phí cho một lần khám bệnh, chữa bệnh thấp hơn 15% mức lương cơ sở ( thấp hơn 223.500 đồng/lần).
100% chi phí khám bệnh, chữa bệnh khi người bệnh có thời gian tham gia bảo hiểm y tế 05 năm liên tục trở lên và có số tiền cùng chi trả chi phí khám bệnh, chữa bệnh trong năm lớn hơn 06 tháng lương cơ sở (lớn hơn 8.940.000 đồng), trừ trường hợp tự đi khám bệnh, chữa bệnh không đúng tuyến. 80% chi phí KCB đối với những trường hợp khác.
Trường hợp tự đi KCB không đúng tuyến được thanh toán theo tỷ lệ như sau: Tại bệnh viện tuyến trung ương là 40% chi phí điều trị nội trú; Tại bệnh viện tuyến tỉnh là 100% chi phí điều trị nội trú từ ngày 1/1/2021 trong phạm vi cả nước; Tại bệnh viện tuyến huyện là 100% chi phí KCB.
Hoàng Mai