Các trường hợp không được vượt xe
Theo đó người điều khiển phương tiện không được vượt xe trong các trường hợp quy định tại khoản 6 Điều 14 Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ, số 36/2024/QH15.
Cụ thể, khi không bảo đảm các điều kiện quy định tại khoản 3 Điều 14 Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ dưới đây thì không được vượt xe: Xe xin vượt chỉ được vượt khi không có chướng ngại vật phía trước, không có xe chạy ngược chiều trong đoạn đường định vượt, xe chạy trước không có tín hiệu vượt xe khác, đã có tín hiệu rẽ phải và tránh về bên phải.
Bên cạnh đó, người điều khiển phương tiện không được vượt xe trên cầu hẹp có một làn đường; ở đường cong có tầm nhìn bị hạn chế; trên đường hai chiều tại khu vực đỉnh dốc có tầm nhìn bị hạn chế; nơi đường giao nhau, đường bộ giao nhau cùng mức với đường sắt; khi điều kiện thời tiết hoặc đường không bảo đảm an toàn cho việc vượt; khi gặp xe ưu tiên;…
Ở phần đường dành cho người đi bộ qua đường; khi có người đi bộ, xe lăn của người khuyết tật qua đường; trong hầm đường bộ cũng là các trường hợp mới so với quy định hiện hành phương tiện không được vượt xe.
Mức phạt đối với hành vi vượt xe không đúng quy định hiện nay như sau:
| Loại phương tiện | Hành vi | Mức phạt | Căn cứ |
| | Không có báo hiệu xin vượt trước khi vượt | 100.000 đồng - 200.000 đồng | Điều 6 Nghị định 100/2019/NĐ-CP được sửa đổi, bổ sung bởi khoản 4 Điều 2 Nghị định 123/2021/NĐ-CP |
| Vượt bên phải trong trường hợp không được phép | 400.000 đồng - 600.000 đồng | ||
| Vượt xe trong những trường hợp không được vượt, vượt xe tại đoạn đường có biển báo hiệu có nội dung cấm vượt đối với loại phương tiện đang điều khiển; Vượt xe trong hầm đường bộ không đúng nơi quy định | 800.000 đồng - 1.000.000 đồng | ||
| Ô tô | Vượt xe trong hầm đường bộ không đúng nơi quy định | 2 - 3 triệu đồng Tước GPLX từ 01 - 03 tháng | Điểm i khoản 4 Điều 5 Nghị định 100/2019/NĐ-CP, điểm d khoản 34 Điều 2 Nghị định 123/2021/NĐ-CP, điểm b khoản 11 Điều 5 Nghị định 100/2019/NĐ-CP. |
| Vượt xe trong những trường hợp không được vượt, vượt xe tại đoạn đường có biển báo hiệu có nội dung cấm vượt (đối với loại phương tiện đang điều khiển); không có báo hiệu trước khi vượt; vượt bên phải xe khác trong trường hợp không được phép,… | 02 - 06 triệu đồng; Tước giấy phép lái xe từ 01 - 03 tháng | Điều 5 Nghị định 100/2019/NĐ-CP được sửa đổi bổ sung bởi Nghị định 123/2021/NĐ-CP | |
| Vượt xe, chuyển hướng, chuyển làn đường không đúng quy định gây tai nạn giao thông | Từ 10 - 12 triệu đồng Tước giấy phép lái xe từ 02 - 04 tháng | Điểm a khoản 7 Điều 5 Nghị định 100/2019/NĐ-CP; điểm c khoản 11 Điều 5 Nghị định 100/2019/NĐ-CP |
Các trường hợp không được dừng xe, đỗ xe
Khoản 6 Điều 18 Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ quy định người điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ không được dừng xe, đỗ xe tại các vị trí như:
- Bên trái đường một chiều.
- Trên đoạn đường cong hoặc gần đầu dốc mà tầm nhìn bị che khuất.
- Cách xe ô tô đang đỗ ngược chiều dưới 20 mét trên đường phố hẹp, dưới 40 mét trên đường có một làn xe cơ giới trên một chiều đường.
- Điểm đón, trả khách.
- Trong phạm vi an toàn của đường sắt.
- Che khuất biển báo hiệu đường bộ, đèn tín hiệu giao thông.
- Trên đường dành riêng cho xe buýt, trên miệng cống thoát nước, miệng hầm của đường điện thoại, điện cao thế, chỗ dành riêng cho xe chữa cháy lấy nước; trên lòng đường, vỉa hè trái quy định của pháp luật…
Như vậy, Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ cũng đã bổ sung thêm một số vị trí so với Luật hiện hành. Đây cũng là điều các tài xế cần đặc biệt lưu ý để tránh vi phạm.
Mức phạt đối với hành vi đỗ xe không đúng nơi quy định căn cứ theo Nghị định 100/2019/NĐ-CP và Nghị định 123/2021/NĐ-CP tùy theo từng hành vi vi phạm như sau:
| Ô tô | Xe máy | Xe chuyên dùng | Xe đạp |
| Từ 300.000 đồng - 12 triệu đồng. Hành vi bị phạt từ 10 - 12 triệu đồng còn bị tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 02 - 04 tháng. | 300.000 đồng - 5.000.000 | Từ 300.000 đồng - 8.000.000 đồng | Từ 80 - 100.000 đồng |
Điều chỉnh về các trường hợp xe máy được chở 3 không bị xử phạt
Khoản 1 Điều 33 Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ, số 36/2024/QH15 quy định người lái xe mô tô hai bánh, xe gắn máy chỉ được chở một người, trừ 4 trường hợp sau thì được chở tối đa hai người: Chở người bệnh đi cấp cứu; Áp giải người có hành vi vi phạm pháp luật; Trẻ em dưới 12 tuổi; Người già yếu hoặc người khuyết tật.
Như vậy, theo quy định mới, thay đổi độ tuổi trẻ em được ngồi trên xe gắn máy khi chở thêm tối đa 2 người xuống 12 tuổi. Đồng thời bổ sung thêm trường hợp người già yếu hoặc người khuyết tật.
Hiện nay, hành vi điều khiển xe máy chở quá số người quy định không thuộc trường hợp cho phép, phạt như sau:
| Trường hợp | Mức phạt |
| Chở theo 2 người trên xe | Phạt tiền từ 300.000 - 400.000 đồng (điểm l khoản 2 Điều 6 Nghị định 100/2019/NĐ-CP, điểm k khoản 34 Điều 2 Nghị định 123/2021/NĐ-CP) |
| Chở theo từ 3 người trở lên trên xe | Phạt tiền từ 400.000 - 600.000 đồng (điểm b khoản 3 Điều 6 Nghị định 100/2019/NĐ-CP) |
| Nếu chở ba thuộc trường hợp không cho phép mà gây tai nạn giao thông thì ngoài việc bị phạt tiền còn bị tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 02 - 04 tháng (Điểm c khoản 10 Điều 6 Nghị định 100/2019/NĐ-CP). | |
Thay đổi quy định về khung giờ bật đèn xe
Khung giờ bắt buộc bật đèn xe từ 01/01/2025 căn cứ vào quy định tại Điều 20 Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ 2024, số 36/2024/QH15 là từ 18 giờ ngày hôm trước đến 06 giờ ngày hôm sau.
Trong trường hợp có sương mù, khói, bụi, trời mưa, thời tiết xấu làm hạn chế tầm nhìn hoặc di chuyển trong hầm đường bộ thì buộc phải bật đèn bất kể thời gian nào.
Hiện hành, căn cứ quy định tại Điều 27 Luật Giao thông đường bộ 2008 và điểm l, khoản 1 Điều 6 Nghị định 100/2019/NĐ-CP thì người điều khiển phương tiện bắt buộc phải bật đèn chiếu sáng chạy xe trong hầm đường bộ, buộc phải bật đèn chiếu sáng bất kể thời gian nào nếu chạy xe trong điều kiện sương mù, thời tiết xấu hạn chế tầm nhìn.
Trường hợp chạy xe trong điều kiện thời tiết bình thường thì bắt buộc phải bật đèn chiếu sáng trong thời gian từ 19h hôm trước đến 5h hôm sau.
Hiện nay, mức phạt đối với hành vi người điều khiển xe không sử dụng đèn chiếu sáng trong khung thời gian quy định như sau:
| Ô tô | Xe máy |
| Phạt tiền từ 800.000 đồng - 1.000.000 đồng (điểm g khoản 3 Điều 5 Nghị định 100/2019/NĐ-CP) | Phạt tiền từ 100.000 đồng - 200.000 đồng (điểm l khoản 1 Điều 6 Nghị định 100/2019/NĐ-CP) |
| Cả ô tô và xe máy nếu vi phạm hành vi trên mà gây tai nạn giao thông còn bị tước bằng lái từ 2 – 4 tháng. | |
Thay đổi quy định về khung giờ bấm còi xe
Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ, số 36/2024/QH15, đã có riêng 01 điều khoản quy định về việc sử dụng tín hiệu còi. Theo đó, người điều khiển phương tiện không sử dụng còi trong thời gian từ 22 giờ ngày hôm trước đến 05 giờ ngày hôm sau trong khu đông dân cư, khu vực cơ sở khám bệnh, chữa bệnh, trừ xe ưu tiên.
Quy định hiện hành là cấm bấm còi trong thời gian từ 22 giờ đến 5 giờ, bấm còi hơi trong đô thị và khu đông dân cư, trừ các xe được quyền ưu tiên.
Hiện nay, nếu bấm còi xe trong thời gian cấm sẽ bị xử phạt như sau:
| Ô tô | Xe máy |
| Phạt tiền từ 200.000 đồng - 400.000 đồng (Điều 5 Nghị định 100/2019/NĐ-CP) Vi phạm quy định trên mà gây tai nạn giao thông thì bị tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 2 - 4 tháng (điểm c khoản 10 Điều 6) | Từ 100.000 đồng - 200.000 đồng (điểm n khoản 1 Điều 6 Nghị định 100/2019/NĐ-CP) Nếu vi phạm hành vi trên mà gây tai nạn giao thông thì sẽ bị tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 2 - 4 tháng |
Lưu ý về thay đổi quy định về đèn giao thông
Theo Luật Trật tự an toàn giao thông 2024, người tham gia giao thông đường bộ phải chấp hành tín hiệu đèn giao thông như sau:
- Tín hiệu đèn màu xanh là được đi; trường hợp người đi bộ, xe lăn của người khuyết tật đang đi ở lòng đường, người điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ phải giảm tốc độ hoặc dừng lại nhường đường cho người đi bộ, xe lăn của người khuyết tật qua đường.
Hiện hành quy định tại Luật Giao thông đường bộ 2008 tín hiệu xanh là được đi.
- Tín hiệu đèn màu vàng phải dừng lại trước vạch dừng. Nếu đi trên vạch dừng hoặc đã đi qua vạch dừng mà tín hiệu đèn màu vàng thì được đi tiếp;
Nếu tín hiệu đèn màu vàng nhấp nháy, người điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ được đi nhưng phải quan sát, giảm tốc độ hoặc dừng lại nhường đường cho người đi bộ, xe lăn của người khuyết tật qua đường hoặc các phương tiện khác.
Luật Giao thông đường bộ 2008 quy định tín hiệu vàng là phải dừng lại trước vạch dừng, trừ trường hợp đã đi quá vạch dừng thì được đi tiếp. Đèn vàng nhấp nháy là được đi tuy nhiên phải giảm tốc độ, chú ý quan sát, nhường đường cho người đi bộ qua đường.
- Tín hiệu đèn màu đỏ là cấm đi giống với quy định hiện nay tại Luật Giao thông đường bộ 2008.
Mức phạt đối với hành vi không tuân thủ tín hiệu đèn giao thông như sau:
| Ô tô/ Các loại xe tương tự ô tô | Xe máy |
| - Phạt tiền từ 3.000.000 đồng - 5.000.000 đồng - Tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 1 tháng đến 3 tháng. Vi phạm mà gây tai nạn giao thông thì bị tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 2 - 4 tháng. (điểm a khoản 4 Điều 5 Nghị định 100/2019/NĐ-CP) | - Phạt tiền từ 800.000 đồng - 1.000.000 đồng. - Hình thức xử phạt bổ sung tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 1 tháng đến 3 tháng. (điểm e khoản 4 Điều 6 Nghị định 100/2019/NĐ-CP, sửa đổi bởi điểm g khoản 34 Điều 2 Nghị định 123/2021/NĐ-CP) |
- Tham khảo thêm
Giấy phép lái xe bị trừ hết điểm, lái xe phải tham gia kiểm tra lại kiến thức
Bên cạnh các lưu ý trên, lái xe cũng cần lưu ý từ 1/1/2025, Điều 58 Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ bổ sung quy định trừ điểm giấy phép lái xe
Theo đó, điểm của giấy phép lái xe gồm 12 điểm. Số điểm trừ mỗi lần vi phạm tùy thuộc tính chất, mức độ của hành vi vi phạm pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ.
Giấy phép lái xe chưa bị trừ hết điểm và không bị trừ điểm trong thời hạn 12 tháng từ ngày bị trừ điểm gần nhất thì được phục hồi đủ 12 điểm.
Trường hợp giấy phép lái xe bị trừ hết điểm thì người có giấy phép lái xe không được điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ theo giấy phép lái xe đó.
Sau thời hạn ít nhất là 06 tháng kể từ ngày bị trừ hết điểm, người có giấy phép lái xe được tham gia kiểm tra nội dung kiến thức pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ do lực lượng Cảnh sát giao thông tổ chức, có kết quả đạt yêu cầu thì được phục hồi đủ 12 điểm.
