Là đội quân từ nhân dân mà ra, vì nhân dân mà chiến đấu, vì nhân dân phục vụ, trong 80 năm qua, Quân đội Nhân dân Việt Nam đã gắn bó máu thịt với nhân dân như "cá với nước", đồng cam cộng khổ với nhân dân trong mọi lúc, mọi nơi. Đó cũng chính phẩm chất cao đẹp nhất của "Bộ đội Cụ Hồ", là cội nguồn sức mạnh của một đội quân anh hùng của một dân tộc anh hùng.
Ngày 22/12/1944, tại khu rừng nằm giữa hai tổng Hoàng Hoa Thám và Trần Hưng Đạo thuộc châu Nguyên Bình, tỉnh Cao Bằng, dưới sự chỉ đạo của đồng chí Võ Nguyên Giáp, Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân được thành lập.
Từ 34 chiến sĩ với “mũ nan, ống túm”, trải qua 80 năm với tinh thần chiến đấu, hy sinh quên mình của hàng chục triệu cán bộ, chiến sĩ; với sự đùm bọc, che chở, giúp đỡ của nhân dân đã tạo nên truyền thống đoàn kết gắn bó với nhân dân của đội quân “từ nhân dân mà ra, vì nhân dân mà chiến đấu”.
Cội nguồn sức mạnh vô địch
Ngay từ lúc mới ra đời, những chiến sĩ đầu tiên của Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân đã ăn một bữa cơm nhạt làm kỷ niệm, thề khó khăn gian khổ không chùn bước. Mười lời thề danh dự của các chiến sĩ Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân khi ấy đã trở thành Mười lời thề danh dự của cán bộ, chiến sĩ Quân đội Nhân dân Việt Nam (QĐNDVN).
Mười lời thề đó nói lên lòng trung thành vô hạn với Tổ quốc, tinh thần hy sinh, chiến đấu quên mình, sự gắn bó máu thịt với nhân dân của các chiến sĩ. Đây chính là nguồn sức mạnh vô địch để QĐNDVN “Nhiệm vụ nào cũng hoàn thành, khó khăn nào cũng vượt qua, kẻ thù nào cũng đánh thắng”.
Khắc sâu lời Bác dạy: “Phải biết dựa vào dân thì giặc không thể tiêu diệt được”, Quân đội ta xác định xây dựng cơ sở chính trị của quần chúng, triệt để dựa vào dân, coi lòng dân là căn cứ, hậu phương vững chắc nhất. Bởi nhân dân là hậu phương lớn mạnh, cung cấp sức người sức của cho Quân đội.
Hình ảnh anh bộ đội về làng được nhân dân chào đón, ở dân thương, đi dân nhớ, cùng với hình ảnh nhân dân dốc sức, dốc lòng, dốc của cho tiền tuyến với tinh thần “Xe chưa qua là nhà không tiếc”, từ hạt gạo nghĩa tình chắt chiu gửi ra tiền tuyến cho bộ đội; từng chiếc áo ấm, tấm chăn bông, nồi khoai lang luộc nghĩa tình... chính là thể hiện tình đoàn kết quân dân.
Nếu không có sự yêu qúy bộ đội, không có tinh thần toàn dân vì nghĩa lớn, không có mối quan hệ máu thịt với Quân đội, sao dân có thể làm được những điều cao đẹp ấy. Tình đoàn kết quân dân đã trở thành biểu tượng cao đẹp, là nét đẹp văn hoá trong lòng cán bộ chiến sĩ ta, và nó luôn được nuôi dưỡng, bồi đắp, vun trồng thường xuyên một cách bền bỉ vững chắc trên cơ sở quán triệt cho cán bộ chiến sĩ hiểu rõ họ từ nhân dân mà ra, là con em của các dân tộc trên đất nước Việt Nam, tập hợp lại dưới ngọn cờ vì nước, vì dân do Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh lãnh đạo. Vì vậy, Quân đội ta đã thể hiện được tinh thần trung với nước, hiếu với dân, vì nhân dân phục vụ, vì nhân dân quên mình.
Gắn bó với nhân dân là một nét đẹp của truyền thống Quân đội ta. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã căn dặn, trong bầu trời không có gì quý bằng nhân dân và không có sức mạnh nào bằng sức mạnh đoàn kết của nhân dân. Bác chỉ rõ lòng trung thành của người cán bộ, chiến sĩ quân đội thể hiện trước hết ở tinh thần “Quyết tử để cho Tổ quốc quyết sinh”, tinh thần xả thân quên mình vì độc lập, tự do của Tổ quốc, vì hạnh phúc của nhân dân.
Người nói: “Mình đánh giặc là vì dân. Nhưng mình không phải là “cứu tinh” của dân, mà mình có trách nhiệm phụng sự nhân dân”. Lực lượng vũ trang muốn có sức mạnh thì phải dựa vào dân, phải biết quý sức dân, quý yêu chiến sĩ như anh em ruột thịt vì nhân dân đã giao con em cho Quân đội, Quân đội ta phải hết lòng yêu thương và kính trọng nhân dân.
Dưới sự lãnh đạo của Đảng, Bác Hồ, được nhân dân luôn luôn thương yêu, đùm bọc, nuôi dưỡng, đội quân ấy ngày càng phát triển, trưởng thành, Việt Nam giải phóng quân đã cùng toàn dân vùng lên đấu tranh, giành thắng lợi trong cuộc Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945, lập nên Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, biến nhân dân ta từ thân phận nô lệ thành người làm chủ đất nước.
Trong những năm tháng chiến đấu đầy khó khăn, gian khổ, hy sinh, nhân dân ở tiền tuyến cũng như ở hậu phương đã biết vượt lên những khó khăn, thiếu thốn cả về vật chất và tinh thần để chắt chiu từng lon gạo, hạt muối, tấm áo, đồng tiền giúp đỡ bộ đội. Nhân dân còn là người chịu mất mát, hy sinh để che chở cho bộ đội trong những giờ phút một mất, một còn, giữa cái sống và cái chết trong vòng vây của kẻ thù. An Toàn Khu giữa núi rừng Việt Bắc với sự bao bọc, che chở của nhân dân đã giúp cho Trung ương Đảng, Bác Hồ, Chính phủ lãnh đạo cuộc kháng chiến chống Pháp giành những thắng lợi to lớn, quyết định.
Trong kháng chiến chống Mỹ, hàng triệu cán bộ, chiên sĩ đã không quản ngại khó khăn, gian khổ, hy sinh, đoàn kết, gắn bó với nhân dân với tinh thần “không có gì quý hơn độc lập, tự do” đấu tranh dành độc lập, thống nhất cho Tổ quốc, tự do, hạnh phúc cho nhân dân. Hình ảnh mẹ Tơm, mẹ Suốt, mẹ Thứ anh hùng và biết bao bà mẹ Việt Nam anh hùng khác chở che cho cán bộ, chiến sỹ cách mạng trong những năm gian khó, vượt qua bom rơi lửa đạn của kẻ thù đã đi vào thơ ca, nhạc họa, hóa thành bất tử trong lòng dân tộc Việt Nam.
Tiếp nối truyền thống vẻ vang, anh hùng
80 năm qua, QĐNDVN đã trưởng thành, lớn mạnh cùng với toàn dân ta lập nên bản hùng ca vĩ đại trong thế kỷ 20, chiến thắng hai đế quốc to là thực dân Pháp và đế quốc Mỹ. Ngày nay, phát huy truyền thống vẻ vang Quân đội anh hùng của một Dân tộc anh hùng, cán bộ, chiến sĩ ta đã và đang nêu cao phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ”, nêu cao ý chí tiến công cách mạng, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ của một đội quân chiến đấu và một đội quân công tác.
Trong điều kiện hòa bình xây dựng đất nước, nhân dân là người giúp đỡ bộ đội trong huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, hoàn thành nhiệm vụ chiến đấu bảo vệ Tổ quốc. Quân đội vừa là đội quân chiến đấu bảo vệ Tổ quốc, vừa là đội quân công tác và lao động sản xuất, giúp đỡ nhân dân xóa đói, giảm nghèo, xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở, chung sức xây dựng nông thôn mới, phòng, chống thiên tai, địch họa, cứu hộ, cứu nạn, khám chữa bệnh...
Lửa thử vàng, gian nan thử sức. Càng trong những hoàn cảnh khó khăn, ác liệt nhất, phẩm chất người chiến sĩ càng ngời sáng. Những ngày xảy ra lũ lụt lớn ở miền trung trong thời gian vừa qua, hàng nghìn cán bộ, chiến sĩ đã không quản hiểm nguy, dũng cảm, vượt sóng dữ cứu dân, kịp thời mang lương thực, thuốc men đến cho đồng bào vùng lũ.
Trên bất kỳ lĩnh vực nào, các cán bộ chiến sĩ Quân đội ta vẫn luôn phát huy phẩm chất tốt đẹp của “Bộ đội Cụ Hồ”, kiên trung, dũng cảm, cần cù sáng tạo, tinh thần vượt khó khắc phục khó khăn, sẵn sàng nhận và hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao. Dù ở trong thời chiến hay thời bình, hình ảnh người lính “Bộ đội Cụ Hồ” luôn tỏa sáng .
Qua thực tiễn chiến đấu, lao động, sản xuất rất nhiều cá nhân, tập thể đơn vị vượt khó vươn lên, tìm tòi sáng tạo, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, tô thắm thêm phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ”. Nét đẹp văn hoá đoàn kết quân dân còn biểu hiện ở chỗ, trên khắp các vùng miền Tổ quốc Việt Nam, ở đâu có dân là ở đó có bộ đội để bảo vệ dân.
Bộ đội và dân như “hình với bóng”, chỗ nào có đơn vị bộ đội đóng quân, ở đó thắm tình quân dân cá nước. Và một khi được nhân dân đùm bọc thì “khó khăn nào cũng vượt qua, kẻ thù nào cũng đánh thắng”. Đoàn kết gắn bó với dân là vấn đề thuộc về bản chất cao đẹp của cán bộ, chiến sĩ ta. Bản chất đó thể hiện ở chỗ, Quân đội ta hết lòng thương yêu nhân dân, bảo vệ dân, làm chủ lực nòng cốt cho toàn dân đánh giặc trong thời chiến, giúp nhân dân tăng gia sản xuất nâng cao đời sống vật chất trong thời bình, cứu giúp nhân dân trong gian hoạn nạn, nhường cơm sẻ áo khi nhân dân gặp bão lũ thiên tai...
Ngược lại, nhân dân cũng hết lòng chăm sóc Quân đội, sát cánh cùng bộ đội đánh giặc trong thời chiến; xây dựng kinh tế quốc phòng trong thời bình; giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, xây dựng nền Quốc phòng toàn dân.
Mỗi chặng đường hành quân, nơi trú quân đến từng bước trưởng thành của Quân đội đều không tách rời công sức nhân dân đóng góp. Nhân dân là “Tường đồng vách sắt”, Quân đội là lực lượng tin cậy của nhân dân. Quân đội ta luôn luôn khẳng định vai trò to lớn của nhân dân, sự cần thiết phải gắn bó máu thịt với nhân dân như thực tế cho thấy: “Dễ trăm lần không dân cũng chịu, khó vạn lần dân liệu cũng xong”.
Trong bài viết Quân đội nhân dân Việt Nam - Niềm tự hào dân tộc nhân kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập QĐNDVN Việt Nam và 35 năm Ngày hội Quốc phòng toàn dân, Tổng Bí thư Tô Lâm - Bí thư Quân ủy Trung ương đã khẳng định: "Hình ảnh cán bộ, chiến sĩ quân đội luôn có mặt ở những nơi xung yếu, khó khăn, nguy hiểm, xả thân để bảo vệ tính mạng, tài sản của nhân dân và làm công tác dân vận đã tô thắm thêm phẩm chất, truyền thống "Bộ đội Cụ Hồ", thắt chặt mối quan hệ đoàn kết, gắn bó máu thịt quân - dân, xây dựng "thế trận lòng dân" vững chắc, tăng cường niềm tin của nhân dân vào Đảng, Nhà nước và chế độ XHCN; hình ảnh những "anh bộ đội" Việt Nam trong đội quân gìn giữ hòa bình quốc tế ở nhiều miền đất còn khói lửa chiến tranh trên thế giới đã cho thấy tầm và lực mới của Quân đội nhân dân Việt Nam".
Người đứng đầu Đảng cũng khẳng định một trong những nguyên nhân quan trọng để QĐNDVN đạt được những thành tựu to lớn trong sự nghiệp giải phóng dân tộc, bảo vệ và xây dựng Tổ quốc XHCN, thực hiện nghĩa vụ quốc tế trong suốt 80 năm qua là do QĐNDVN thực sự là quân đội của dân, do dân và vì dân; dựa vào sức mạnh của nhân dân, gắn bó máu thịt với nhân dân, luôn khát vọng cháy bỏng về cuộc sống ấm no, hạnh phúc cho nhân dân; ngoài lợi ích của Tổ quốc và lợi ích của nhân dân, quân đội ta không có lợi ích nào khác.
Có thể nói, trong suốt 80 năm qua, gắn bó máu thịt với nhân dân trở thành bản chất, truyền thống của Quân đội ta; là phẩm chất cao quý thấm đượm trong từng hoạt động của Quân đội, trong từng hành động, suy nghĩ của mỗi cán bộ, chiên sĩ; phẩm chất đó đã tỏa sáng, gần gũi, thân thương và sống động trong lòng nhân dân ta; là tài sản vô giá mà các thế hệ cha anh để lại cho Quân đội ta nói chung và mỗi cán bộ, chiến sĩ nói riêng; là hành trang, sức mạnh tinh thần to lớn để mỗi cán bộ, chiến sĩ tiếp tục phấn đấu vươn lên xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.