Kiểm soát bóng không còn là ưu tiên số 1 của Barca
Trong 6 mùa giải trở lại đây, Barca luôn là 1 trong những ứng cử viên sáng giá nhất cho chức vô địch Champions League. Không nói, ai cũng biết thứ vũ khí đáng sợ nhất làm nên thành công cho Blaugrana là chiến thuật tiki-taka, lối chơi lấy kiểm soát bóng để phong tỏa hàng thủ đối phương.
Lối chơi của Barca đã thay đổi nhiều từ Pep tới Martino
Bởi vậy, chẳng có gì bất ngờ khi những thống kê liên tiếp chỉ ra sự thắng thế của Barca trên sân cỏ. Có những trận đấu, họ bóp nghẹt đối phương ở quyền chiếm lĩnh sân cỏ (từ 70-80%). Nhưng thực tế, lối chơi này chỉ thực sự thịnh hành dưới triều đại Pep Guardiola. Còn ở 2 triều đại sau đó, dưới thời Tito Vilanova và Tata Martino, Barca đã biến hình theo đúng quỹ đạo phát triển.
Tính trung bình, dưới triều đại Pep Guardiola, Barca kiểm soát bóng tới 69,84%. Nhưng ở mùa giải trước, tỉ lệ ấy giảm xuống 66,36% khi Tito Vilanova lên nắm quyền. Còn ở thời điểm hiện tại, khi Tata Martino lĩnh ấn, tỉ lệ kiểm soát bóng trung bình của Blaugrana chỉ còn lại 64,89%.
Nên nhớ, trong 13 trận đã đấu ở La Liga, tỉ lệ kiểm soát bóng cao nhất của Barca chỉ là 73% (ở trận gặp Real Valladolid và Malaga). Còn lại, đội bóng xứ Catalan tỏ ra nhún nhường ở nhiều trận đấu (50% ở trận gặp Real Madrid, 56% ở trận gặp Betis). Đáng kể hơn, ở trận đấu với Rayo Vallecano, tỉ lệ kiểm soát bóng của Barca ở dưới mức trung bình (49%).
Ở đấu trường Champions League, Barca cũng không còn “ăn tươi nuốt sống” đối thủ ở khả năng cầm bóng. Trong chuyến làm khách tại San Siro, Barca cầm bóng 64% nhưng khi về sân nhà tiếp Milan, tỉ lệ ấy giảm xuống còn 59%. Còn ở trận gặp đối thủ yếu hơn là Celtic, thầy trò Martino chỉ nhỉnh hơn đối phương đôi chút (56%).
Sự thay đổi trên của Barca là điều dễ hiểu bởi ở mùa giải năm nay, họ vắng “hạt nhân” Lionel Messi ở khá nhiều trận đấu vì chấn thương. Bên cạnh đó, HLV Tata Martino cũng chứng minh, Xavi và Iniesta không còn là nhân tố không thể thay thế ở Camp Nou. Khi 3 “con ốc” làm nên cỗ máy tiki-taka không được đảm bảo, việc Barca thay đổi là điều đã được dự báo, nhất là khi Martino có thêm “viện binh” mang tên Neymar.
Tiki-taka “chết”, Barca càng sống khỏe
Trong cuộc khảo sát được tờ Sport thực hiện cách đây hơn 1 tháng, có tới 71% CĐV xứ Catalan phản đối việc Tata Martino thay đổi lối chơi của Barca, đặc biệt là ở khả năng cầm bóng trong các trận đấu. Nhưng thực tế, đây lại là sự thay đổi mang tính cách mạng của nhà cầm quân người Argentina.
Tiki-taka đã giúp Barca và ĐT Tây Ban Nha “làm mưa làm gió” trên đấu trường châu Âu trong suốt 6 năm qua. Nhưng ở 2 năm trở lại đây, lối chơi này đã nhiều lần bị bắt bài, nhất là khi họ phải đụng độ các đối thủ sẵn sàng đổ bê tông làm đường sống. Đơn cử như ở bán kết Champions League 2011-12, Barca để thua Chelsea sau 2 trận đấu mà đội bóng Anh tỏ ra quá lợi hại với lối chơi phòng ngự - phản công. Ở mùa giải trước, Mourinho cũng sử dụng chiến lối chơi này để đánh bại Barca ở 2/4 lần chạm trán (2 trận còn lại kết thúc với tỉ số hòa). Hay mới nhất, Tây Ban Nha cũng để thua tan tác 0-3 trước Brazil ở chung kết Fed Cup 2013.
Để sống khỏe, phải thay đổi. Đó là quy luật đã được Martino vận hành rất trơn tru ở Camp Nou. Dù không kiểm soát bóng quá nhiều như trước nhưng Barca lại tỏ ra lợi hại hơn, hiệu quả hơn. Minh chứng là Barca mới chỉ để hòa duy nhất 1 trận ở La Liga mùa này. Họ ghi được tới 38 bàn thắng và chỉ để lọt lưới 8 bàn. Cùng thời điểm này ở La Liga 2011-12, Pep chỉ mang về 28 điểm. Hay ở mùa giải trước, Barca của Tito đã để lọt lưới tới 15 bàn.
Ở mùa giải này, trong 6 trận đấu mà Barca kiểm soát bóng vượt trội, họ chỉ có 2 chiến thắng (còn lại hòa 4 trận). Nhưng ở 4 trận kiểm soát bóng ít hơn (từ 49% tới 60%), thầy trò Tata Martino lại toàn thắng, trong đó có cả chiến thắng 2-1 trước kình địch Real Madrid.
Thống kê trên đã chỉ là sự hiệu quả mà Tata Martino nhắm tới. Ở đó, có thể tiki-taka của Pep ngày nào đã “chết”… để nhường chỗ cho một Barca mới, ngay cả khi họ không có Iniesta, Xavi hay thậm chí là Lionel Messi.
Nam Hải