Nhắc đến Như Quỳnh, khán giả luôn hình dung ra một người phụ nữ Hà Thành đằm thắm, dịu dàng. NSND Như Quỳnh được ví như viên ngọc không tì vết của điện ảnh Việt. Chồng bà là nhiếp ảnh gia Nguyễn Hữu Bảo. Không ồn ào, không phô trương, cũng chẳng mấy khi ngợi ca nhau trên truyền thông, thế nhưng hạnh phúc của cặp trai tài gái sắc ấy vẫn khiến nhiều người ngưỡng mộ.
NSND Như Quỳnh góp mặt trong bộ phim Bài ca ra trận, bà nhanh chóng ghi dấu ấn với khán giả miền Bắc từ những năm 1970. Năm 1975, nữ nghệ sĩ đoạt giải Diễn viên xuất sắc nhất Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 3, với vai cô Nết trong phim Đến hẹn lại lên.
Bên cạnh đó, bà còn tham gia nhiều bộ phim nổi tiếng như Đêm miền yên tĩnh, Số đỏ, Gánh hàng hoa, Bến không chồng, Những cô gái chân dài, Chuyện của Pao, Áo lụa Hà Đông, Lời nguyền huyết ngải...
Năm 1998, Như Quỳnh được phong danh hiệu Nghệ sĩ Ưu tú và đến năm 2007 là danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân.
Năm 2020, NSND Như Quỳnh trở lại màn ảnh với bộ phim Đừng bắt em phải quên. Năm 2021, bà vào vai bà Dần trong phim Hương vị tình thân. Đây là vai diễn bà mẹ chồng bị bệnh Alzheimer, có tính cách ghê gớm, khắc nghiệt của đạo diễn Danh Dũng. Nhân vật bà Dần của NSND Như Quỳnh là người phụ nữ đáo để, sắc sảo. Bà luôn muốn thể hiện vị thế số một trong gia đình nên xung khắc với con dâu. Cuộc đời nhiều đau khổ, từng bị mất con, bị chồng phụ bạc nên cuối đời bà xung khắc và hành hạ con dâu không thương tiếc. Với vai diễn này, bà được đánh giá cao với việc "diễn như không diễn", tạo nhiều cảm xúc với khán giả.
Chia sẻ với Người Đưa Tin, NSND Như Quỳnh cho hay: "Khi đọc kịch bản phim, tôi thấy rất ấn tượng với vai diễn. Đòi hỏi phải diễn sao cho khán giả thấy hợp lý, lúc thì ghét bà Dần, lúc phải yêu quý bà ấy. Vai diễn của tôi gửi đến thông điệp, mong muốn để giới trẻ hiểu: người già ở Việt Nam đang thiếu gì, cần gì và họ mong muốn được thông cảm ra sao, được an ủi, vỗ về như thế nào.
Vì sao bà Dần lại có tính cách như vậy? Do cuộc đời đã "quăng quật" bà ấy: Biến cố gia đình khiến con gái bị chết và người chồng bỏ đi với người phụ nữ khác nên bà Dần đã phải sống một cuộc đời dữ dội, đau đớn, mất mát nhiều thứ. Những ký ức ấy ám ảnh rất lâu, đến lúc già, con cháu đề huề, bà vẫn lẫn lộn cuộc sống hiện tại và quá khứ. Điều ấy tạo nên xung khắc giữa bà và cháu, mẹ chồng và con dâu…
Để vào vai nhân vật này, tôi cũng đã nghiên cứu tính cách nhân vật rất nhiều. Diễn viên phải có sự thấu hiểu về cuộc đời, có độ chín về cuộc sống và có cảm nhận sâu sắc về nhân vật. Bà Dần không phải là nhân vật có những pha hành động gay cấn, mạo hiểm, mà vai diễn này thể hiện chiều sâu tâm lý của người già. Cuộc sống xung quanh chúng ta có rất nhiều người già bị lẫn lộn giữa cuộc sống hiện tại và ký ức giữ ở trong lòng. Đóng làm sao cho khán giả đồng cảm với nhân vật là một cái khó".
NSND Như Quỳnh nói về việc đóng phim ở tuổi 68: "Ở tuổi này, thì cũng không còn sung sức như tuổi trẻ nhưng vẫn có sự nhiệt huyết, mong muốn hoàn thành vai diễn. Đi làm phim với các diễn viên trẻ rất vui, các cháu, các em luôn tạo không khi vui tươi để thường xuyên cười. Để có vốn sống khi đóng phim, tôi đã phải tự làm giàu cảm xúc của mình như: xem phim, tìm hiểu văn học. Cuộc sống có nhiều màu sắc, mình đi đây đi đó và đưa vào con người của mình để hiểu thôi. Rất may là phản hồi của khán giả là tốt, họ thích nhân vật tôi đóng, thích phim".
"Bà Dần" cho biết thêm, bà có nhiều thời gian, cảm xúc đi đóng phim vì được ông xã hết lòng ủng hộ. "Ông xã là nhiếp ảnh gia, cũng làm nghệ thuật nên tâm lý, chiều vợ. Về muộn, về sớm anh ấy cũng hỏi han như đã ăn cơm chưa, đi làm có mệt không rồi ăn uống ở đoàn có hợp khẩu vị không. Anh ấy chăm sóc như vậy nên tôi cũng yên tâm hơn. Cho đến bây giờ, chúng tôi vẫn cùng chung sở thích. Tôi và ông xa thường rủ nhau ra rạp xem phim khi có thời gian rảnh.
Với vai diễn bà Dần, tôi cũng hay kể về vai diễn cho chồng nghe. Đó là vai diễn khó, diễn biến tâm lý nhân vật phức tạp, nhớ nhớ, quên quên, song đây là một vai rất đáng để hóa thân. Vì thế, gạt qua những lo lắng về việc liệu có đủ sức khỏe để theo dự án phim dài tới hơn 100 tập, tôi quyết định nhận vai".
Nói về NSND Như Quỳnh, đạo diễn Danh Dũng cho hay: "Khi chọn chị Như Quỳnh vào vai bà Dần, ê kíp phim hoàn toàn tin tưởng vào chị ấy. Ở những phân đoạn cảm xúc khó, chị Như Quỳnh cố gắng để diễn tốt nhất. Phim tâm lý nên việc thể hiện cảm xúc nhiều, chị ấy luôn cố gắng để hoàn thành vai diễn của mình".