Đề nghị xem xét lại thiệt hại của vụ án
Ngày 21/7, TAND Tp.Hà Nội tiếp tục đưa ra xét xử phiên phúc thẩm bà Nguyễn Thị Thỏa - cựu Hiệu trưởng Trường mầm non xã Phượng Dực (xã Phượng Dực, huyện Phú Xuyên cũ) Tp.Hà Nội về tội "Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ". Trước đó, phiên tòa đã nhiều phải hoãn để triệu tập thêm những cá nhân, tổ chức có liên quan.
Trong vụ án này, bà Thỏa bị cáo buộc cùng với Đinh Thị Huế - Kế toán từ năm 2009 đến tháng 3/2022; Dương Thị Nhung - Kế toán từ tháng 4/2022 - tháng 12/2022; Vũ Thị Chi - Chủ tịch công đoàn nhà trường từ tháng 10/2018 gây thiệt hại cho ngân sách Nhà nước hơn 937 triệu đồng thông qua việc cho 23 giáo viên xin nghỉ nhưng vẫn được hưởng lương và bảo hiểm. Thời gian sai phạm rải rác từ tháng 9/2017 - tháng 5/2023.
Bà Nguyễn Thị Thỏa.
Trong đó, tiền lương là nhà trường lại thu từ giáo viên nghỉ là hơn 721 triệu đồng, còn lại hơn 215 triệu đồng là tiền đóng bảo hiểm cho họ. Số tiền thu lại của các giáo viên được chuyển lại cho Kế toán, Chủ tịch Công đoàn của nhà trường quản lý, chi tiêu vào các công việc như: Tổ chức cho giáo viên, nhân viên đi tham quan, nghỉ mát, đi thực tế học hỏi kinh nghiệm, may đồng phục,... không ai hưởng lợi riêng số tiền trên.
Trong quá trình điều tra, truy tố, các bị cáo và những người liên quan đã nộp khắc phục hơn 942 triệu đồng (riêng bà Thỏa khắc phục hơn 604 triệu đồng). TAND huyện Phú Xuyên (cũ) đã xét xử sơ thẩm và tuyên bà Thảo 3 năm tù, nhưng cho hưởng án treo, các bị cáo còn lại đều được tuyên án treo.
Sau khi nhận bản án, chỉ bà Thỏa kháng cáo với đề nghị cấp phúc thẩm xem xét trách nhiệm liên đới của Ban giám hiệu, Công đoàn nhà trường, Hội đồng sư phạm nhà trường.
Tại các phiên tòa trước đó, bà Thỏa cho rằng các quyết định cho giáo viên nghỉ và thu chi từ số tiền trên đều thông qua các cuộc họp Chi bộ, Ban giám hiệu, Hội đồng sư phạm và không thông qua tập thể, một mình bà không thể tự quyết được.
Với cương vị Hiệu trưởng, bà Thỏa phải chịu trách nhiệm lớn nhất, nhưng bản chất sai phạm là của tập thể. Từ đó, đề nghị cấp phúc thẩm xem xét giảm nhẹ trách nhiệm hình sự và dân sự cho bản thân.
Tại các phiên tòa trước, đại diện VKSND Tp.Hà Nội đề nghị triệu tập các cá nhân, tập thể nêu trên để đối chất, đồng thời triệu tập đại diện Bảo hiểm xã hội huyện Phú Xuyên (cũ) để làm rõ số tiền đóng bảo hiểm hơn 215 triệu đồng do số liệu nhà trường và bảo hiểm cung cấp trước đó có sự chênh lệch, trong khi cấp sơ thẩm không triệu tập.
Tại phiên tòa ngày 21/7, đại diện phía Bảo hiểm xã hội (BHXX) và nhà trường đã đưa ra số liệu về việc đã nộp và thu đủ sổ tiền 215 triệu đồng, số tiền này vẫn được giữ tại cơ quan BHXX. Nguyên nhân chênh lệch do nhầm lẫn đánh máy. Phía BHXH cho biết, theo quy định số tiền này sẽ được khấu trừ vào lần đóng bảo hiểm tiếp theo của Trường mầm non Phượng Dực vì đơn vị này vẫn đang hoạt động.
Tại phiên toàn này, đại diện VKS tiếp tục giữ quan điểm hủy bản án sơ thẩm để điều tra lại. Một trong những lý do là, qua lời khai của các bị cáo và người liên quan còn cho thấy "nổi lên" vai trò liên đới của một số cá nhân trong Ban giám hiệu, Công đoàn… Do đó, cần thiết xem xét toàn diện trách nhiệm liên đới của các tập thể, cá nhân đó trong vụ án.
Bên cạnh đó, các vấn đề liên quan đến giải quyết số tiền bảo hiểm hay phản ánh của gia đình liên quan đến việc khắc phục thừa 70 triệu đồng và đề nghị nhận lại cũng chưa thể làm sáng tỏ. "Có nhiều điều vấn đề của vụ án chưa được thoả đáng, chính những người dự phiên toà cũng không cảm nguyện mãn nguyện với phán quyết của sơ thẩm", đại diện VKS nói.
Tại toà, luật sư Nguyễn Văn Chiến (bào chữa cho bà Thỏa) đề nghị HĐXX xem xét chấp nhận đề nghị của đại diện VKS hoặc chấp nhận kháng cáo của thân chủ. Theo luật sư, qua các phiên phúc thẩm cho thấy việc dẫn đến vụ án có trách nhiệm của tập thể. Bằng chứng là có tới 14 biên bản, nghị quyết của nhà trường thể hiện nội dung trên.
Luật sư Nguyễn Văn Chiến.
Ông cũng đề nghị truy thu lại số tiền những cá nhân được hưởng lợi từ tiền may đồng phục, tiền tham quan, nghỉ mát… mà các giáo viên trong toàn trường đã được hưởng. Việc truy thu là có cơ sở vì đây là số tiền hưởng lợi từ nguồn không hợp pháp và những người được thụ hưởng đều có trong danh sách của nhà trường.
Đặc biệt, từ thông tin của BHXH cho thấy, số tiền 215 triệu tiền bảo hiểm vẫn được lưu giữ tại cơ quan bảo hiểm nên không thể coi đây là thiệt hại của vụ án. Do đó, ông Chiến đề nghị phải tính toán lại thiệt hại của vụ án vì điều này ảnh hưởng đến trách nhiệm dân sự, hình sự của các bị cáo…
Tuyên y án sơ thẩm
Nói lời sau cùng tại phiên toà, bà Thỏa đề nghị HĐXX xem xét toàn diện bối cảnh, hành vi, động cơ, mục đích của bản thân trong vụ án. Theo đó, bị cáo khẳng định sai phạm của bản thân không nhằm mục đích tư lợi riêng, số tiền đều chi cho hoạt động chung của nhà trường.
Bên cạnh đó, trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử, luôn ăn năn hối cải, khắc phục hậu quả. Trong quá trình công tác trước đó, bản thân bị cáo có nhiều thành tích và đóng góp cho giáo dục địa phương…
"Bị cáo nhận trách nhiệm của người đứng đầu, tuy nhiên đây là quá trình thiếu sót của tập thể, nhiều biết biết, cùng thực hiện", bà Thỏa nói và mong được giảm nhẹ hình phạt cho bản thân và các bị cáo liên quan.
Sau thời gian nghị án để xem xét đánh giá các tình tiết, ý kiến, HĐX quyết định tuyên giữ y án sơ thẩm với các bị cáo.
HĐXX cho biết thêm, đối với các giáo viên trong trường được hưởng lợi từ số tiền thu sai thì số tiền đã được chuyển hóa thành các giao dịch dân sự, không còn là vật chứng vụ án, họ thuộc trường hợp không biết và không buộc phải biết về nguồn gốc số tiền, nên không buộc thu hồi.
Tuy nhiên, nếu bị cáo cho rằng những giáo viên, nhân viên nhà trường vẫn phải có trách nhiệm dân sự thì bị cáo có quyền dân sự của riêng mình để yêu cầu những giáo viên đó hoàn trả lại cho bị cáo.
Với một số cán bộ, giáo viên có biết việc một số giáo viên được bà Thỏa cho nghỉ trái quy định, nhưng không có quyền hạn, không tham gia vào việc thu chi trái quy định nên không xem xét xử lý. Về số tiền đóng BHXH hơn 215 triệu đồng, HĐXX xét cần sung vào ngân sách Nhà nước vì đây là số tiền sai phạm, trong khi các bị cáo đã tự nguyên khắc phục toàn bộ hậu quả vụ án.
