Đây là một trong những bệnh lý thường gặp ở nam giới tuổi trung niên. Nếu như không được chủ động trong việc phát hiện sớm và tiến hành điều trị hoàn toàn có thể gây nên những biến chứng nghiêm trọng đối với sức khỏe. Chính vì thế việc tìm hiểu và phát hiện sớm những triệu chứng của u phì đại tuyến tiền liệt là hết sức cần thiết để bảo vệ sức khỏe và hạnh phúc của mình.
U phì đại tuyến tiền liệt là gì?
U xơ tuyến tiền liệt, phì đại tuyến tiền liệt là những tên gọi của tình trạng phì đại lành tính tuyến tiền liệt. Bệnh phát sinh thông thường là do sự tăng sản của tế bào thành phần cấu trúc tuyến tiền liệt, từ đó gây ra các rối loạn về tiểu tiện.
Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới thì có trên 50% nam giới từ 60 - 70 tuổi bị u xơ tiền liệt tuyến, có đến 88% nam giới trên 80 tuổi mắc phải căn bệnh này. Đồng thời các số liệu thống kê cũng cho thấy rằng tỷ lệ mắc bệnh cùng với mức độ trầm trọng của bệnh thường tăng theo độ tuổi.
Nguyên nhân gây bệnh u phì đại tuyến tiền liệt
Đã có rất nhiều nghiên cứu và thống kê đưa ra kết quả về căn bệnh phì đại tuyến tiền liệt tăng theo số tuổi. Càng về già, khi cơ thể lão hóa, chức năng sinh dục của người đàn ông sẽ càng trở nên yếu dần, gây nên tình trạng mất cân bằng về hormone sinh dục. Lúc này, tuyến tiền liệt sẽ phải chuyển hóa số lượng testosterone nhiều hơn và gây ra hiện tượng tăng sinh tuyến tiền liệt hay còn gọi là phì đại tuyến tiền liệt.
Bên cạnh đó, một nguyên nhân khác được xác định là do sự tích tụ của estrogen trong cơ thể bị lão hóa và sự thiếu hụt các acid béo, kẽm và acid amin cũng dẫn đến vấn đề này.
Những triệu chứng của bệnh u phì đại tuyến tiền liệt
Căn bệnh u phì đại tuyến tiền liệt thường có quá trình phát triển từ từ và hầu như không gây nên bất cứ sự nguy hiểm nào trong khoảng thời gian dài. Thế nhưng chúng ta hoàn toàn có thể thấy rõ những ảnh hưởng của bệnh đối với sinh hoạt hàng ngày của nam giới.
Vì tuyến tiền liệt có vị trí bao quanh đầu niệu đạo nên trong trường hợp mắc bệnh chắc chắn nam giới sẽ bị ảnh hưởng đến quá trình bài tiết, cụ thể là tình trạng phì đại gây cản trở nước tiểu chảy từ bàng quang ra niệu đạo, chính vì thế mà tình trạng này sẽ gây nên triệu chứng rối loạn tiểu tiện. Nếu tình trạng này kéo dài có thể gây bí tiểu mạn tính và dẫn đến các biến chứng như là:
- Hội chứng tắc nghẽn đường tiểu: người bệnh đi tiểu không hết, còn nước tiểu ứ đọng trong bàng quang nên phải gắng sức rặn, tiểu ngắt quãng, tia nước tiểu yếu, thậm chí không thành tia, tiểu nhỏ giọt, tiểu bị tắc, đi tiểu lâu và thậm chí là bí tiểu hoàn toàn.
- Hội chứng kích thích: bệnh nhân luôn có cảm giác mót tiểu, tiểu không hết, dễ bị tiểu són, có nhu cầu tiểu nhiều cả ngày và đêm,...
Bên cạnh đó, tình trạng u phì đại tuyến tiền liệt còn có thể khiến nam giới phải đối mặt với những biến chứng khác cụ thể là:
- Tổn thương bàng quang: bàng quang không rỗng trong thời gian dài sẽ khiến cho các bức cơ thành của bàng quang trải dài và làm suy yếu và không thể hoạt động như bình thường. Thông thường, các triệu chứng của tổn thương bàng quang cải thiện sau khi phẫu thuật tuyến tiền liệt hoặc điều trị khác, nhưng không phải luôn luôn.
- Viêm đường tiết niệu: Bệnh phì đại tuyến tiền liệt có các triệu chứng phát triển nặng hơn theo thời gian và kèm theo đó là gây ra một số vấn đề nghiêm trọng như nhiễm trùng đường tiểu. Nếu không can thiệp tình trạng này sẽ diễn ra hết sức thường xuyên
- Sỏi bàng quang: Bàng quang là nơi có thể bị nhiễm trùng, kích thích, máu trong nước tiểu, tắc nghẽn dòng chảy… gây ra sỏi bàng quang. Những hiện tượng trên là do sự bất lực hoàn toàn trống rỗng của bàng quang. Sỏi bàng quang có thể khiến nam giới phải thường xuyên đối mặt với tình trạng viêm nhiễm diễn ra ở bàng quang.
- Suy thận: Thận bị tổn thương là do áp lực cao trong bàng quan, do bí tiểu, trực tiếp áp suất cao gây hại cho thận hay nhiễm trùng bàng quang cho phép tiếp cận thận. Tuyến tiền liệt gây tắc nghẽn cho thận sẽ gây ra tình trạng gọi là hydronephrosis – kết quả là sưng của các cấu trúc thu nước tiểu trong một hoặc cả hai quả thận.
Chính vì vậy khi có các triệu chứng rối loạn tiểu tiện hoặc bí tiểu cấp, người bệnh cần đến các cơ sở y tế chuyên khoa để được các bác sĩ tiến hành thăm khám và phát hiện tình trạng bệnh lý từ đó chủ động trong việc điều trị kịp thời.
Các bước tiến hành khi thực hiện khám u phì đại tuyến tiền liệt
Để có thể chẩn đoán xác định phì đại tiền liệt tuyến cần dựa vào các yếu tố sau đây:
Hỏi bệnh: Bác sĩ sẽ khai thác các triệu chứng lâm sàng về tình trạng rối loạn tiểu tiện của bệnh nhân thông qua việc hỏi bệnh.
Thăm khám: Sau khi hỏi bệnh, các bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám trực tràng để đánh giá tình trạng tiền liệt tuyến. Thông thường đối với những nam giới bị phì đại tuyến tiền liệt sẽ có những đặc điểm điển hình như sau:
- Kích thước to
- Ranh giới rõ
- Bề mặt nhẵn
- Mật độ chắc
- Khi ấn vào bệnh nhân thấy đau tức
- Khám phì đại tiền liệt tuyến
- Thăm khám trực tràng đánh giá tiền liệt tuyến
Cận lâm sàng: các xét nghiệm cận lâm sàng sẽ giúp bác sĩ chẩn đoán chính xác xem bệnh nhân có bị phì đại tiền liệt tuyến hay không và mức độ bệnh như thế nào.
Sau đó các bác sĩ sẽ tiến hành siêu âm. Siêu âm là một phương pháp cận lâm sàng dễ thực hiện và đem lại nhiều giá trị. Đây là phương pháp cận lâm sàng thường được dùng trong việc thăm khám và phát hiện u xơ tiền liệt tuyến. Siêu âm sẽ giúp các bác sĩ đánh giá thể tích tuyến tiền liệt, đây là quá trình hết sức quan trọng trong việc chẩn đoán và theo dõi u xơ tiền liệt tuyến. Phương pháp này có ưu điểm không gây sang chấn, quá trình thực hiện nhanh, chính xác và hiệu quả cao.
Vai trò của siêu âm tuyến tiền liệt:
- Giúp đánh giá thể tích tiền liệt tuyến, qua đó có định hướng trong việc lựa chọn phương pháp điều trị.
- Giúp đánh giá tình trạng nhu mô tuyến tiền liệt để chẩn đoán phân biệt với bệnh áp xe hoặc ung thư tiền liệt tuyến.
- Giúp đánh giá một số biến chứng do u xơ tiền liệt tuyến gây ra ở bàng quang và đường dẫn niệu như sỏi, giãn niệu quản, giãn đài bể thận,...
- Giúp đánh giá giai đoạn bệnh và kết quả phẫu thuật thông qua việc đo lượng nước tiểu tồn dư.
- Đồng thời giúp đánh giá các bệnh kết hợp khác của đường niệu như sỏi thận, u bàng quang,...
- Giúp xác định khối lượng, hình dạng và mật độ của tuyến tiền liệt. Theo quy ước 1cm3 thể tích = 1g trọng lượng tuyến.
Ngoài ra, siêu âm còn giúp xác định lượng nước tiểu tồn dư tính theo đơn vị thể tích là ml.
Bân cạnh đó, các bác sĩ còn áp dụng những phương pháp để tiến hành xác định tình trạng bệnh u phì đại tuyến tiền liệt chính là:
- Chụp X-quang hệ tiết niệu
- Các thăm dò niệu động học
- Định lượng PSA và PAP
- Chụp niệu đạo ngược dòng
- Xét nghiệm vi khuẩn
- ...
Tùy từng trường hợp bệnh nhân mà các bác sĩ sẽ có những chỉ định cụ thể trong quá trình
Ngoài các xét nghiệm trên, còn có một số xét nghiệm khác như là: sinh thiết, chụp cộng hưởng từ, scanner,... Tuy nhiên, không phải bệnh nhân nào cũng cần làm hết tất cả các xét nghiệm trên, mà việc lựa chọn phương pháp xét nghiệm phụ thuộc vào tình trạng bệnh của từng bệnh nhân và cơ sở vật chất của nơi khám chữa bệnh. Trong đó siêu âm tuyến tiền liệt có thể coi là quan trọng nhất, không thể thiếu để chẩn đoán bệnh u xơ tuyến tiền liệt.
Điều trị căn bệnh u phì đại tuyến tiền liệt bằng cách nào?
Việc điều trị căn bệnh u phì đại tuyến tiền liệt cần phải được thực hiện nhằm tránh những ảnh hưởng và biến chứng của bệnh đối với sức khỏe. Thông thường, phương pháp điều trị được áp dụng cụ thể như sau:
- Điều trị nội khoa: phương pháp này được áp dụng đối với những bệnh nhân bị tăng sinh tuyến tiền liệt có triệu chứng rối loạn tiểu tiện, ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày thì cần phải tiến hành điều trị nội khoa. Thuốc điều trị được sử dụng chủ yếu có tác dụng làm giãn cơ trơn thành mạch, tiền liệt tuyến và cổ bàng quang để làm giảm tình trạng tắc nghẽn niệu đạo, giúp bệnh nhân tiểu tiện bình thường. Ngoài ra, còn một số loại thuốc khác như các thuốc kháng androgen cũng được dùng phối hợp với nhóm thuốc trên để làm giảm triệu chứng của bệnh. Bên cạnh đó, người bệnh có thể kết hợp với một số loại thuốc thảo dược có tác dụng lợi tiểu, mát gan, giúp khắc phục hiệu quả tình trạng u phì đại tuyến tiền liệt
- Điều trị ngoại khoa: được áp dụng trong trường hợp khối u xơ có kích thước lớn, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt hàng ngày của nam giới. Các bác sĩ có thể tiến hành mổ bóc tách u xơ.
Cách phòng ngừa tăng sinh tiền liệt tuyến
Để phòng ngừa tình trạng u phì đại tuyến tiền liệt u xơ tuyến tiền liệt, nam giới nên làm theo hướng dẫn sau:
- Xây dựng một chế độ sống khoa học, hợp lý, nên kết hợp điều độ giữa làm việc, thư giãn và nghỉ ngơi và luyện tập thể dục thể thao điều độ
- Hạn chế tình trạng căng thẳng thần kinh
- Uống nhiều nước để làm sạch đường tiết niệu
- Nên ăn các loại thực phẩm như cà chua, cà rốt, bí đỏ…các loại thực phẩm giàu omega 3 như cá ngừ, cá hồi, sữa chua,...
- Hạn chế mỡ động vật, các loại thực phẩm chiên rán, thịt động vật có chứa nhiều đạm
- Những nam giới trên 50 tuổi không nên ăn quá 100gr thịt trong mỗi bữa ăn
Có thể khẳng định đây là một trong những bệnh lý nguy hiểm, chính vì thế khi thấy mình có triệu chứng của bệnh u phì đại tuyến tiền liệt nam giới cần hết sức chủ động trong việc thăm khám lâm sàng sớm tìm ra nguyên nhân, xác định chính xác tình trạng bệnh lý từ đó chủ động trong việc thăm khám và điều trị bệnh kịp thời.
Mọi băn khoăn về vấn đề này Hotline: 03.59.56.52.52 hoặc click chọn [Tư vấn trực tuyến] để được bác sĩ Nguyễn Phương Hồng giải đáp mọi thắc mắc và hỗ trợ đặt lịch hẹn khám ưu tiên.
Tham vấn y khoa: Tiến sĩ- bác sĩ Nguyễn Phương Hồng
Website: bsnguyenphuonghong.com
Hotline: 03.59.56.52.52
Trang
