Ukraine đe dọa tiêu diệt Hạm đội Nga
Thứ trưởng Quốc phòng Ukraine Vladimir Gavrilov tuyên bố sẽ đè bẹp hạm đội biển Đen của Nga và giành lại quyền kiểm soát Crimea bằng vũ khí của phương Tây. Theo đó, phát biểu nhân chuyến công du Anh ngày 19/7, ông Gavrilov cho biết, Hạm đội biển Đen của Nga - đóng tại thành phố cảng Sevastopol (bán đảo Crimea), là "mối đe dọa thường trực" đối với Ukraine, và Kiev phải giải quyết vấn đề này.
Ông Vladimir Gavrilov nói rằng, Kiev chờ đợi để nhận được vũ khí tầm xa hơn từ nước ngoài trước khi tiến hành một cuộc tấn công nhằm vào hạm đội này. “Chúng tôi sắp nhận được vũ khí chống hạm và sớm hay muộn chúng tôi sẽ nhắm mục tiêu vào hạm đội. Đó là điều không thể tránh khỏi vì chúng tôi phải đảm bảo an ninh cho người dân của mình”, Thứ trưởng Quốc phòng Ukraine giải thích.
Theo ông, Kiev cũng đang có kế hoạch giành lại Crimea - khu vực đã bỏ phiếu trưng cầu dân ý để sáp nhập vào Nga năm 2014. Theo quan chức này, Chính phủ Ukraine đang thảo luận với các quốc gia phương Tây về việc họ có thể sử dụng vũ khí do nước ngoài cung cấp để nhắm vào các lực lượng Nga trên bán đảo hay không.
Các quan chức Mỹ trước đó đảm bảo rằng Ukraine đã cam kết không sử dụng vũ khí do Mỹ sản xuất, trong đó hệ thống tên lửa phóng loạt М142 HIMARS và M270 MLRS, để tấn công lãnh thổ Nga. Tuy nhiên, Kiev cho biết, họ không coi Crimea là một phần của Nga. “Không sớm thì muộn, chúng tôi sẽ có đủ nguồn lực để nhắm vào Nga ở Biển Đen và Crimea. Crimea là lãnh thổ của Ukraine, đó là lý do tại sao bất kỳ mục tiêu nào ở đó đều hợp pháp đối với chúng tôi”, Thứ trưởng Quốc phòng Ukraine tuyên bố.
Dù vậy, ông Gavrilov cũng không loại trừ các biện pháp ngoại giao để giành lại Crimea. Ông nói rằng “Ukraine phải cân nhắc rất kỹ lưỡng về cách làm điều đó một cách đúng đắn”, đồng thời cảnh báo: “Nga sẽ phải rời Crimea nếu họ muốn tồn tại như một quốc gia”.
Phản ứng về điều này, người phát ngôn điện Kremlin Dmitry Peskov nói rằng, tuyên bố của ông Vladimir Gavrilov càng củng cố thêm "bằng chứng cho hoạt động quân sự đặc biệt của Nga tại Ukraine. Đây là động thái đúng đắn và hoàn toàn hợp lý".
Từ Tehran, Tổng thống Putin gửi thông điệp cho phương Tây
Phát biểu họp báo sau hội nghị thượng đỉnh với những người đồng cấp Iran và Thổ Nhĩ Kỳ ở Tehran ngày 19/7, Tổng thống Putin cho biết, Moscow sẽ tạo điều kiện thuận lợi để xuất khẩu ngũ cốc Ukraine, song điều đó cần xuất phát từ thực tế rằng mọi hạn chế liên quan đến vận chuyển hàng không để xuất khẩu ngũ cốc của Nga phải được dỡ bỏ.
Theo nhà lãnh đạo Nga, Mỹ đến nay đã dỡ bỏ hạn chế đối với nguồn cung phân bón của Nga cho các thị trường thế giới, và nếu thực sự muốn cải thiện tình hình tại các thị trường lương thực quốc tế, cần phải thực hiện điều tương tự với nguồn cung ngũ cốc xuất khẩu của Nga.
Giá ngũ cốc ở châu Phi đã tăng vọt thời gian qua do hạn chế xuất khẩu từ Ukraine, nêu bật tác động từ cuộc xung đột và biến đổi khí hậu cũng như gây ra lo ngại về tình trạng bất ổn xã hội. Theo Liên Hợp Quốc, châu Phi hiện trải qua một cuộc khủng hoảng "chưa từng có" do xung đột ở Ukraine.
Cũng tại cuộc họp báo, Tổng thống Putin cho biết, Tập đoàn dầu khí Gazprom sẽ thực thi đầy đủ mọi nghĩa vụ của mình trong hợp đồng cung cấp khí đốt cho châu Âu. Hiện, có nguồn tin cho biết Gazprom sẽ nối lại việc chuyển khí đốt cho châu Âu qua hệ thống đường ống Dòng chảy phương Bắc 1 vào ngày 21/7 theo lịch trình.
Về cuộc khủng hoảng ở Ukraine, Tổng thống Putin cho biết, Moscow không nhận thấy Ukraine muốn thực thi những điều khoản mà theo ông là một thỏa thuận hòa bình sơ bộ đã được hai bên nhất trí hồi tháng 3. Cũng theo nhà lãnh đạo Nga, Saudi Arabia và Các tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE) đang đề nghị làm trung gian hòa giải giữa Nga và Ukraine.
Theo Guardian, ông Putin khẳng định, trong chuyến thăm Tehran rằng, tiến bộ đạt được có thể cho phép Nga dỡ bỏ lệnh phong tỏa đối với lúa mì của Ukraine, một vấn đề đang đe dọa gây khan hiếm lương thực trên khắp châu Phi. “Tôi muốn cảm ơn nỗ lực hòa giải của ngài”, Tổng thống Nga nói với ông Recep Tayyip Erdoğan, người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ. "Với sự hòa giải đó, chúng tôi đang đạt được những bước tiến", ông Putin khẳng định. "Không phải tất cả vấn đề đã được giải quyết nhưng thực tế là có những bước chuyển biến tốt", nhà lãnh đạo Nga nhấn mạnh.
Ukraine tuyên bố thời hạn kết thúc xung đột với Nga
Chánh văn phòng Tổng thống Ukraine hôm 19/7 tuyên bố, nước này phải thắng Nga trước mùa Đông để ngăn Moscow giành được lợi thế lâu dài. "Điều rất quan trọng với chúng ta là không phải kéo dài cuộc chiến tới mùa Đông. Sau mùa Đông, khi người Nga có nhiều thời gian để củng cố, tình hình sẽ khó khăn hơn nhiều. Việc quan trọng chúng ta cần làm là loại bỏ khả năng này", ông Andriy Yermak nói.
Cố vấn hàng đầu của Tổng thống Ukraine nhắc lại quan điểm của Kiev rằng, các đồng minh phương Tây nên cung cấp thêm vũ khí cho Ukraine, đồng thời cho biết thêm, ông đang trông đợi các cam kết viện trợ hàng tỷ USD của Mỹ dưới hình thức hỗ trợ vũ khí và kinh tế.
Chỉ riêng Mỹ đã cung cấp hỗ trợ quân sự và kinh tế cho Ukraine hơn 55 tỷ USD kể từ tháng 2, và mặc dù Đạo luật Cho vay - Cho thuê (Lend - Lease) vận chuyển vũ khí tới Ukraine của chính quyền Tổng thống Biden dự kiến sẽ bắt đầu vào tháng 8, nhưng ông Yermak đánh giá thời gian đang không đứng về phía Ukraine. "Nhiệm vụ chính của chương trình Cho Vay - Cho Thuê là chúng tôi nhận được mọi thứ mình cần kịp thời”, ông Yermak nhấn mạnh.
Giữa bối cảnh nội bộ Chính phủ Ukraine có nhiều xáo trộn và Nga giành được những thành quả trên chiến trường, Chánh Văn phòng Tổng thống Ukraine khẳng định, ngày càng nhiều vũ khí phương Tây được vận chuyển có thể đảo chiều cuộc chiến. "Hiện nay, mục tiêu chính của chúng tôi là chiến thắng. Để làm được điều này, chúng tôi cần quân đội của mình có mọi thứ họ cần. Họ sở hữu mọi thứ ngoại trừ việc có đủ trang thiết bị và vũ khí", ông Yermak nói.
Khi được hỏi liệu Ukraine có thể giành lại bờ biển Biển Đen trước mùa Đông hay không?, Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Alexey Reznikov nhận định, điều này là có thể. Trong khi đó, ông Yermak không trả lời trực tiếp mà chỉ nói rằng: "Mục tiêu của chúng tôi là giải phóng tất cả các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng của mình" và không đưa ra khung thời gian cụ thể. "Đó là một nhiệm vụ khó khăn khi kẻ thù của bạn có nhiều vũ khí và lực lượng hơn".
Theo ước tính của Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Alexey Reznikov, Kiev cần 50 hệ thống pháo phản lực HIMARS M142 từ Mỹ để ngăn chặn các cuộc tiến công của Nga và 100 hệ thống trên để thực hiện một cuộc phản công. Ông Reznikov đã đưa ra con số này trong một cuộc họp của Hội đồng Đại Tây Dương.
Tới nay, Washington đã cung cấp cho Kiev 8 hệ thống HIMARS và Nhà Trắng tiết lộ ngày 19/7 rằng, một gói hỗ trợ quân sự mới được thông báo trong tuần này sẽ bao gồm nhiều hệ thống vũ khí trên hơn. Cụ thể, phát ngôn viên Lầu Năm Góc - John Kirby cho biết, gói vũ khí này sẽ bao gồm các hệ thống tên lửa HIMARS và nhiều loại đạn pháo với tầm bắn khác nhau.
Ở chiều ngược lại, Phó Chủ tịch Hội đồng An ninh Nga Dmitry Medvedev, tuyên bố Moscow sẵn sàng làm bất kỳ điều gì cần thiết để giành ưu thế trên chiến trường Ukraine. "Nga sẽ đạt được tất cả mục tiêu. Sẽ có hòa bình nhưng theo điều kiện của chúng tôi", ông nói.
TÚ ANH (T/h)