2 cấp tòa có quan điểm giống nhau về một vụ án
Mới đây, Ủy ban Thẩm phán TAND Cấp cao tại thành phố Hồ Chí Minh đã mở phiên tòa xem xét kháng nghị của Viện KSND Cấp cao tại thành phố Hồ Chí Minh theo thủ tục giám đốc thẩm đối với vụ án Xúi giục hoặc giúp người khác tự sát.
Bị cáo Nam tại phiên tòa phúc thẩm hồi tháng 4/2022.
Theo nội dung vụ án, Nguyễn Mậu Hải Nam (25 tuổi, ngụ quận 7, thành phố Hồ Chí Minh) và Trình Lê Minh N. có quan hệ tình cảm với nhau.
Khoảng 7h30 ngày 30/12/2018, N. tới nhà Nam để nói chuyện sau đó xảy ra mâu thuẫn. Tiếp đó, cả hai thách thức nhau tự tử. Nam đi tới phía sau nhà bếp lấy chai nước tẩy Javel 1 lít bên trong còn hơn nửa chai mang lên để trước chỗ N. đang ngồi mở nắp chai.
Lúc này N. nói: “Anh có tin em uống không?”. Nam trả lời: “Nếu em dám uống thì anh cũng dám uống”.
Nghe bạn trai nói, N. cầm chai Javel lên uống, thấy vậy Nam cũng uống theo nhưng bị sặc nên ói ra. Thấy N. gục xuống góc giường, miệng trào ra nhiều dịch màu nâu nên Nam đỡ bạn gái dậy rồi lấy chai Javel định uống tiếp, nhưng đúng lúc này thì cha Nam về.
Phát hiện sự việc, cha của Nam kêu mọi người hỗ trợ đưa N. đi cấp cứu. Tuy nhiên, nạn nhân đã tử vong trước khi tới bệnh viện.
Xử sơ thẩm, TAND quận 7, thành phố Hồ Chí Minh tuyên phạt Nam 1 năm tù treo về tội Xúi giục hoặc giúp người khác tự sát.
Cho rằng cấp sơ thẩm tuyên mức án với Nam là quá nhẹ, không đúng tội danh, cha ruột chị N. kháng cáo theo hướng thay đổi tội danh với Nam sang tội Giết người, đồng thời làm rõ vai trò của cha ruột Nam liên quan trong vụ án này.
Ngày 1/4/2022, tòa phúc thẩm TAND thành phố Hồ Chí Minh xét xử tuyên giữ nguyên bản án sơ thẩm, tuyên phạt Nam 1 năm tù treo.
Về dân sự, cha bị hại yêu cầu bồi thường số tiền nuôi em N. từ nhỏ đến khi em mất (264 tháng) mỗi tháng 10 triệu, tổng cộng là 2,64 tỷ đồng và khoản tiền ông đi vay để tiêu xài và chịu lãi là 100 triệu tính từ khi con gái mất. Tuy nhiên, HĐXX đã tách yêu cầu này ra giải quyết bằng vụ án dân sự khác.
Nhận định của Ủy ban Thẩm quán TAND Cấp cao tại Tp.HCM
Đến tháng 5/2023, Viện trưởng VKSND Cấp cao tại thành phố Hồ Chí Minh đã có kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm, đề nghị TAND Cấp cao tại thành phố Hồ Chí Minh hủy bản án sơ thẩm và phúc thẩm vụ bị cáo Nguyễn Mậu Hải Nam giúp người khác tự sát để điều tra, xét xử lại.
Theo Viện KSND Cấp cao, các dấu vết thương tích trên vùng đầu, cổ, ngực, tay và chân của nạn nhân có liên quan đến nguyên nhân tử vong, nhưng cơ quan pháp y không xác định được là do nạn nhân hấp hối vật vã gây ra, do người khác cưỡng bức nạn nhân hay vết thương có từ trước.
Quan sát bản án hiện trường cho thấy, chất dịch màu nâu đỏ dưới nền gạch do N. nôn ra còn nguyên vẹn, cho thấy N. không vật vã, giãy giụa để tạo ra vết thương tại cẳng tay, chân.
Ngoài ra, trên cổ, môi, mặt nạn nhân N. có nhiều vết thương, bị dập rách nhưng cơ quan giám định chưa giải thích rõ, có phải được tạo ra khi bị hại bị ép uống chất tẩy hay không?. Căn cứ theo lời khai bạn học của N., trước đó N. không bị thương tích. Do đó, vết thương ở hai cẳng tay, chân được hình thành vào thời điểm N. tử vong.
Viện KSND Cấp cao cũng cho rằng, tòa sơ thẩm đã vi phạm tố tụng khi không thu thập hồ sơ bệnh án của Nam; không làm rõ các vết thương của N. có liên quan đến việc bị ép uống nước tẩy Javen hay không...
Bên cạnh đó, lời khai của bạn chị N., của chủ nhà trọ nơi N. ở, của người bán trái cây trước nhà Nam và em gái Nam, cho thấy N. hoàn toàn không có ý định tự tử, mà chỉ muốn chấm dứt tình cảm với Nam.
Từ đó, Viện KSND Cấp cao tại thành phố Hồ Chí Minh cho rằng, để giải quyết vụ án một cách khách quan, toàn diện, cần hủy bản án sơ thẩm và phúc thẩm vụ án, trả hồ sơ để điều tra, xét xử lại từ đầu.
Tiếp nhận hồ sơ vụ án và kháng nghị nói trên, Ủy ban Thẩm phán TAND Cấp cao tại thành phố Hồ Chí Minh nhận định, theo công văn giải thích pháp y của Trung tâm Pháp y, Sở Y tế thành phố Hồ Chí Minh, thì trung tâm pháp y không giải phẫu tử thi đối với trường hợp này, nên không xác định được các thương tích bên ngoài cơ thể của nạn nhân N. là có trước hay sau khi nạn nhân uống chất Javel.
Theo TAND Cấp cao, những vấn đề kháng nghị đặt ra, tòa cấp sơ thẩm đã nhiều lần trả hồ sơ để điều tra bổ sung, nhưng không điều tra thêm được gì. Do đó, tòa xác định không có căn cứ xác định bị cáo Nam có hành vi ép bị hại N. uống thuốc tẩy hoặc tác động khác khiến nạn nhân tử vong.
Như vậy, việc Nam mang chai thuốc tẩy đặt trước mặt nạn nhân là tạo điều kiện về vật chất để N. tự sát, nên đã phạm vào tội giúp người khác tự sát. Tòa sơ thẩm và phúc thẩm đã kết án Nam 1 năm tù cho hưởng án treo là có căn cứ, đúng pháp luật.
