Bác sĩ Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa Hệ thống tiêm chủng VNVC cho biết VNVC là đơn vị đầu tiên triển khai tiêm vắc xin sốt xuất huyết số lượng lớn tại Việt Nam. Vắc xin do hãng dược phẩm Takeda (Nhật Bản) sản xuất được nghiên cứu và phát triển trong gần 45 năm.
Đây cũng là vắc xin sốt xuất huyết đầu tiên trên thế giới được phê duyệt sử dụng rộng khắp tại hơn 40 quốc gia, trong đó có những quốc gia có gánh nặng dịch tễ tương đồng như Thái Lan, Brazil, Malaysia.
Vắc xin tiêm được tiêm cho trẻ em từ 4 tuổi và người lớn, phụ nữ cần hoàn thành lịch tiêm trước mang thai, hiệu quả phòng bệnh hơn 80% và ngăn ngừa nguy cơ nhập viện lên đến 90%.
PGS.TS Trần Đắc Phu (thứ ba từ phải sang), Nguyên Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) chứng kiến Lễ ra mắt và triển khai tiêm vắc xin sốt xuất huyết tại VNVC diễn ra chiều 20/9/2024.
Đặc biệt, vắc xin có hiệu quả phòng tái nhiễm cho người từng mắc sốt xuất huyết, hiện số người từng mắc sốt xuất huyết ít nhất một lần khá cao, với tình trạng lần mắc bệnh sau thường nặng hơn lần trước.
Bà Vũ Thị Thu Hà, Giám đốc Cung ứng Hệ thống tiêm chủng VNVC thông tin: "Là đối tác chiến lược toàn diện với Takeda, VNVC đã triển khai đặt hàng từ rất sớm và nỗ lực cùng nhà sản xuất để đưa về Việt Nam số lượng lớn vắc xin sốt xuất huyết, kịp thời bảo vệ cho trẻ em, người lớn, góp phần giảm gánh nặng bệnh tật lớn do sốt xuất huyết gây mỗi năm. Hiện nước ta có khoảng 200.000 ca mắc và hàng chục ca tử vong.
Thời điểm triển khai tiêm vắc xin sốt xuất huyết càng ý nghĩa hơn khi nhiều dịch bệnh, đặc biệt là sốt xuất huyết đang diễn biến phức tạp, gia tăng số ca mắc khi mưa bão, lũ lụt xảy ra liên tiếp".
Các chuyên gia đánh giá việc triển khai tiêm vắc xin sốt xuất huyết tại Việt Nam giúp ngành Y tế dự phòng và người dân có thêm vũ khí phòng bệnh và đối phó với dịch sốt xuất huyết hiệu quả bên cạnh biện pháp kiểm soát muỗi, lăng quăng và ngăn ngừa muỗi đốt còn gặp nhiều khó khăn.
Bên cạnh vắc xin, người dân cần duy trì các biện pháp phòng chống dịch khác bên cạnh tiêm vắc xin để kiểm soát dịch hiệu quả và bền vững.
Người dân đến VNVC tiêm vắc xin sốt xuất huyết khi vừa ra mắt.
PGS.TS Trần Đắc Phu, Nguyên Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) cho biết Việt Nam hiện đang lưu hành cả 4 tuýp virus Dengue gây bệnh sốt xuất huyết, trong đó tuýp virus lưu hành chủ yếu là DEN-1, DEN-2. Tuýp DEN-2 thường liên quan đến các trường hợp mắc sốt xuất huyết nghiêm trọng và gây dịch, cũng như là nguyên nhân lớn dẫn đến các ca tử vong liên quan đến sốt xuất huyết.
Theo ThS.BS Lê Hồng Nga, Phó Giám đốc Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật TP HCM (HCDC), những năm gần đây dịch tễ sốt xuất huyết đã thay đổi, không còn phát triển theo chu kỳ mà tăng đều hàng năm. Nguyên nhân là tình hình đô thị hóa và sự nóng dần lên của toàn cầu đã tạo điều kiện cho muỗi gây bệnh sinh sôi phát triển mạnh.
Xe lạnh đạt chuẩn GSP được ví như “Kho lạnh di động” của VNVC vận chuyển vắc xin đến các trung tâm tiêm chủng để phục vụ người dân.
Chia sẻ về gánh nặng bệnh tật, TS.BS Nguyễn Minh Tuấn, Trưởng Khoa Sốt xuất huyết, Bệnh viện Nhi đồng 1 (TP HCM) cho biết bệnh có thể gặp ở trẻ em và người lớn. Hiện bệnh chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, chủ yếu điều trị triệu chứng như lọc máu, thay huyết tương, chống sốc... Một ca mắc sốt xuất huyết nặng có thể tốn kém chi phí lên đến hàng trăm triệu đồng. Những năm gần đây, số ca mắc sốt xuất huyết nặng có dấu hiệu tăng lên có thể liên quan đến tuýp virus DEN-2 gây bệnh chiếm ưu thế.
Bác sĩ Chính cho biết thêm các đối tượng có nguy cơ trở nặng cao hơn là trẻ em, phụ nữ có thai, người mắc các bệnh mãn tính, béo phì… Nếu không được cấp cứu kịp thời, người bệnh có thể gặp các biến chứng nguy hiểm do sốt xuất huyết như tụt huyết áp, suy tim, suy thận, sốc mất máu, suy đa tạng, xuất huyết não, hôn mê…
Với phụ nữ mang thai, sốt xuất huyết có thể gây suy thai, sinh non, thai chết lưu. Người mẹ có nguy cơ bị chảy máu khó cầm, tiền sản giật, tổn thương chức năng gan, thận, chảy máu kéo dài khi chuyển dạ gây nguy hiểm tính mạng.
Nếu sống sót sau nhiễm sốt xuất huyết nặng có biến chứng, gần 70% bệnh nhân giảm khả năng lao động, hơn 50% người sống chung với triệu chứng bệnh như đau khớp, đau cơ, suy nhược, yếu tay chân, rụng tóc… đến 2 năm.
Ngay từ khi thành lập, VNVC đã đầu tư lớn xây dựng hệ thống hàng trăm kho lạnh, dây chuyền lạnh đạt chuẩn GSP theo tiêu chuẩn quốc tế tại khắp các địa phương, có thể bảo quản đồng thời hơn 400 triệu liều vắc xin ở điều kiện nhiệt độ 2-8 độ C.
Trong gần 8 năm qua, VNVC đã cùng các hãng vắc xin hàng đầu thế giới đưa về Việt Nam 13 loại vắc xin mới giúp người dân có thêm cơ hội tiêm nhiều loại vắc xin quan trọng phòng nhiều bệnh nguy hiểm.
Chỉ từ đầu năm 2024 đến nay, VNVC đã mang về 3 loại vắc xin mới phòng bệnh viêm màng não mô cầu B thế hệ mới, vắc xin phế cầu 23 và vắc xin sốt xuất huyết. Dự kiến trong thời gian sớm nhất, VNVC sẽ tiếp tục đưa về Việt Nam vắc xin phòng zona thần kinh cho người từ 18 tuổi.
Việc liên tiếp đưa về Việt Nam nhiều loại vắc xin mới và liên tục mở rộng hệ thống các trung tâm tiêm chủng đến các địa phương trên cả nước khẳng định quyết tâm của VNVC trong việc giúp trẻ em và người lớn tại Việt Nam có cơ hội được sử dụng đầy đủ các vắc xin phòng bệnh bảo vệ sức khỏe, cũng như được sớm tiếp cận với các vắc xin mới, chất lượng cao như người dân trên thế giới. Từ đó, giảm gánh nặng bệnh tật cho cộng đồng và áp lực khám chữa bệnh cho các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cho ngành y tế.
Thảo Phương
