Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) có một số ý kiến góp ý dự thảo Quyết định ban hành Quy định về quy trình theo dõi, quản lý việc thực hiện thủ tục xuất nhập khẩu, xuất nhập cảnh qua Cửa khẩu quốc tế đường bộ số II (Kim Thành) trên nền tảng cửa khẩu số (sau đây gọi tắt là Dự thảo).
VCCI hoan nghênh việc triển khai Cửa khẩu số tại Lào Cai, góp phần đảm bảo tính công khai, minh bạch trong giải quyết thủ tục hành chính (TTHC), nâng cao năng lực quản lý, giám sát của cơ quan nhà nước; tạo kênh thông tin kết nối đa chiều giữa cơ quan nhà nước và cộng đồng doanh nghiệp, đồng thời giúp doanh nghiệp Việt Nam xuất, nhập hàng hóa từ Trung Quốc thuận lợi hơn. Dự thảo đã mô hình hóa quy trình này trong Phụ lục, tạo sự thuận lợi hơn cho doanh nghiệp khi áp dụng.
Qua nghiên cứu tài liệu, về cơ bản VCCI nhất trí với các nội dung của Dự thảo, để hoàn thiện hơn quy định, VCCI có một số ý kiến.
Thứ nhất, phạm vi điều chỉnh.
Đề nghị quy định trực tiếp và làm gọn, quy trình này quy định về các hoạt động xuất nhập khẩu, xuất nhập cảnh qua Cửa khẩu quốc tế đường bộ số II (Kim Thành) trên nền tảng cửa khẩu số.
Hiện tại Điều 1 của Dự thảo chỉ đề cập đến trình tự, trách nhiệm của các lực lượng chức năng, cơ quan quản lý nhà nước chuyên ngành tại Cửa khẩu quốc tế đường bộ số II (Kim Thành) nhưng Điều 2 (Đối tượng áp dụng) bao gồm cả các cơ quan, tổ chức, cá nhân khác. Trong Dự thảo còn có các quy định cụ thể về trách nhiệm của doanh nghiệp, ví dụ như đăng ký tài khoản dành cho doanh nghiệp, nhập thông tin theo yêu cầu, khởi tạo quy trình trên nền tảng cửa khẩu số…
Do đó, đề nghị xem xét điều chỉnh Điều 1 để thống nhất với Điều 2 và các nội dung cụ thể khác trong Chương II. Đề nghị rà soát sửa lỗi chính tả, điểm a khoản 2 Điều này đang không có nội dung.
Thứ hai, đối tượng áp dụng.
Điều 2 quy định đối tượng áp dụng là các tổ chức, cá nhân có liên quan thực hiện hoạt động xuất nhập khẩu, xuất nhập cảnh (gọi tắt là doanh nghiệp xuất nhập khẩu), các lực lượng chức năng, cơ quan quản lý nhà nước chuyên ngành, các doanh nghiệp kinh doanh kho bãi tại khu Cửa khẩu quốc tế đường bộ số II (Kim Thành).
Như vậy liệu có được hiểu là tất cả các doanh nghiệp xuất nhập khầu bắt buộc phải thực hiện trên nền tảng Cửa khẩu số, các doanh nghiệp chưa làm thủ tục trên nền tảng này có được thực hiện hoạt động xuất, nhập khẩu bình thường?
Thứ ba, nguyên tắc chung về quản lý, khai thác, sử dụng, cập nhật dữ liệu.
Khoản 3 của Điều 3 trong Dự thảo quy định “Các thông tin trên nền tảng cửa khẩu số bảo đảm chính xác, rõ ràng, được cập nhật liên tục, kịp thời. Các thông tin được trình bày khoa học, dễ tiếp cận cho người sử dụng và có thể truy cập, khai thác trong mọi thời điểm”.
Khoản 4 của Điều này có đề cập “Trường hợp phát hiện tổ chức, cá nhân sử dụng thông tin, dữ liệu không đúng mục đích, không đúng quy định, làm ảnh hưởng đến quyền và lợi ích chính đáng của chủ sở hữu thông tin, dữ liệu; đơn vị quản lý thông tin, dữ liệu có quyền thu hồi quyền khai thác hoặc ngừng chia sẻ, kết nối”.
Khoản 2 của Điều 7 có quy định “Các lực lượng chức năng tại cửa khẩu được phép khai thác, sử dụng dữ liệu trên nền tảng cửa khẩu số theo chức năng, nhiệm vụ. Có trách nhiệm bảo mật, an ninh, an toàn đối với những thông tin khai thác”.
Do đó, đề nghị xem xét quy định rõ ràng hơn để đảm bảo tính bảo mật thông tin của doanh nghiệp, không phải mọi đối tượng đều được truy cập mọi thông tin trên Cửa khẩu số, như vậy cũng góp phần giảm được nguy cơ ảnh hướng đến quyền và lợi ích chính đáng của chủ sở hữu thông tin.
Thứ tư, đăng ký truy cập và cập nhật thông tin trên nền tảng cửa khẩu số.
Điềm a khoản 1 của Điều 4 quy định việc đăng ký tài khoản được thực hiện trên Nền tảng cửa khẩu số Lào Cai tại địa chỉ: https://cks.laocai.gov.vn, tuy nhiên chúng tôi truy cập vào địa chỉ này thì không có tính năng đăng ký tài khoản. Đề nghị Quý Cơ quan xem xét hoàn thiện sớm để kịp vận hành cùng với thời gian áp dụng quy định này.
Nội dung Điều 4 có đề cập một số thủ tục mà doanh nghiệp cần thực hiện, đề nghị bổ sung làm rõ khoản thời gian hoàn thành thủ tục (ví dụ: khoảng thời gian để Nền tảng cửa khẩu số tự động xác nhận tài khoản của doanh nghiệp đăng ký thành công, hoặc thời gian chấp nhận thông tin doanh nghiệp cập nhật khi có sai sót cần sửa đổi, bổ sung).
Thứ năm, các tổ chức, cá nhân hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu hàng hoá.
Điều 13 của Chương III (Tổ chức thực hiện) quy định: Khai thác, sử dụng các thông tin liên quan đến người, phương tiện, hàng hoá của doanh nghiệp trong quá trình thực hiện xuất nhập khẩu, xuất nhập cảnh qua cửa khẩu Kim Thành và tra cứu thông tin đăng kiểm của phương tiện trên nền tảng cửa khẩu số.
Quy định như vậy là chưa rõ ràng, đây có phải là trách nhiệm của doanh nghiệp hay không, và việc khai thác dữ liệu của các doanh nghiệp khác có phải là quyền không. Đề nghị xem xét làm rõ.
T.M
