Vì sao Bộ Công an phản đối hợp thức hóa condotel thành nhà ở?

Chưa rõ ràng trong quy định cấp sổ hồng

Bộ Công an cho biết, tháng 10/2019 Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch đã ban hành Quyết định 3720 về Quy chế quản lý, kinh doanh loại hình căn hộ du lịch và biệt thự du lịch.

Ngày 31/12/2019, Bộ Xây dựng ban hành Thông tư số 21/2019 về Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về nhà chung cư trong đó quy định các tiêu chuẩn kỹ thuật áp dụng đối với nhà chung cư được xây dựng với mục đích để ở và nhà chung cư được xây dựng có mục đích sử dụng hỗn hợp.

Tháng 2/2020, Bộ Tài nguyên và Môi trường có văn bản số 703 hướng dẫn Sở Tài nguyên và Môi trường các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về chế độ sử dụng đất và việc chứng nhận quyền sở hữu công trình xây dựng không phải nhà ở.

"Các Bộ cho rằng đã đầy đủ cơ sở pháp lý để quản lý hình thức căn hộ du lịch, biệt thự du lịch, văn hoá kết hợp lưu trú. Tuy nhiên thực tế việc đầu tư, xây dựng, quản lý loại hình bất động sản trên gặp nhiều khó khăn, vướng mắc, các văn bản pháp luật trên chưa giải quyết được", Bộ Công an cho hay.

Cụ thể, Bộ Tài nguyên và môi trường (TN&MT) cho rằng đất xây dựng các dự án condotel, officetel, tourist villa là đất thương mại, dịch vụ. Các loại hình căn bộ condotel, officetel, tourist villa đủ điều kiện chuyển nhượng theo Luật Kinh doanh bất động sản.

Nhưng Bộ Công an cho rằng Bộ TN&MT đã không hướng dẫn rõ việc cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu tài sản (sổ hồng) cho condotel, officetel, tourist villa được cấp cho chủ dự án hay từng người mua căn hộ.

"Hiện một số địa phương như Đà Nẵng, Bà Rịa - Vũng Tàu đang rà soát, đề xuất chuyển đổi mục đích sử dụng đất, cấp sổ hồng cho người mua condotel, dần hợp thức hóa condotel, tourist villa thành nhà ở, gây áp lực cho hệ thống hạ tầng đô thị, làm phát sinh nhiều vấn đề phức tạp về trật tự xã hội, an ninh kinh tế", Bộ Công an nhận định.

Vấn đề thứ hai được Bộ Công an chỉ ra là quy định về kinh doanh condotel, officetel, biệt thự du lịch còn nhiều bất cập, chưa cụ thể dẫn đến rủi ro cho người mua.

Sự chưa rõ ràng trong quy định cấp sổ hồng cho các dự án condotel đang ảnh hưởng tới hoạt động thế chấp tài sản vay vốn ngân hàng, gây nguy cơ mất an toàn cho hệ thống tín dụng do hầu hết các dự án condotel đều được chủ dự án thế chấp quyền sử dụng đất tại ngân hàng, nếu cấp sổ cho từng chủ căn hộ sẽ nảy sinh việc thế chấp căn hộ để tiếp tục vay vốn ngân hàng.

Hơn nữa, văn bản số 703 của Bộ TN&MT chưa đề cập việc xác định chế độ sử dụng đất, thời hạn sử dụng đất và việc cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu đối với loại hình văn phòng kết hợp lưu trú.

Luật Kinh doanh bất động sản 2014 quy định 2 loại hình kinh doanh bất động sản là kinh doanh bất động sản có sẵn và kinh doanh bất động sản hình thành trong tương lai. Tuy nhiên, quy định điều kiện kinh doanh bất động sản hình thành trong tương lai còn lỏng lẻo, chưa rõ vai trò của cơ quan quản lý nhà nước trong việc quản lý hoạt động kinh doanh bất động sản hình thành trong tương lai là căn hộ du lịch, biệt thự du lịch.

Kiến nghị không hợp thức hoá

Tại văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ, Bộ Công an còn chỉ ra thực trạng, hiện nay, một số địa phương như Đà Nẵng, Bà Rịa - Vũng Tàu đang chuyển đổi mục đích sử dụng đất, cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu tài sản condotel cho người mua, dần hợp thức hóa các condotel. Việc mua bán condotel, tourist villa theo Bộ Công an rất phức tạp, nhiều địa phương không quản lý được hoặc buông lỏng quản lý dẫn tới các chủ dự án mở bán căn hộ khi chưa đủ điều kiện, rủi ro cho người mua.

Thời gian qua, một số chủ dự án condotel đã thông báo tạm dừng chi trả lợi nhuận cho khách hàng mua condotel, trong khi người mua condotel vẫn phải trả lãi vay ngân hàng.

Đó là trường hợp CTCP đầu tư phát triển và xây dựng Thành Đô thông báo chấm dứt trả lợi nhuận cho người mua căn hộ condotel tại dự án Cocobay, CTCP FLC Homes có thông báo tạm dừng chi trả lợi nhuận cho khác hàng tại các dự án The Coastal Hill Quy Nhơn, Condotel Quảng Bình, Condotel Hạ Long với lý do doanh nghiệp khó khăn về tài chính.

Theo Bộ Công an, quy định quản lý, vận hành condotel, tòa nhà hỗn hợp gồm căn hộ condotel và nhà ở hiện nay thiếu chặt chẽ, chưa quy định rõ vai trò chủ đầu tư dự án, gây nguy cơ mất an ninh, an toàn cho tòa nhà.

Bộ Công an lấy ví dụ trường hợp tòa nhà Our City (Hải Phòng) do Công ty TNHH Hiệp Phong Việt Nam (100% vốn Hong Kong - Trung Quốc) đã có hàng trăm người Trung Quốc nhập cảnh qua đường du lịch, thuê căn hộ để tổ chức đánh bạc quy mô lớn.

Ngoài ra, còn có tổ hợp khách sạn chung cư cao cấp Oceanus Mường Thanh Viễn Triều (Nha Trang, Khánh Hòa) với 5 tòa 45 tầng với 1.000 căn hộ. Hiện nhiều căn hộ tự ý cho thuê dưới nhiều hình thức nhưng không có sự quản lý giảm sát của chủ đầu tư, ban quản trị, chính quyền, dẫn tới phức tạp, ảnh hưởng an ninh trật tự.

Công an Khánh Hòa đã bắt 14 đối tượng Trung Quốc tại dự án này với mục đích du lịch nhưng lại sử dụng nhiều máy tính, thiết bị công nghệ nghi là hoạt động tội phạm sử dụng công nghệ cao.

Từ những bất cập trên, Bộ Công an kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo Bộ Xây dựng nghiên cứu, đề xuất sửa đổi Luật kinh doanh bất động sản, quy định rõ tên gọi, hình thức quản lý, điều kiện kinh doanh, mua bán, cho thuê condotel, officetel, tourist villa. Bộ Văn hóa, thể thao và du lịch hoàn thiện quy định về quản lý, vận hành các dự án.

Bộ TN&MT nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung quy định về phân loại đất và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất của các loại hình bất động sản mới để các địa phương có cơ sở thực hiện.

Ngoài ra, cơ quan này cũng kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo Thanh tra Chính phủ tiến hành thanh tra việc triển khai các dự án condotel, biệt thự du lịch, officetel tại một số địa phương phát triển nhiều loại hình bất động sản này, phát hiện sai phạm đề xuất xử lý.

Đối với UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, Bộ Công an kiến nghị tăng cường quản lý nhà nước với các loại hình trên từ khâu quy hoạch, cấp phép sử dụng đất, cấp phép xây dựng đến quản lý kinh doanh, vận hành…

Mai Hoa