“Đạo, cóp” gia tăng trong điện ảnh như một nạn dịch không thể kiềm tỏa. Có thể coi vấn nạn này liên quan trực tiếp đến đạo đức nghề nghiệp và cách ứng xử với nghề nghiệp của người đạo diễn. Tuy nhiên, khi mà ý thức của những người làm phim còn chưa được nâng cao vì những lý do khách quan bên ngoài như: Lợi nhuận, danh tiếng thì có lẽ vấn nạn này sẽ vẫn chưa có dấu hiệu chấm dứt trong thời gian tới.
Một cảnh trong phim Cưới ngay kẻo lỡ
Bên cạnh vấn đề tự trọng, ý thức, đạo đức của người làm phim thì lý do khác dẫn đến liên tục các hành vi “đạo, cóp” trong điện ảnh gia tăng chóng mặt như hiện nay lại thuộc về các cơ quan quản lý trực tiếp. Có thể do Luật Điện ảnh của Việt Nam vẫn còn khá lỏng lẻo và chưa xử lý nghiêm khắc những sản phẩm bị gắn mác ăn cắp.
Đến các cơ quan lớn như Hội Điện ảnh Việt, Cục Điện ảnh cùng các cơ quan chức năng có liên quan cũng không có cách giải quyết hay biện pháp gì cụ thể để triệt tiêu hoàn toàn ung nhọt này. Thậm chí là chuyện bộ phim ngang nhiên “đạo” vẫn được đề cử giải Cánh diều vàng cho đến khi bị dư luận phản ánh gay gắt thì mới loại ra danh sách đề cử đã cho thấy sự thả nổi công tác quản lý và kiểm duyệt phim của Việt Nam hiện nay.
Chính vì sự dễ dãi và buông lỏng trong việc quản lý nên phim Việt tha hồ được mùa để các đạo diễn thoải mái đạo ý tưởng, mượn kịch bản của nước ngoài mà không chịu đào sâu suy nghĩ, tìm kiếm các ý tưởng sáng tạo.
Trường hợp của Victor Vũ trở thành điển hình cho hiện thực phũ phàng này của điện ảnh Việt Nam. Từ những gì thể hiện trong tác phẩm đầu tay Chuyện tình xa xứ khiến không ít người thất vọng. Thất vọng bởi lối tư duy ngây ngô và sự hài hước đến vô duyên trong nhiều tình tiết phim. Vậy mà chỉ sau hai năm, Victor Vũ đã lột xác trở thành một đạo diễn nhanh nhạy nắm bắt thị hiếu khán giả, kịch bản phim cũng trau truốt và sáng tạo hơn nhiều với Giao lộ định mệnh. Tuy nhiên sau những vồn vã ấy người ta giật mình khi biết sản phẩm được cưng chiều như vậy của giới truyền thông lại là một sản phẩm “nhái toàn tập”.
Không chỉ Victor Vũ đang đứng trước sự bí bách trên con đường sáng tạo điện ảnh mà các đạo diễn trẻ Việt Nam dường như cũng đang rơi vào thế lẩn quẩn đó. Chưa có bộ phim Việt nào gần đây bứt phá, thể hiện khả năng nghệ thuật dồi dào của người đạo diễn. Quanh đi quẩn lại vẫn chỉ ở một số cách tiếp cận đề tài, vẫn chỉ là chừng đó cách làm phim, không thoát ra được bóng dáng của tác phẩm văn học nếu chuyển thể. Phải chăng thiếu sáng tạo, lẩn quẩn trong ý tưởng, bí bách về phương pháp làm phim đang trở thành căn bệnh trầm kha tồn tại hiện hữu trong địa hạt của điện ảnh Việt Nam?.
Không chỉ Victor Vũ coppy Shattered, Long ruồi nhái phim chưởng Hồng Koong, Cưới ngay kẻo lỡ là hài Mỹ, Gia sư nữ quái nhái theo phim của Châu Tinh Trì mà trước đó hàng loạt các tác phẩm khác cũng đã vay mướn từ nhiều nguồn khác nhau ở cae Hollywood và Châu Á để hạ sinh ra những đứa con lai tạp.
Đến hôm nay những bộ phim vẫn tiếp tục ra rạp nhưng trong số ấy có bao nhiêu bộ phim thuần Việt khai thác và ẩn chứa nhiều khía cạnh khác nhau hoặc khai phá một mảng riêng không trùng lặp. Các đạo diễn Việt không đủ dũng cảm để làm điều ấy hay sự sáng tạo của họ bị bào mòn, bị cùn và đặc biệt là thích dựa vào người khác để tái sinh tác phẩm của mình?
| Phim Việt vẫn đang loay hoay tìm đường để có được một sắc thái riêng, một phong cách riêng để chạm tới trái tim khán giả. Tuy nhiên, phim hay dở ra sao phụ thuộc rất nhiều vào khả năng, cái tâm với nghề của người đạo diễn. Những tác phẩm bị gắn mác rồi sẽ chết trên đường ra với công chúng nếu như người đạo diễn vẫn mãi phủ định mọi sáng tạo của bản thân mình. |
Hương Giang
