Thời gian qua, làng điện ảnh Việt lên ngôi khi có nhiều diễn viên trẻ được vinh danh tại các Liên hoan phim (LHP) quốc tế và gần đây nhất là Phạm Hồng Phước. Anh giành được giải Nam diễn viên chính xuất sắc nhất tại LHP ASEAN với vai diễn đầu tay trong phim Đảo của dân ngụ cư. Hiệu ứng của giải thưởng quốc tế khiến khán giả Việt háo hức mong chờ được xem vai diễn “để đời” của chàng diễn viên tay ngang khi bộ phim được công chiếu vào tháng Sáu tới. Nhiều khán giả hâm mộ kỳ vọng Phạm Hồng Phước sẽ xóa được “vết xe đổ” nhạt nhòa của các diễn viên trước đó và tỏa sáng trên màn ảnh đúng với giải thưởng tầm quốc tế.
Có sự khác biệt giữa phim nghệ thuật và phim thị trường
Trước kỳ vọng của khán giả, Phạm Hồng Phước chia sẻ: “Tôi là lính mới đối với điện ảnh nên cũng không có khái niệm quá nhiều về việc diễn viên nổi tiếng ở thị trường quốc tế hay Việt Nam. Tuy nhiên, với phim Đảo của dân ngụ cư, đạo diễn Hồng Ánh và ê-kíp phim đã xác định, đây là dòng phim nghệ thuật và khi ra rạp rất kén khán giả, thế nên nhắm tới các thị trường quốc tế là chủ yếu”.
Thành công của Phạm Hồng Phước tại LHP quốc tế khiến khán giả mong đợi anh sẽ tỏa sáng.
Ngược dòng điện ảnh Việt, có không ít diễn viên dù đạt thành tích quốc tế, nhưng lại không thể ghi dấu ấn tại làng phim Việt. Còn nhớ, Thanh Duy với vai diễn trong phim Đập cánh giữa không trung và Thanh Tú của phim Dịu dàng từng được xướng tên tại hạng mục nam/nữ diễn viên chính xuất sắc nhất tại Viet Film Fest 2015 - Đại hội điện ảnh quốc tế, nhưng lại nhạt nhòa với thị trường phim trong nước. Hay những diễn viên tay ngang như Ngọc Trinh, Isaac từng nhận giải thưởng ở nước ngoài, nhưng vai diễn của họ vẫn bị khán giả đánh giá là “thiếu muối”.
Có nghịch lý diễn viên nổi tiếng theo thị trường, phải chăng do thị hiếu của khán giả trong nước và quốc tế khác nhau, hay do giải thưởng được ê-kíp của nghệ sĩ thổi phồng?
Trước vấn đề này, đạo diễn Huỳnh Tuấn Anh cho rằng: “Đây là hiện tượng rất bình thường. Theo dòng chuyển động của điện ảnh đương đại, một diễn viên ấn tượng với dòng phim thương mại, chưa chắc sẽ ấn tượng với dòng phim nghệ thuật. Điện ảnh Việt hiện nay, dòng phim thương mại đang lên ngôi. Hơn nữa, tiêu chí của diễn viên tham gia LHP quốc tế khác xa so với các diễn viên bán vé, cho nên dấu ấn chỉ là võ đoán. Bởi, nếu một bộ phim tham gia LHP được đầu tư về mọi mặt thì việc các diễn viên đạt được giải thưởng quốc tế đều có nguyên do.
Phạm Hồng Phước được vinh danh quốc tế, nhưng chưa chắc cậu ấy đã ghi được dấu ấn khi công chiếu ở Việt Nam. Có thể, với tiêu chí của dòng phim nghệ thuật, Phạm Hồng Phước diễn rất tốt, nhưng khi công chiếu giữa thị trường dòng phim thương mại đang lên ngôi thì vai diễn của Phạm Hồng Phước có khi lại bị đánh giá là khá đuối”.
Đạo diễn Huỳnh Tuấn Anh cho rằng, diễn viên nổi tiếng theo thị trường là hiện tượng bình thường.
Trong khi đó, nhà văn Dương Bình Nguyên nhìn nhận: “Thực tế, điện ảnh chia ra nhiều thể loại khác nhau, trong đó, phim nghệ thuật vốn là một dòng phim kén khán giả, phát triển ngôn ngữ điện ảnh mới và thể hiện phong cách đặc trưng của tác giả. Đây là lý do vì sao dòng phim này luôn được chào đón tại các LHP thế giới. Vì lẽ đó mà nhiều diễn viên Việt Nam dù không nổi tiếng trong nước vẫn được vinh danh tại các giải thưởng quốc tế.
Ngược lại, dòng phim thương mại thường tạo ra những ngôi sao lớn và có sức ảnh hưởng mạnh tới công chúng bình dân. Tuy nhiên, rất nhiều diễn viên nổi tiếng, thành công trên thị trường phim ảnh Việt Nam, thậm chí còn được mệnh danh là “ngôi sao phòng vé”, nhưng họ rất khó chạm đến các giải thưởng quốc tế”.
Nổi tiếng phụ thuộc vào cơ duyên?
Nói về cơ duyên nổi tiếng của diễn viên, đạo diễn Đức Thịnh chia sẻ: “Theo tôi, không phải là do thị hiếu của khán giả mà mỗi diễn viên đều có duyên may được lọt vào dự án phim thành công về mặt thị trường. Họ có thể đóng 2, 3 phim, nhưng không có dự án nào thành công thì cũng chưa thể tỏa sáng. Thế nên, một diễn viên tỏa sáng khi họ có duyên với đạo diễn, ê-kíp, kịch bản và vai diễn”.
Đạo diễn Đức Thịnh.
Đồng quan điểm, đạo diễn Văn Công Viễn – “cha đẻ” của bộ phim Cho em gần anh thêm chút nữa bày tỏ: “Trên phương diện một đạo diễn, tôi cho rằng, điều quan trọng nhất của diễn viên là làm rõ được tính cách của nhân vật. Còn chuyện diễn viên đó có tỏa sáng hay không tùy thuộc vào cơ duyên nữa. Nếu diễn xuất bằng đam mê, tài năng và sự tâm huyết, thì chắc chắn cơ duyên sẽ đến”.
Nam đạo diễn cũng cho rằng, nghịch lý diễn viên có trong tay giải thưởng quốc tế vẫn không thể tỏa sáng trong làng phim Việt, một phần do xu hướng khán giả hiện nay chuộng những phim thiên về giải trí, nên dàn diễn viên thuộc dòng phim này sẽ có lợi thế hơn. Bên cạnh đó, cũng do cách tiếp cận thị trường phim của chúng ta bị ảnh hưởng khá nhiều với thế giới, ví dụ bên Mỹ chiếu phim gì, bên mình cũng chạy theo chiếu phim theo kiểu đó. Thế nên, những diễn viên thuộc dòng phim nghệ thuật khi ra rạp sẽ bị lép vế hơn.
Hà Linh
