Theo tờ Yomiuri Shimbun, thói quen đeo khẩu trang xuất hiện ở Nhật từ hơn 100 năm trước, khi đại dịch cúm Tây Ban Nha bùng phát. Khi Covid-19 chưa xuất hiện, người Nhật đã thường đeo khẩu trang vào mùa cúm hoặc mùa xuân (để tránh dị ứng phấn hoa).
Thói quen đeo khẩu trang của người Nhật được xem là lý do chính giúp tỷ lệ nhiễm Covid-19 ở nước này tương đối thấp. Tuy nhiên, các chuyên gia Nhật chỉ ra rằng phần lớn người dân đeo khẩu trang vì ám ảnh sợ xã hội. Trong bối cảnh mạng xã hội ngày càng phát triển, Kikumoto chuyên gia tư vấn Yuzo Kikumoto nhận định khẩu trang giống như tấm chắn bảo vệ.
Người Nhật hầu như không ai mua khẩu trang đen để đeo. Ảnh: Shutterstock.
Ngoài ra, nghiên cứu năm 2018 của bác sĩ tâm thần Noboru Watanabe từ Văn phòng Y tế Akasaka phát hiện nhiều cá nhân đeo khẩu trang để giấu đi các dấu hiệu căng thẳng, lo lắng. Tuy nhiên, càng đeo khẩu trang, nỗi sợ xã hội càng tăng lên.
Watanaba còn tuyên bố rằng phụ thuộc vào khẩu trang là một chứng nghiện, tương tự như đánh bạc, quan hệ tình dục quá mức hoặc sử dụng Internet vô độ. Các chứng nghiện này khác với nghiện rượu và ma túy ở chỗ chúng không phụ thuộc vào một chất cụ thể mà phụ thuộc vào một hành động song mục đích cuối cùng vẫn là để giúp con người giải tỏa, dễ chịu hơn.
Nhật Bản là quốc gia tiêu thụ nhiều khẩu trang y tế nhất trên thế giới. Cụ thể, một ví dụ để chứng minh là theo số liệu năm 2018 của Hiệp hội Vệ sinh Công nghiệp Nhật Bản, số lượng khẩu trang tiêu thụ của Nhật tăng 20% so với cùng kỳ năm 2015, đạt mức kỷ lục là 4,9 tỷ chiếc.
Trong thực tế, người dân Nhật rất sợ bụi bẩn, ô nhiễm nên tự ý thức việc đeo khẩu trang để chống bụi, chống nắng nhưng cũng có một vài phân tích của các chuyên gia cho rằng người dân ở đây "nghiện" đeo khẩu trang còn vì lý do tâm lý “thích ẩn mình”, cảm thấy thiếu an toàn.
Chiếc khẩu trang đã trở thành vật bất ly thân với nhiều người Nhật.
Ở đất nước “mặt trời mọc” dù đeo khẩu trang nhiều như thế nhưng người Nhật lại rất "kỳ thị" khẩu trang màu đen vì thế gần như không ai mua khẩu trang đen để đeo hoặc nếu có đeo thì cũng sẽ bị những người xung quanh nhìn với ánh mắt khác thường.
Mới đây, TikToker Snoopi người Việt hiện đang sống tại Nhật Bản, đã đưa ra lý do bất ngờ cho "sự lạ đời" này.
Snoopi chia sẻ từ trải nghiệm của bản thân rằng: "Người Nhật Bản rất để ý màu khẩu trang. Thực ra, trước khi đại dịch xảy ra thì vấn đề phân biệt khẩu trang thể hiện rõ hơn bây giờ (khi đại dịch đang diễn biến phức tạp), kiểu có khẩu trang đeo là tốt lắm rồi, đòi hỏi sao được. Tuy nhiên, vẫn có chỗ người ta lại quan tâm.
Khi mình còn học ở một trường chuyên môn, mình không cạo râu nên đeo khẩu trang đen và hôm nào đến trường thầy giáo chủ nhiệm cũng hỏi 'Tại sao cậu lại đeo khẩu trang màu đen?'. Và đến thời điểm mình tốt nghiệp thì dịch Covid-19 bắt đầu bùng. Mình đến dự lễ tốt nghiệp, mình mặc vest và có đeo khẩu trang màu đen. Vậy mà, không chỉ thầy giáo chủ nhiệm mà những thầy cô giáo khác đều khuyên mình đeo khẩu trang màu trắng vào. Không rõ những người khác giải thích ra sao nhưng thầy giáo chủ nhiệm cho mình biết rằng khẩu trang màu đen khiến người ta có cảm giác mờ ám nên tốt nhất là không nên dùng. Vậy nên, nếu để ý bạn sẽ thấy những người Nhật làm trong văn phòng nhà nước đều đeo khẩu trang màu trắng hết".
Cho đến hiện nay vẫn chưa có bất kỳ bài báo hay nghiên cứu nào nói về chuyện kỳ thị khẩu trang màu đen ở Nhật, nên có lẽ được được xem là "luật bất thành văn" của người Nhật và họ chỉ ngầm hiểu với nhau như thế.
Trước câu chuyện của TikToker về chiếc khẩu trang, ít ai ngờ video của anh chàng Snoopi đã nhận được nhiều sự quan tâm của cư dân mạng với hơn 1,1 triệu lượt xem, hơn 120.000 lượt thích trong thời gian ngắn.
Trúc Chi (t/h theo Sức khỏe & Đời sống, Vnexpress)
