Trong một cấm cung quá đông nữ giới, sự ghen ghét cạnh tranh nhau là điều không thể tránh khỏi. Ai cũng mong giành được sự sủng ái của Hoàng đế, khao khát được tấn phong làm Hoàng hậu.
Thân phận cao quý, sự cách biệt giữa chủ - tớ không thể xóa mờ. Phận làm tì nữ, có thể mất mạng bất cứ lúc nào phạm sai trái. Thế nhưng, dù có ác độc đến đâu, chỉ được đánh, không được mắng cung nữ là điều phi tần phi tử bắt buộc phải tuân theo.
Có nhiều lý do để hiểu được chuyện này.
Thứ nhất, xuất thân của phi tần, phi tử vô cùng cao quý. Được tiến cung, họ hầu hết là con gái của các gia đình vương tôn quý tộc quyền thế. Ngay từ nhỏ, họ được học cung quy phép tắc, học lễ nghĩa để trở thành một tiểu thư đích thực, đặc biệt trong lời ăn tiếng nói.
Các bậc quân vương luôn đề cao phẩm hạnh, chuẩn mực của phi tần hơn nhan sắc. Nho giáo có câu: "Dung nhan đoan trang, mộc mạc mới thể hiện ra giá trị của khí chất. Phục sức nếu quá xa hoa thì sẽ lộ ra sự dung tục".
Nếu như hoàng hậu hoặc các phi tần dùng lời lẽ khó nghe để mắng chửi, nhiếc móc cung nữ, họ sẽ khiến cho người khác có cảm giác mình là một người phụ nữ chanh chua, không biết lề lối, phép tắc, nhẹ thì tổn hại đến danh tiếng, nặng thì ảnh hưởng tới cả gia độc.
Dáng vẻ vô lối quát tháo, thóa mạ người khác là một trong những hình ảnh không thể chấp nhận được.
Thứ 2, trong cung tai vách mạch rừng, chỉ cần một cử chỉ không đoan chính của người đẹp nào bị lộ ra ngoài đến tai Hoàng đế thì người đó lập tức bị thất sủng.
Chủ nhân bị lạnh nhạt, ở dưới hạ nhân bàn tán, cô lập, cả đời phi tấn đó sống cô quả – điều khủng khiếp nhất trong hoàng cung lạnh lẽo.
Thứ 3, cung nữ là người thân cận nhất với phi tần, hoàng hậu, nên nắm trong tay không ít những bí mật thâm cung bí sử.
Nếu mắng nhiếc, cung nữ có thể uất ức mà sinh hận, để lộ ra những chuyện "phạm" khiến chủ tử rơi vào thảm cảnh.
Thời Đường rất coi trọng cung nữ mặc dù xuất thân của cung nữ khá thấp. Công việc hàng ngày của các cung nữ rất vất vả, từ sáng sớm đến đêm khuya phục vụ Hoàng đế và hậu phi.
Tuy vất vả nhưng ở triều Đường, hoàng đế vô cùng coi trọng việc đào tạo cung nữ nên có hẳn một trường học ở hậu cung chuyên dành cho các cung nữ đọc sách, họ cũng thường xuyên được giáo dục, bồi dưỡng các kiến thức về văn hóa, âm nhạc nghệ thuật và các kỹ năng, vì thế tố chất của các cung nữ nhà Đường tương đối cao.
Thế nhưng, vi phạm cung quy thì cung nữ sẽ thảm vô cùng.
Những cung nữ vi phạm quy định thường sẽ phải chịu hình phạt "Đề linh". Ban đêm, cung nữ bị phạt phải đi từ cung này đến cung khác, đi từng bước chậm rãi, mưa gió cũng không được dừng lại, vừa đi vừa cao giọng hát như chuông ngân "Thiên Hạ thái bình".
Nặng hơn là phạt trượng hình, kẹp tay, hoặc chủ tử sẽ bắt cung nữ mặt hướng về phía Bắc, sau đó cúi gập người hai tay ôm hai chân, giữ tư thế này trong thời gian một canh giờ.
Đau đớn hơn là khi đau ốm thì các cung nữ cũng như tù nhân hay phế nhân, họ không được khám chữa bệnh, chỉ dựa vào may mắn mà duy trì sự sống hoặc chờ đợi cái chết.
Đến cuối đời, cung nữ không được thành thân, không được rời cung, lặng lẽ và cô độc sống trong bốn bức tường thành đến khi đã già.
Một số cung nữ khác thì phải tuẫn táng theo chủ tử hoặc bị điều tới lăng mộ của tiên hoàng để đèn nhang hằng ngày, kết thúc quãng đời đau khổ của mình.
Nguyên Anh (Tổng hợp)
